Quyền lợi của người lao động trong thời gian thử việc là gì?Bài viết giải thích quyền lợi của người lao động trong thời gian thử việc, ví dụ minh họa, những vướng mắc thực tế và căn cứ pháp lý liên quan.
1. Quyền lợi của người lao động trong thời gian thử việc là gì?
Thời gian thử việc là một giai đoạn quan trọng trong mối quan hệ lao động, cho phép cả người sử dụng lao động và người lao động có cơ hội đánh giá nhau trước khi ký kết hợp đồng lao động chính thức. Trong thời gian này, người lao động vẫn được bảo vệ quyền lợi của mình theo quy định của pháp luật.
Quyền lợi của người lao động trong thời gian thử việc
Theo quy định tại Bộ luật Lao động 2019, người lao động trong thời gian thử việc có quyền lợi cụ thể như sau:
- Được trả lương: Người lao động trong thời gian thử việc có quyền nhận lương theo thỏa thuận trong hợp đồng thử việc. Mức lương này không được thấp hơn mức lương tối thiểu vùng do Nhà nước quy định.
- Được hưởng các quyền lợi bảo hiểm: Người lao động có quyền tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp trong thời gian thử việc nếu hợp đồng thử việc có thời hạn từ 3 tháng trở lên. Điều này giúp người lao động bảo vệ quyền lợi của mình trong trường hợp xảy ra sự cố.
- Được đảm bảo điều kiện làm việc: Người lao động có quyền yêu cầu người sử dụng lao động đảm bảo các điều kiện làm việc an toàn, không bị phân biệt đối xử và không bị quấy rối trong môi trường làm việc.
- Được đào tạo: Nếu cần thiết, người lao động có quyền yêu cầu người sử dụng lao động cung cấp đào tạo và hướng dẫn để nâng cao kỹ năng làm việc trong thời gian thử việc.
- Quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng: Người lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng thử việc mà không cần phải báo trước, nhưng phải thông báo cho người sử dụng lao động về quyết định này.
Nghĩa vụ của người lao động
Ngoài quyền lợi, người lao động trong thời gian thử việc cũng có một số nghĩa vụ nhất định:
- Chấp hành nội quy: Người lao động cần tuân thủ các quy định và nội quy làm việc của công ty.
- Thực hiện công việc: Người lao động có nghĩa vụ thực hiện các công việc được giao và báo cáo kết quả công việc cho người sử dụng lao động.
- Trung thực: Người lao động cần trung thực trong quá trình thử việc, không nên có hành vi gian dối hoặc không minh bạch.
2. Ví dụ minh họa
Để minh họa cho quyền lợi của người lao động trong thời gian thử việc, hãy xem xét một ví dụ cụ thể:
Trường hợp: Công ty XYZ tuyển dụng một nhân viên kinh doanh. Hợp đồng thử việc của nhân viên này có thời hạn 60 ngày, với mức lương thử việc là 7 triệu đồng/tháng.
Trong suốt thời gian thử việc, nhân viên này được hưởng đầy đủ quyền lợi như sau:
- Lương thử việc: Nhân viên sẽ nhận được mức lương 7 triệu đồng mỗi tháng. Sau 30 ngày thử việc, nhân viên sẽ nhận được 3,5 triệu đồng cho tháng đầu tiên.
- Bảo hiểm xã hội: Công ty đã đăng ký tham gia bảo hiểm xã hội cho nhân viên, nên trong thời gian thử việc, nhân viên này cũng được hưởng bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp.
- Đào tạo và hướng dẫn: Nhân viên được tham gia các buổi đào tạo về kỹ năng bán hàng và kiến thức sản phẩm trong thời gian thử việc.
- Chấm dứt hợp đồng: Sau 45 ngày thử việc, nhân viên nhận thấy công việc không phù hợp với bản thân và quyết định chấm dứt hợp đồng. Nhân viên đã thông báo cho công ty về quyết định này, và không cần phải báo trước.
Qua ví dụ này, ta thấy rằng trong thời gian thử việc, nhân viên đã được bảo vệ quyền lợi của mình theo quy định pháp luật và đã có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng mà không bị thiệt hại.
3. Những vướng mắc thực tế
Mặc dù có những quyền lợi rõ ràng cho người lao động trong thời gian thử việc, nhưng thực tế vẫn có nhiều vướng mắc mà người lao động có thể gặp phải:
- Thiếu thông tin: Nhiều người lao động không nắm rõ quyền lợi của mình trong thời gian thử việc, dẫn đến việc không yêu cầu hoặc chấp nhận các điều kiện không công bằng.
- Khó khăn trong việc yêu cầu bảo hiểm: Một số công ty không thực hiện việc đóng bảo hiểm cho người lao động trong thời gian thử việc, dẫn đến việc người lao động không được hưởng các quyền lợi liên quan đến bảo hiểm.
- Áp lực từ người sử dụng lao động: Trong một số trường hợp, người lao động có thể cảm thấy áp lực khi không được hỗ trợ hoặc hướng dẫn đầy đủ trong thời gian thử việc. Điều này có thể gây ảnh hưởng đến tâm lý làm việc và hiệu suất công việc.
- Khó khăn trong việc chấm dứt hợp đồng: Một số người lao động không biết cách chấm dứt hợp đồng thử việc hoặc không dám thực hiện vì sợ mất quyền lợi. Điều này có thể dẫn đến việc họ phải làm việc trong môi trường không phù hợp.
4. Những lưu ý quan trọng
Để bảo vệ quyền lợi của mình trong thời gian thử việc, người lao động cần lưu ý một số vấn đề quan trọng:
- Hiểu rõ quyền lợi: Người lao động cần nắm rõ các quyền lợi của mình theo quy định của pháp luật. Điều này giúp họ có cơ sở để yêu cầu và bảo vệ quyền lợi khi cần thiết.
- Yêu cầu minh bạch: Trong trường hợp gặp khó khăn về quyền lợi, người lao động nên yêu cầu người sử dụng lao động giải thích rõ ràng về các điều khoản trong hợp đồng thử việc và quyền lợi của mình.
- Ghi chép và lưu trữ thông tin: Người lao động nên ghi chép lại mọi thông tin liên quan đến quá trình thử việc, bao gồm các điều khoản trong hợp đồng, các buổi đào tạo, và bất kỳ thỏa thuận nào với người sử dụng lao động.
- Liên hệ với tổ chức công đoàn: Nếu gặp phải các vấn đề liên quan đến quyền lợi lao động, người lao động có thể liên hệ với tổ chức công đoàn hoặc các tổ chức hỗ trợ người lao động để được tư vấn và hỗ trợ.
- Tìm kiếm sự giúp đỡ pháp lý: Trong trường hợp cần thiết, người lao động có thể tìm kiếm sự hỗ trợ từ các luật sư hoặc tổ chức pháp lý để bảo vệ quyền lợi của mình.
5. Căn cứ pháp lý
- Bộ luật Lao động 2019: Quy định về quyền lợi và nghĩa vụ của người lao động trong thời gian thử việc (Điều 27).
- Nghị định 145/2020/NĐ-CP: Hướng dẫn thi hành một số điều của Bộ luật Lao động về hợp đồng lao động, bao gồm quyền lợi và nghĩa vụ của người lao động trong thời gian thử việc.
Hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình trong thời gian thử việc không chỉ giúp người lao động bảo vệ quyền lợi cá nhân mà còn tạo nền tảng cho mối quan hệ lao động tốt đẹp và bền vững.
Để tìm hiểu thêm về các vấn đề pháp lý liên quan, bạn có thể tham khảo thêm tại Luật Xây Dựng và Báo Pháp Luật.
