Người lao động có quyền yêu cầu gì khi hợp đồng ngắn hạn bị chấm dứt mà không báo trước?Khi hợp đồng ngắn hạn bị chấm dứt mà không báo trước, người lao động có quyền yêu cầu gì? Tìm hiểu quyền lợi và cách thức yêu cầu bồi thường theo pháp luật.
1. Tổng quan về hợp đồng lao động ngắn hạn
Hợp đồng lao động ngắn hạn, theo Điều 22 của Bộ luật Lao động 2019, là hợp đồng có thời hạn dưới 12 tháng. Đây là loại hợp đồng thường được sử dụng cho các công việc tạm thời hoặc thời vụ. Khi ký hợp đồng lao động ngắn hạn, các bên đều có trách nhiệm tuân thủ các quy định về quyền lợi và nghĩa vụ như được quy định trong luật.
2. Quy định về chấm dứt hợp đồng lao động ngắn hạn
a. Quy định chung
Theo Điều 36 của Bộ luật Lao động 2019, hợp đồng lao động có thể bị chấm dứt khi hết hạn hợp đồng, khi các bên thỏa thuận chấm dứt hợp đồng, hoặc khi có lý do hợp pháp khác. Trong trường hợp hợp đồng lao động ngắn hạn bị chấm dứt mà không có sự thông báo trước, đây là vi phạm quyền lợi của người lao động.
b. Thông báo trước khi chấm dứt hợp đồng
Theo Điều 34 của Bộ luật Lao động 2019, khi một bên muốn chấm dứt hợp đồng lao động, bên đó phải thông báo trước cho bên còn lại. Đối với hợp đồng ngắn hạn, thời gian thông báo trước là ít nhất 3 ngày nếu hợp đồng có thời hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng, và ít nhất 30 ngày nếu hợp đồng có thời hạn từ 6 tháng đến dưới 12 tháng. Việc không tuân thủ quy định này có thể dẫn đến việc bên vi phạm phải chịu trách nhiệm pháp lý.
3. Quyền yêu cầu của người lao động khi hợp đồng ngắn hạn bị chấm dứt không báo trước
Khi hợp đồng ngắn hạn bị chấm dứt mà không được thông báo trước, người lao động có thể yêu cầu các quyền lợi sau:
a. Được bồi thường thiệt hại
Theo Điều 42 của Bộ luật Lao động 2019, nếu người sử dụng lao động chấm dứt hợp đồng lao động mà không báo trước, người lao động có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại. Bồi thường thiệt hại bao gồm:
- Tiền lương trong thời gian thông báo trước: Nếu hợp đồng lao động bị chấm dứt mà không thông báo trước, người lao động có quyền yêu cầu người sử dụng lao động trả tiền lương tương ứng với thời gian thông báo trước mà theo quy định, người lao động lẽ ra phải được thông báo.
- Chi phí liên quan đến việc tìm việc mới: Người lao động có thể yêu cầu bồi thường các chi phí phát sinh từ việc tìm kiếm việc làm mới, như chi phí di chuyển, ăn uống, và các khoản chi phí khác nếu hợp đồng bị chấm dứt đột ngột.
b. Bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế
Theo Điều 60 và Điều 62 của Luật Bảo hiểm xã hội 2014, người lao động có quyền yêu cầu người sử dụng lao động thanh toán các khoản bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế đã đóng trong thời gian hợp đồng. Nếu hợp đồng bị chấm dứt mà người lao động không được thông báo, người sử dụng lao động vẫn phải hoàn tất các nghĩa vụ liên quan đến bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế của người lao động.
c. Quyền yêu cầu bồi thường về việc làm
Người lao động có thể yêu cầu bồi thường về việc làm, bao gồm các khoản tiền lương còn thiếu, các khoản thưởng, tiền phép năm chưa sử dụng, và các quyền lợi khác theo quy định trong hợp đồng lao động và pháp luật lao động.
4. Cách thức yêu cầu và giải quyết tranh chấp
Người lao động có thể thực hiện các bước sau để yêu cầu quyền lợi:
- Gửi yêu cầu chính thức: Người lao động cần gửi yêu cầu chính thức bằng văn bản đến người sử dụng lao động để yêu cầu bồi thường thiệt hại và thanh toán các quyền lợi chưa được thực hiện.
- Khiếu nại tới cơ quan chức năng: Nếu người sử dụng lao động không thực hiện các nghĩa vụ theo yêu cầu, người lao động có thể khiếu nại đến cơ quan chức năng như Thanh tra lao động hoặc Sở Lao động – Thương binh và Xã hội.
- Khởi kiện tại tòa án: Trong trường hợp tranh chấp không thể giải quyết qua các phương thức trên, người lao động có thể khởi kiện tại tòa án để yêu cầu bồi thường theo quy định của pháp luật.
5. Căn cứ pháp lý
- Bộ luật Lao động 2019 – Quy định về chấm dứt hợp đồng lao động và nghĩa vụ thông báo trước.
- Luật Bảo hiểm xã hội 2014 – Quy định về nghĩa vụ thanh toán bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế.
- Luật Bảo hiểm y tế 2008 (sửa đổi, bổ sung 2014) – Quy định về quyền lợi bảo hiểm y tế của người lao động.
Liên kết nội bộ: Các vấn đề pháp lý liên quan đến lao động
Liên kết ngoại: Báo Pháp Luật