Quyền của công đoàn trong việc bảo vệ người lao động khi bị chấm dứt hợp đồng lao động trái luật là gì?Quyền của công đoàn trong việc bảo vệ người lao động khi bị chấm dứt hợp đồng trái luật bao gồm quyền đại diện pháp lý, yêu cầu bồi thường và khôi phục quyền lợi cho người lao động thông qua các quy trình hợp pháp.
Quyền của công đoàn trong việc bảo vệ người lao động khi bị chấm dứt hợp đồng lao động trái luật là gì?
Quyền của công đoàn trong bảo vệ người lao động
Công đoàn là tổ chức bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động tại nơi làm việc, và điều này càng trở nên quan trọng khi người lao động bị chấm dứt hợp đồng lao động trái luật. Theo quy định của pháp luật Việt Nam, công đoàn đóng vai trò chính trong việc bảo vệ quyền lợi của người lao động, đảm bảo rằng các quy trình sa thải, chấm dứt hợp đồng lao động được thực hiện đúng quy định.
Khi người lao động bị chấm dứt hợp đồng mà không tuân thủ các quy định của Bộ luật Lao động, công đoàn có quyền can thiệp, đại diện cho người lao động để đàm phán với người sử dụng lao động. Nếu quá trình thương lượng không thành công, công đoàn có thể đưa vụ việc ra các cơ quan chức năng có thẩm quyền như thanh tra lao động hoặc tòa án để giải quyết tranh chấp.
Vai trò của công đoàn trong việc bảo vệ người lao động khi bị chấm dứt hợp đồng lao động trái luật bao gồm các hành động sau:
- Đại diện thương lượng: Công đoàn có quyền thương lượng với người sử dụng lao động để bảo vệ quyền lợi của người lao động. Công đoàn có thể yêu cầu người sử dụng lao động thực hiện lại các bước chấm dứt hợp đồng theo đúng quy định, hoặc đề nghị khôi phục hợp đồng lao động cho người lao động.
- Yêu cầu khôi phục quyền lợi: Trong nhiều trường hợp, công đoàn có thể yêu cầu người sử dụng lao động khôi phục hợp đồng lao động và các quyền lợi liên quan cho người lao động, đặc biệt khi việc chấm dứt hợp đồng là không có căn cứ hợp pháp.
- Hỗ trợ về mặt pháp lý: Công đoàn có thể đại diện người lao động trong các thủ tục pháp lý, bao gồm việc tham gia các cuộc hòa giải tại cơ quan lao động hoặc khởi kiện tại tòa án. Công đoàn giúp thu thập bằng chứng, tư vấn pháp lý và bảo vệ người lao động trước tòa.
- Yêu cầu bồi thường thiệt hại: Nếu không thể khôi phục được hợp đồng lao động, công đoàn sẽ đàm phán để người lao động nhận được bồi thường từ người sử dụng lao động. Bồi thường có thể bao gồm tiền lương của thời gian không làm việc, tiền trợ cấp mất việc và các khoản phụ cấp khác.
Công đoàn bảo vệ quyền lợi của người lao động như thế nào khi bị chấm dứt hợp đồng lao động trái luật?
Khi người lao động bị chấm dứt hợp đồng trái luật, công đoàn có thể tham gia vào quá trình thương lượng với người sử dụng lao động để giải quyết vấn đề. Công đoàn cũng có thể khuyến khích người lao động tham gia các cuộc hòa giải do cơ quan lao động tổ chức, nơi mà các bên có thể thương lượng một giải pháp mà không cần đến tòa án.
Nếu thương lượng không thành công, công đoàn có quyền đưa vụ việc ra tòa án lao động để bảo vệ quyền lợi của người lao động. Trong quá trình này, công đoàn có thể đại diện người lao động hoặc hỗ trợ pháp lý để người lao động tự bảo vệ quyền lợi của mình.
Ví dụ minh họa
Ví dụ thực tiễn:
Anh V là một kỹ sư làm việc tại một công ty xây dựng lớn. Sau 3 năm làm việc tại công ty, anh nhận được thông báo sa thải từ người sử dụng lao động với lý do công ty tái cơ cấu và không cần đến vị trí của anh nữa. Tuy nhiên, quá trình sa thải diễn ra một cách nhanh chóng mà không có cuộc họp thương lượng, và anh không được thông báo về các quyền lợi bồi thường.
Anh V đã nhờ đến sự hỗ trợ của công đoàn công ty để bảo vệ quyền lợi của mình. Công đoàn đã nhanh chóng tiến hành điều tra và nhận thấy rằng công ty đã không tuân thủ các quy định về việc chấm dứt hợp đồng lao động, bao gồm việc không thông báo trước và không tiến hành các cuộc thảo luận cần thiết theo quy định của Bộ luật Lao động.
Công đoàn đã đại diện anh V để thương lượng với công ty. Kết quả là, anh V đã được nhận khoản bồi thường bao gồm tiền lương của 6 tháng tiếp theo, tiền trợ cấp thôi việc và các khoản phụ cấp khác. Nếu công ty không đồng ý, công đoàn sẽ hỗ trợ anh V đưa vụ việc ra tòa án lao động.
