Người lao động có quyền yêu cầu gì khi hợp đồng thử việc không được thực hiện đúng thỏa thuận? Bài viết phân tích quyền yêu cầu của người lao động khi hợp đồng thử việc không được thực hiện đúng thỏa thuận, cùng với ví dụ minh họa, vướng mắc thực tế và căn cứ pháp lý.
1. Người lao động có quyền yêu cầu gì khi hợp đồng thử việc không được thực hiện đúng thỏa thuận?
Khi tham gia vào thị trường lao động, hợp đồng thử việc là một phần quan trọng giúp cả người lao động và người sử dụng lao động có cơ hội đánh giá lẫn nhau. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, hợp đồng thử việc có thể không được thực hiện đúng thỏa thuận, dẫn đến việc người lao động có quyền yêu cầu cụ thể.
Trường hợp vi phạm thỏa thuận: Khi hợp đồng thử việc không được thực hiện đúng như những gì đã thỏa thuận, người lao động có quyền yêu cầu nhà tuyển dụng thực hiện các điều khoản của hợp đồng. Điều này có thể bao gồm các điều khoản về mức lương, thời gian làm việc, chế độ nghỉ ngơi, cũng như các quyền lợi khác.
Người lao động có thể yêu cầu nhà tuyển dụng thực hiện các điều khoản trong hợp đồng thử việc mà họ đã ký kết. Nếu người sử dụng lao động không thực hiện đúng thỏa thuận, người lao động có thể yêu cầu đàm phán lại các điều khoản hoặc yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Thảo luận và thương lượng: Người lao động cần phải thảo luận với người sử dụng lao động về những vấn đề mà họ gặp phải trong thời gian thử việc. Việc này nên được thực hiện một cách cởi mở và chân thành để tìm ra giải pháp hợp lý cho cả hai bên. Nếu vấn đề không thể được giải quyết thông qua thương lượng, người lao động có thể yêu cầu thực hiện các thủ tục pháp lý.
Yêu cầu bồi thường: Nếu người lao động đã gặp phải thiệt hại do việc không thực hiện đúng thỏa thuận, họ có quyền yêu cầu bồi thường. Bồi thường có thể bao gồm việc hoàn trả chi phí mà người lao động đã bỏ ra, tiền lương đã bị thiếu hoặc các quyền lợi khác mà họ lẽ ra phải được hưởng.
Tuy nhiên, trước khi thực hiện bất kỳ yêu cầu nào, người lao động nên chuẩn bị các bằng chứng cụ thể để chứng minh cho yêu cầu của mình. Các bằng chứng này có thể bao gồm bản sao hợp đồng thử việc, biên bản làm việc, thông báo từ nhà tuyển dụng hoặc bất kỳ tài liệu nào có liên quan đến việc thực hiện hợp đồng.
2. Ví dụ minh họa
Để làm rõ hơn về quyền yêu cầu khi hợp đồng thử việc không được thực hiện đúng thỏa thuận, chúng ta hãy xem xét một ví dụ cụ thể. Giả sử, Nguyễn Văn B ký hợp đồng thử việc tại một công ty sản xuất với thời gian thử việc là 3 tháng và mức lương được thỏa thuận là 8 triệu đồng/tháng.
Tuy nhiên, trong tháng đầu tiên, công ty chỉ trả cho Nguyễn Văn B 6 triệu đồng mà không thông báo lý do. Khi nhận lương, Nguyễn Văn B cảm thấy bất ngờ và đã liên hệ với bộ phận nhân sự để làm rõ. Anh được thông báo rằng do “lỗi hệ thống”, mức lương của anh đã bị giảm mà không có thông báo trước.
Nguyễn Văn B quyết định yêu cầu giải thích rõ ràng và yêu cầu công ty thực hiện đúng thỏa thuận. Anh đã chuẩn bị các tài liệu cần thiết như bản hợp đồng thử việc và các biên lai thanh toán trước đó để chứng minh quyền lợi của mình.
Sau khi thảo luận với bộ phận nhân sự, Nguyễn Văn B được thông báo rằng mức lương sẽ được điều chỉnh về đúng thỏa thuận trong tháng sau và anh sẽ được hoàn trả số tiền thiếu trong tháng đầu tiên. Điều này cho thấy việc thảo luận và yêu cầu thực hiện đúng thỏa thuận đã mang lại kết quả tích cực cho Nguyễn Văn B.
