Quyền của người lao động khi bị yêu cầu làm thêm giờ mà không được trả lương là gì?

Quyền của người lao động khi bị yêu cầu làm thêm giờ mà không được trả lương là gì?Tìm hiểu chi tiết về quyền lợi, ví dụ thực tế và căn cứ pháp lý bảo vệ người lao động.

1. Quyền của người lao động khi bị yêu cầu làm thêm giờ mà không được trả lương là gì?

Người lao động có quyền lợi gì khi bị yêu cầu làm thêm giờ mà không được trả lương? Theo quy định của pháp luật lao động, việc làm thêm giờ là sự thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động, và phải được trả lương theo mức lương làm thêm giờ đã quy định. Nếu người lao động bị yêu cầu làm thêm giờ mà không được trả lương, họ có những quyền lợi và biện pháp bảo vệ quyền lợi như sau:

  • Yêu cầu trả lương làm thêm giờ theo quy định: Người lao động có quyền yêu cầu người sử dụng lao động trả đủ lương làm thêm giờ theo đúng quy định pháp luật. Mức lương làm thêm giờ thường được tính theo tỷ lệ cao hơn mức lương giờ làm việc bình thường, cụ thể là 150% cho ngày thường, 200% cho ngày nghỉ hằng tuần, và 300% cho ngày lễ, Tết.
  • Yêu cầu bồi thường thiệt hại: Nếu việc làm thêm giờ không được trả lương gây ra thiệt hại cho người lao động, họ có thể yêu cầu người sử dụng lao động bồi thường thiệt hại về tài chính và các tổn thất khác liên quan đến sức khỏe, tinh thần.
  • Khiếu nại và tố cáo vi phạm: Người lao động có quyền khiếu nại lên ban lãnh đạo công ty, công đoàn hoặc các cơ quan quản lý lao động như Sở Lao động – Thương binh và Xã hội. Nếu việc khiếu nại không được giải quyết thỏa đáng, người lao động có thể khởi kiện ra tòa án để đòi lại quyền lợi chính đáng.
  • Từ chối làm thêm giờ: Nếu người lao động bị yêu cầu làm thêm giờ mà không được trả lương, họ có quyền từ chối tiếp tục làm thêm và yêu cầu người sử dụng lao động tuân thủ đúng quy định pháp luật.

2. Ví dụ minh họa

Ví dụ: Chị Minh là một nhân viên văn phòng tại công ty thương mại, thường xuyên phải làm thêm giờ vào buổi tối để hoàn thành các dự án gấp. Tuy nhiên, sau một thời gian dài làm thêm, chị Minh nhận ra công ty không trả lương làm thêm giờ cho chị và các đồng nghiệp. Khi chị Minh yêu cầu trả lương làm thêm, công ty từ chối với lý do rằng các giờ làm thêm này nằm trong “trách nhiệm công việc”.

Chị Minh đã nộp đơn khiếu nại lên công đoàn công ty và đồng thời gửi đơn tố cáo lên Sở Lao động – Thương binh và Xã hội. Sau quá trình giải quyết, công ty buộc phải trả đủ lương làm thêm giờ cho chị Minh và các nhân viên khác, đồng thời chịu phạt hành chính vì vi phạm quy định về lương làm thêm giờ.

3. Những vướng mắc thực tế

Việc bị yêu cầu làm thêm giờ mà không được trả lương là một vấn đề phổ biến trong môi trường lao động hiện nay, gây ra nhiều khó khăn cho người lao động:

  • Thiếu hiểu biết về quyền lợi: Nhiều người lao động không nắm rõ quy định về làm thêm giờ và tiền lương làm thêm, dẫn đến việc chấp nhận làm thêm mà không biết mình đang bị vi phạm quyền lợi. Điều này đặc biệt phổ biến ở các doanh nghiệp vừa và nhỏ, nơi mà các quy định về lao động thường bị xem nhẹ.
  • Áp lực công việc và sợ mất việc: Nhiều người lao động sợ mất việc hoặc bị trù dập nếu lên tiếng yêu cầu trả lương làm thêm. Áp lực từ phía công ty và sự thiếu hỗ trợ từ đồng nghiệp hoặc công đoàn khiến người lao động e ngại và chấp nhận chịu thiệt thòi.
  • Thiếu sự can thiệp từ công đoàn: Ở nhiều doanh nghiệp, vai trò của công đoàn còn yếu kém và không thực sự bảo vệ được quyền lợi của người lao động. Điều này làm cho người lao động không biết cách nào để bảo vệ quyền lợi khi bị yêu cầu làm thêm giờ mà không được trả lương.
  • Quy định hợp đồng lao động không rõ ràng: Nhiều hợp đồng lao động không đề cập đến điều khoản về làm thêm giờ và chế độ trả lương, dẫn đến việc người sử dụng lao động dễ dàng lạm dụng thời gian làm việc của nhân viên mà không có cơ sở pháp lý để đòi quyền lợi.
  • Chi phí và thời gian khiếu nại hoặc kiện tụng: Việc khiếu nại hoặc kiện tụng đòi lại quyền lợi đòi hỏi thời gian và chi phí, điều mà không phải người lao động nào cũng có khả năng hoặc sẵn lòng thực hiện. Các thủ tục pháp lý phức tạp và kéo dài khiến nhiều người lao động chùn bước.

