Vợ hoặc chồng có quyền sử dụng tài sản chung mà không cần sự đồng ý của bên kia không? Bài viết sẽ phân tích chi tiết quyền lợi, trường hợp thực tế, và căn cứ pháp lý về vấn đề này.
Vợ hoặc chồng có quyền sử dụng tài sản chung mà không cần sự đồng ý của bên kia không?
Câu trả lời chi tiết
Trong hôn nhân, tài sản chung là khối tài sản hình thành từ công sức, lao động của cả hai vợ chồng, bao gồm tiền, tài sản, thu nhập hợp pháp và các tài sản khác mà cả hai đã cùng tạo dựng. Theo quy định tại Điều 33 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, tài sản chung của vợ chồng là tài sản thuộc sở hữu chung hợp nhất, nghĩa là cả hai đều có quyền sở hữu ngang bằng.
Câu hỏi đặt ra là liệu vợ hoặc chồng có thể tự ý sử dụng tài sản chung mà không cần sự đồng ý của người kia? Câu trả lời phần lớn phụ thuộc vào bản chất và giá trị của tài sản đó.
Theo Điều 35 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung phải được sự đồng ý của cả hai vợ chồng. Đặc biệt, với những tài sản có giá trị lớn như bất động sản, xe ô tô, hoặc những tài sản có giá trị kinh tế cao, việc tự ý quyết định sử dụng hay bán đi mà không có sự đồng ý của người kia có thể bị coi là vi phạm pháp luật và có thể dẫn đến tranh chấp.
Tuy nhiên, đối với các tài sản thuộc loại tài sản phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày của gia đình hoặc những giao dịch nhỏ lẻ, vợ hoặc chồng có thể tự sử dụng mà không cần sự đồng ý của người kia. Điều này nhằm đảm bảo tính linh hoạt và hiệu quả trong việc quản lý tài sản chung, đặc biệt là trong các chi phí sinh hoạt thường nhật.
Ví dụ minh họa
Giả sử anh A và chị B là vợ chồng và cùng sở hữu một căn nhà và một chiếc ô tô. Anh A muốn bán chiếc ô tô để đầu tư kinh doanh mà không thông báo hoặc hỏi ý kiến chị B. Khi chị B phát hiện, chị không đồng ý và cho rằng anh A đã vi phạm quyền sở hữu chung. Theo quy định tại Điều 35 Luật Hôn nhân và Gia đình, việc bán tài sản chung có giá trị lớn như ô tô phải có sự đồng ý của cả hai bên. Nếu chị B muốn, chị có thể yêu cầu hủy bỏ hợp đồng mua bán hoặc khởi kiện ra tòa án để bảo vệ quyền lợi của mình.
Trong trường hợp khác, anh A dùng số tiền chung của cả hai vợ chồng để mua sắm đồ dùng thiết yếu trong gia đình, ví dụ như mua thực phẩm, đồ dùng sinh hoạt, thì anh A không cần phải hỏi ý kiến chị B trước. Đây là trường hợp sử dụng tài sản chung cho nhu cầu sinh hoạt thường ngày.
Những vướng mắc thực tế
Trên thực tế, nhiều cặp vợ chồng gặp phải vấn đề tranh chấp liên quan đến tài sản chung do không hiểu rõ quy định pháp luật hoặc do thiếu thỏa thuận cụ thể về việc quản lý tài sản. Một số trường hợp phổ biến bao gồm:
- Bán tài sản mà không có sự đồng ý: Như đã đề cập ở trên, khi một bên tự ý bán tài sản chung có giá trị lớn, chẳng hạn như nhà đất, mà không có sự đồng ý của bên còn lại, điều này thường dẫn đến tranh chấp pháp lý. Bên không đồng ý có thể khởi kiện yêu cầu hủy hợp đồng mua bán hoặc đòi bồi thường thiệt hại.
- Tài sản sử dụng cho mục đích cá nhân: Một vấn đề khác là việc một trong hai vợ chồng sử dụng tài sản chung cho các mục đích cá nhân, chẳng hạn như đầu tư, kinh doanh mà không có sự thống nhất. Điều này cũng có thể gây ra bất đồng và tranh chấp.
- Thiếu thỏa thuận rõ ràng về quản lý tài sản chung: Một số cặp vợ chồng không có sự thỏa thuận cụ thể về việc quản lý và sử dụng tài sản chung, dẫn đến những hiểu lầm hoặc tranh chấp không đáng có khi một bên cho rằng tài sản đó thuộc về riêng mình hoặc được toàn quyền quyết định.
Những lưu ý cần thiết
- Thỏa thuận rõ ràng: Để tránh tranh chấp, vợ chồng nên có sự thỏa thuận rõ ràng về việc quản lý, sử dụng và định đoạt tài sản chung. Các thỏa thuận này có thể được lập thành văn bản hoặc thông qua lời nói, nhưng phải đảm bảo có sự đồng ý của cả hai bên.
- Tôn trọng quyền sở hữu chung: Khi thực hiện các giao dịch lớn liên quan đến tài sản chung, vợ chồng cần tôn trọng quyền sở hữu ngang bằng của nhau. Điều này có nghĩa là mọi quyết định lớn cần có sự đồng ý của cả hai bên để đảm bảo tính pháp lý và công bằng.
- Cân nhắc kỹ trước khi thực hiện giao dịch lớn: Trước khi thực hiện các giao dịch có giá trị lớn như bán nhà, xe, hoặc đầu tư, cả hai vợ chồng cần thảo luận kỹ lưỡng và đưa ra quyết định dựa trên sự đồng thuận. Việc làm này không chỉ bảo vệ quyền lợi của cả hai bên mà còn tránh được các tranh chấp pháp lý sau này.
Căn cứ pháp lý
- Điều 33, Điều 34, và Điều 35 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 quy định rõ về tài sản chung của vợ chồng, cách thức quản lý, sử dụng và định đoạt tài sản này.
- Luật Hôn nhân và Gia đình cũng cung cấp cơ sở pháp lý cho việc giải quyết tranh chấp tài sản chung, đảm bảo quyền lợi của cả hai bên trong hôn nhân.
Trong quá trình quản lý và sử dụng tài sản chung, vợ chồng cần tuân thủ quy định pháp luật để đảm bảo mọi quyền lợi đều được bảo vệ. Nếu bạn gặp vướng mắc pháp lý về tài sản chung, hãy tham khảo dịch vụ tư vấn pháp luật của Luật PVL Group để được hỗ trợ chi tiết và kịp thời.
Liên kết nội bộ: Luật PVL Group – Hôn nhân
Liên kết ngoại: Báo Pháp Luật – Bạn đọc