3. Những vướng mắc thực tế
Mặc dù người lao động có quyền yêu cầu thực hiện hợp đồng thử việc theo đúng thỏa thuận, nhưng thực tế vẫn tồn tại nhiều vướng mắc mà họ có thể gặp phải:
Thiếu thông tin: Nhiều người lao động không biết rõ quyền lợi của mình, dẫn đến việc họ không dám yêu cầu hoặc không biết cách thực hiện yêu cầu một cách hợp lý. Việc thiếu hiểu biết này có thể khiến họ bị thiệt thòi và không tự tin trong quá trình làm việc.
Khó khăn trong việc đàm phán: Khi yêu cầu nhà tuyển dụng thực hiện đúng thỏa thuận, người lao động có thể gặp khó khăn trong việc đàm phán, đặc biệt nếu họ cảm thấy rằng nhà tuyển dụng không hợp tác. Điều này có thể gây ra áp lực và căng thẳng trong mối quan hệ giữa người lao động và người sử dụng lao động.
Nguy cơ mất việc: Trong một số trường hợp, người lao động có thể lo ngại rằng yêu cầu của họ sẽ dẫn đến việc bị sa thải hoặc không được gia hạn hợp đồng. Điều này có thể khiến họ cảm thấy bất an và không dám đứng lên bảo vệ quyền lợi của mình.
Thiếu bằng chứng: Để chứng minh yêu cầu của mình, người lao động cần có bằng chứng cụ thể. Tuy nhiên, không phải lúc nào cũng dễ dàng thu thập đủ bằng chứng cần thiết, dẫn đến việc yêu cầu không thể được thực hiện.
4. Những lưu ý quan trọng
Khi người lao động muốn yêu cầu thực hiện hợp đồng thử việc đúng thỏa thuận, có một số điểm quan trọng cần lưu ý:
Nắm rõ quyền lợi của mình: Người lao động cần tìm hiểu kỹ về quyền lợi và nghĩa vụ của mình theo quy định của pháp luật và hợp đồng lao động. Việc này sẽ giúp họ có thông tin đầy đủ và tự tin hơn khi đưa ra yêu cầu.
Chuẩn bị tài liệu cần thiết: Người lao động nên chuẩn bị các tài liệu chứng minh cho yêu cầu của mình, chẳng hạn như hợp đồng thử việc, biên lai lương, và các tài liệu khác liên quan. Những tài liệu này sẽ giúp tăng cường độ thuyết phục cho yêu cầu của họ.
Giao tiếp cởi mở và trung thực: Khi yêu cầu thực hiện hợp đồng, người lao động nên duy trì thái độ cởi mở và trung thực trong giao tiếp với người sử dụng lao động. Việc này sẽ giúp họ xây dựng mối quan hệ tốt với cấp trên và tạo cơ hội để thảo luận về vấn đề một cách dễ dàng hơn.
Thực hiện đúng quy trình: Khi yêu cầu thực hiện hợp đồng thử việc, người lao động cần tuân thủ quy trình cụ thể. Điều này bao gồm việc gửi yêu cầu bằng văn bản, thông báo cho bộ phận nhân sự hoặc quản lý, và chờ đợi phản hồi từ họ.
5. Căn cứ pháp lý
Theo Bộ luật Lao động Việt Nam năm 2019, hợp đồng lao động thử việc cũng phải tuân thủ các quy định pháp luật liên quan. Cụ thể, Điều 27 quy định rằng trong thời gian thử việc, người lao động có quyền yêu cầu thực hiện đúng các điều khoản trong hợp đồng.
Nếu người sử dụng lao động không thực hiện đúng thỏa thuận, người lao động có quyền yêu cầu giải quyết vấn đề này thông qua thương lượng, hòa giải hoặc khiếu nại theo quy định của pháp luật. Điều 40 của Bộ luật cũng nêu rõ quyền lợi của người lao động trong trường hợp vi phạm hợp đồng lao động.
Ngoài ra, Nghị định số 145/2020/NĐ-CP cũng quy định chi tiết về quyền lợi và nghĩa vụ của người lao động trong hợp đồng thử việc. Nghị định này nêu rõ rằng người lao động có quyền yêu cầu thực hiện hợp đồng theo đúng thỏa thuận và được bồi thường nếu hợp đồng bị vi phạm.
Trên đây là những thông tin về quyền yêu cầu của người lao động khi hợp đồng thử việc không được thực hiện đúng thỏa thuận. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn có thêm kiến thức và hiểu rõ hơn về quyền lợi của mình trong môi trường làm việc.
Đừng quên tham khảo thêm các thông tin khác trên trang Luật PVL Group và Báo Pháp Luật.