4. Những lưu ý cần thiết

Để bảo vệ quyền lợi khi bị yêu cầu làm thêm giờ mà không được trả lương, người lao động cần lưu ý:

  • Nắm rõ các quy định về lương làm thêm giờ: Hiểu rõ quyền lợi của mình khi làm thêm giờ, bao gồm mức lương và các chế độ phụ cấp, để biết cách yêu cầu người sử dụng lao động trả lương đúng quy định.
  • Ghi chép lại thời gian làm thêm và yêu cầu của người sử dụng lao động: Người lao động cần ghi chép lại tất cả các giờ làm thêm, email, tin nhắn hoặc các bằng chứng khác để chứng minh việc làm thêm giờ không được trả lương. Những chứng cứ này sẽ rất hữu ích nếu phải khiếu nại hoặc khởi kiện.
  • Thỏa thuận rõ ràng trong hợp đồng lao động: Khi ký kết hợp đồng lao động, người lao động cần yêu cầu thỏa thuận rõ ràng về chế độ làm thêm giờ, bao gồm mức lương và điều kiện làm thêm. Việc này giúp tránh những tranh cãi sau này và đảm bảo quyền lợi tài chính cho người lao động.
  • Tìm kiếm sự hỗ trợ từ công đoàn hoặc các tổ chức bảo vệ người lao động: Nếu gặp khó khăn trong việc đòi hỏi quyền lợi, người lao động nên tìm đến công đoàn, luật sư hoặc các tổ chức bảo vệ người lao động để được tư vấn và hỗ trợ.
  • Chuẩn bị tâm lý và sẵn sàng lên tiếng: Đừng ngại lên tiếng khi bị xâm phạm quyền lợi. Việc yêu cầu trả lương làm thêm giờ không chỉ là quyền lợi mà còn là cách để bảo vệ sức khỏe, thời gian và hiệu quả làm việc của bản thân. Người lao động cần mạnh mẽ đấu tranh để bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình.

5. Căn cứ pháp lý

  • Bộ luật Lao động 2019, Điều 98 quy định về tiền lương làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm, yêu cầu người sử dụng lao động phải trả lương làm thêm theo mức lương làm thêm giờ đã quy định. Điều luật này là cơ sở pháp lý quan trọng để người lao động yêu cầu quyền lợi khi bị yêu cầu làm thêm mà không được trả lương.
  • Nghị định 145/2020/NĐ-CP hướng dẫn chi tiết về tiền lương làm thêm giờ, thời giờ làm việc và các quyền lợi liên quan, quy định rõ mức xử phạt đối với người sử dụng lao động vi phạm về chế độ trả lương làm thêm giờ.
  • Thông tư 23/2015/TT-BLĐTBXH quy định về tiền lương, thời gian làm việc, làm thêm giờ và chế độ nghỉ ngơi của người lao động, đảm bảo rằng người lao động được hưởng đầy đủ quyền lợi về lương khi làm thêm giờ.

Kết luận: Quyền lợi của người lao động khi bị yêu cầu làm thêm giờ mà không được trả lương là quyền đòi hỏi trả lương đúng quy định, bồi thường thiệt hại, và khiếu nại lên cơ quan chức năng để bảo vệ quyền lợi của mình. Người lao động cần nắm rõ các quy định pháp luật và sẵn sàng đấu tranh để đảm bảo sự công bằng và quyền lợi tài chính.

Liên kết nội bộ: Tìm hiểu thêm về quyền lao động tại đây.

Liên kết ngoại: Tham khảo thêm tại Báo Pháp Luật.

Luật PVL Group.

Rate this post
Like,Chia Sẻ Và Đánh Giá 5 Sao Giúp Chúng Tôi.

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *