Các điều kiện giao hàng DAP (Delivered At Place) trong hợp đồng mua bán quốc tế là gì? Điều kiện DAP (Delivered At Place) trong hợp đồng mua bán quốc tế quy định bên bán chịu trách nhiệm vận chuyển và giao hàng đến địa điểm quy định mà bên mua chỉ định.
1. Điều kiện giao hàng DAP trong hợp đồng mua bán quốc tế là gì?
Trong thương mại quốc tế, điều kiện DAP (Delivered At Place) là một trong những điều kiện giao hàng của Incoterms 2020, được sử dụng phổ biến để quy định trách nhiệm của người bán và người mua trong quá trình vận chuyển hàng hóa. Theo điều kiện DAP, trách nhiệm và chi phí vận chuyển thuộc về người bán từ kho hàng của họ cho đến địa điểm giao hàng mà hai bên đã thỏa thuận.
Cụ thể, điều kiện DAP quy định các trách nhiệm của người bán như sau:
- Trách nhiệm của người bán: Người bán chịu trách nhiệm về toàn bộ quá trình vận chuyển hàng hóa đến địa điểm đã được chỉ định (địa điểm giao hàng do hai bên thỏa thuận trước trong hợp đồng). Người bán phải chịu tất cả các chi phí liên quan đến vận chuyển, như phí bốc dỡ hàng hóa, vận chuyển nội địa tại nước xuất khẩu, cước phí vận chuyển quốc tế, và các chi phí phát sinh khác cho đến khi hàng hóa được giao tại địa điểm đã thỏa thuận. Người bán cũng có trách nhiệm làm thủ tục xuất khẩu và chịu mọi chi phí liên quan.
- Trách nhiệm của người mua: Người mua chịu trách nhiệm từ thời điểm hàng hóa được giao tại địa điểm chỉ định. Người mua có trách nhiệm bốc dỡ hàng hóa từ phương tiện vận chuyển và chịu các chi phí liên quan như thuế nhập khẩu, làm thủ tục nhập khẩu, và các chi phí phát sinh khác từ thời điểm hàng hóa được giao.
- Rủi ro trong quá trình vận chuyển: Rủi ro sẽ được chuyển giao từ người bán sang người mua ngay khi hàng hóa đã được giao đến địa điểm đã thỏa thuận, nhưng chưa dỡ xuống phương tiện vận tải. Điều này có nghĩa là mọi rủi ro phát sinh từ thời điểm giao hàng sẽ thuộc về người mua.
- Điều kiện giao hàng DAP không yêu cầu người bán phải dỡ hàng xuống: Điều kiện này khác biệt với các điều kiện khác như DDP (Delivered Duty Paid), trong đó người bán phải chịu trách nhiệm không chỉ về vận chuyển mà còn về thuế và phí nhập khẩu. Với DAP, trách nhiệm của người bán kết thúc khi hàng hóa được giao đến nơi quy định.
Điều kiện DAP giúp giảm bớt gánh nặng cho người mua trong việc lo liệu vận chuyển, đặc biệt là trong trường hợp hàng hóa được giao đến những địa điểm xa xôi hoặc khó tiếp cận.
2. Ví dụ minh họa về điều kiện DAP trong hợp đồng mua bán quốc tế
Giả sử công ty A tại Việt Nam ký kết một hợp đồng mua hàng với công ty B tại Đức, theo đó công ty B sẽ bán cho công ty A một lô hàng thiết bị điện tử. Trong hợp đồng này, hai bên đã thỏa thuận áp dụng điều kiện DAP và địa điểm giao hàng là tại kho của công ty A ở Khu công nghiệp Bắc Ninh.
Theo điều kiện DAP, công ty B sẽ chịu trách nhiệm từ khâu chuẩn bị hàng hóa, vận chuyển từ Đức đến cảng Hải Phòng (Việt Nam), làm thủ tục hải quan xuất khẩu và chịu mọi chi phí vận chuyển quốc tế. Công ty B cũng phải đảm bảo hàng hóa được vận chuyển an toàn và đúng thời gian quy định đến kho hàng của công ty A tại Bắc Ninh.
Khi lô hàng đến kho hàng của công ty A, lúc này trách nhiệm của công ty B coi như đã hoàn thành. Công ty A chịu trách nhiệm bốc dỡ hàng từ xe tải xuống kho của mình và chịu tất cả các chi phí phát sinh sau khi hàng đã được giao đến địa điểm thỏa thuận.
Ví dụ này cho thấy sự rõ ràng trong việc phân chia trách nhiệm giữa hai bên, giảm thiểu tranh chấp và tạo điều kiện thuận lợi trong quá trình giao nhận hàng hóa quốc tế.