Những vướng mắc thực tế
Thực tế gặp phải:
Mặc dù pháp luật quy định rõ ràng về vai trò và trách nhiệm của công đoàn trong việc bảo vệ người lao động, nhưng trong thực tế, việc thực thi quyền này còn gặp nhiều vướng mắc và khó khăn.
- Người lao động thiếu kiến thức pháp lý: Nhiều người lao động không biết rõ về quyền của mình, dẫn đến tình trạng không nhờ đến công đoàn hoặc không sử dụng các biện pháp pháp lý để bảo vệ quyền lợi. Trong một số trường hợp, người lao động không biết họ có thể khởi kiện khi bị chấm dứt hợp đồng trái luật.
- Công đoàn yếu về năng lực thương lượng: Trong một số doanh nghiệp, công đoàn chưa có đủ sức mạnh hoặc khả năng để thương lượng với người sử dụng lao động một cách hiệu quả. Điều này khiến cho quá trình bảo vệ người lao động gặp khó khăn.
- Áp lực từ phía người sử dụng lao động: Người sử dụng lao động thường có xu hướng gây áp lực lên công đoàn hoặc người lao động để tránh việc đưa sự việc ra cơ quan pháp lý. Điều này đặc biệt phổ biến ở các doanh nghiệp nhỏ, nơi mà người lao động ít có sự bảo vệ từ các tổ chức bên ngoài.
- Quá trình giải quyết tranh chấp kéo dài: Khi tranh chấp lao động được đưa ra tòa án, quá trình giải quyết thường kéo dài và tốn kém, dẫn đến sự mệt mỏi cho người lao động. Điều này có thể khiến họ từ bỏ việc theo đuổi quyền lợi của mình.
Những lưu ý quan trọng
Những điểm cần lưu ý:
- Tìm đến công đoàn ngay lập tức: Khi nhận thấy việc chấm dứt hợp đồng không có căn cứ hợp lý, người lao động cần nhanh chóng liên hệ với công đoàn của doanh nghiệp để được tư vấn và hỗ trợ pháp lý. Công đoàn sẽ đại diện để bảo vệ quyền lợi cho người lao động.
- Lưu giữ các tài liệu liên quan: Người lao động cần lưu giữ tất cả các tài liệu, hợp đồng lao động, thư thông báo và các tài liệu liên quan đến công việc. Đây là những bằng chứng quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi của họ.
- Hiểu rõ về quyền của mình: Nắm rõ các quy định về quyền lợi của mình theo hợp đồng lao động và Bộ luật Lao động là điều quan trọng để bảo vệ chính mình trong trường hợp bị chấm dứt hợp đồng trái luật.
- Tham gia các cuộc hòa giải: Người lao động nên tham gia vào các buổi hòa giải do công đoàn hoặc cơ quan chức năng tổ chức trước khi quyết định khởi kiện ra tòa án. Đây là bước quan trọng giúp giải quyết tranh chấp một cách nhanh chóng và tiết kiệm thời gian, chi phí.
- Chuẩn bị tâm lý đối phó với sức ép: Người lao động cần chuẩn bị tinh thần đối phó với các áp lực từ phía người sử dụng lao động. Trong nhiều trường hợp, người sử dụng lao động sẽ gây sức ép để người lao động từ bỏ việc theo đuổi quyền lợi của mình. Tuy nhiên, công đoàn có thể giúp đỡ người lao động vượt qua những khó khăn này.
Căn cứ pháp lý
Công đoàn bảo vệ người lao động khi bị chấm dứt hợp đồng lao động trái luật dựa trên các văn bản pháp luật sau:
- Bộ luật Lao động năm 2019, quy định về quyền và nghĩa vụ của công đoàn trong việc bảo vệ người lao động. Cụ thể, các điều khoản liên quan đến việc chấm dứt hợp đồng lao động và trách nhiệm của người sử dụng lao động trong việc giải quyết tranh chấp lao động.
- Luật Công đoàn năm 2012, quy định về quyền và trách nhiệm của công đoàn trong việc tham gia giải quyết tranh chấp lao động. Luật này tạo cơ sở pháp lý để công đoàn thực hiện chức năng đại diện cho người lao động trong các vụ tranh chấp liên quan đến việc chấm dứt hợp đồng trái luật.
- Nghị định số 145/2020/NĐ-CP, hướng dẫn một số điều của Bộ luật Lao động liên quan đến điều kiện làm việc và mối quan hệ lao động, bao gồm các quy định về vai trò của công đoàn trong việc giải quyết tranh chấp lao động.
- Thông tư 10/2020/TT-BLĐTBXH, hướng dẫn các thủ tục liên quan đến việc xử lý tranh chấp lao động, bao gồm vai trò của công đoàn trong việc đại diện cho người lao động trước các cơ quan chức năng.
Công đoàn đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ người lao động khi họ gặp phải tình huống bị chấm dứt hợp đồng lao động trái luật, đảm bảo rằng người lao động có được sự bảo vệ pháp lý cần thiết và quyền lợi của họ được khôi phục hoặc bồi thường.
Liên kết nội bộ: https://luatpvlgroup.com/category/lao-dong/
Liên kết ngoại: https://baophapluat.vn/ban-doc/