3. Những vướng mắc thực tế khi áp dụng điều kiện DAP
Mặc dù điều kiện DAP mang lại sự tiện lợi cho cả người bán lẫn người mua, nhưng trong quá trình thực hiện thực tế, vẫn có những vướng mắc có thể phát sinh:
- Chi phí phát sinh tại điểm giao hàng: Một số trường hợp, người mua có thể gặp khó khăn trong việc ước tính chi phí bốc dỡ hàng hóa tại địa điểm giao hàng, đặc biệt là khi các quy định tại địa phương về bốc dỡ và thuế nhập khẩu có sự thay đổi.
- Trách nhiệm bốc dỡ hàng hóa: Trong điều kiện DAP, trách nhiệm bốc dỡ hàng hóa thuộc về người mua. Tuy nhiên, nếu người mua không chuẩn bị kịp thời cơ sở hạ tầng hoặc không có phương tiện thích hợp để bốc dỡ hàng, việc này có thể gây ra sự chậm trễ và phát sinh thêm chi phí.
- Sự khác biệt về thủ tục hải quan: Ở một số quốc gia, thủ tục hải quan có thể phức tạp và mất nhiều thời gian, khiến cho quá trình giao nhận hàng bị chậm trễ. Nếu điều này không được dự tính trước trong hợp đồng, người bán có thể phải chịu thiệt hại về thời gian và chi phí.
- Rủi ro trong quá trình vận chuyển: Mặc dù điều kiện DAP quy định người bán chịu trách nhiệm cho hàng hóa cho đến khi chúng được giao tại địa điểm thỏa thuận, nhưng việc xác định chính xác thời điểm rủi ro chuyển giao có thể gây khó khăn nếu không có sự minh bạch trong hợp đồng hoặc nếu các bên không có hiểu biết đầy đủ về Incoterms.
4. Những lưu ý cần thiết khi áp dụng điều kiện DAP
Để áp dụng điều kiện DAP một cách hiệu quả, cả người bán và người mua cần lưu ý các điểm sau:
- Thỏa thuận rõ ràng về địa điểm giao hàng: Điều quan trọng là hai bên phải thống nhất cụ thể địa điểm giao hàng. Điều này không chỉ giúp tránh nhầm lẫn mà còn đảm bảo rằng cả hai bên đều có đủ nguồn lực để thực hiện việc giao nhận hàng hóa tại địa điểm đó.
- Xác định rõ các chi phí phát sinh: Cần phải dự tính và thỏa thuận trước về các chi phí phát sinh sau khi hàng hóa được giao đến địa điểm thỏa thuận. Điều này bao gồm cả chi phí bốc dỡ hàng hóa và thuế nhập khẩu (nếu có).
- Thực hiện đầy đủ thủ tục hải quan: Người bán cần đảm bảo hoàn thành tất cả các thủ tục hải quan tại nước xuất khẩu để tránh phát sinh chậm trễ. Người mua cũng cần chuẩn bị trước thủ tục nhập khẩu tại quốc gia của mình để hàng hóa không bị ách tắc tại cảng.
- Đảm bảo hàng hóa được vận chuyển an toàn: Trong suốt quá trình vận chuyển, người bán cần lựa chọn nhà vận chuyển uy tín và đảm bảo rằng hàng hóa được bảo hiểm trong trường hợp xảy ra sự cố ngoài ý muốn.
- Tìm hiểu về Incoterms: Cả hai bên cần có hiểu biết đầy đủ về Incoterms, đặc biệt là điều kiện DAP, để tránh hiểu nhầm và tranh chấp trong quá trình giao nhận hàng hóa.
5. Căn cứ pháp lý và tài liệu tham khảo
- Incoterms 2020: Incoterms là bộ quy tắc quốc tế được Phòng Thương mại Quốc tế (ICC) phát hành, giúp chuẩn hóa các điều khoản thương mại quốc tế. Incoterms 2020 là phiên bản mới nhất và là căn cứ pháp lý quan trọng cho các điều kiện giao hàng trong hợp đồng mua bán quốc tế, trong đó có DAP.
- Luật Thương mại Việt Nam: Trong phạm vi áp dụng tại Việt Nam, các doanh nghiệp cần tuân thủ quy định của Luật Thương mại 2005 và các quy định liên quan về hoạt động xuất nhập khẩu, hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế.
- Công ước của Liên Hợp Quốc về Hợp đồng Mua bán Hàng hóa Quốc tế (CISG): Công ước này áp dụng cho các hợp đồng mua bán quốc tế và là cơ sở pháp lý để giải quyết tranh chấp phát sinh trong quá trình thực hiện hợp đồng.
Bạn có thể tìm hiểu thêm các quy định pháp lý liên quan đến doanh nghiệp và thương mại quốc tế tại trang web:
Doanh nghiệp thương mại tại Luật PVL Group
Thông tin pháp luật và các quy định mới nhất:
Pháp luật tại báo Pháp Luật Online