Trách nhiệm của Hội đồng quản trị trong việc giám sát hoạt động kiểm toán nội bộ là gì?Tìm hiểu vai trò và nghĩa vụ của HĐQT trong quản lý kiểm toán nội bộ.
1) Trách nhiệm của Hội đồng quản trị trong việc giám sát hoạt động kiểm toán nội bộ là gì?
Hội đồng quản trị (HĐQT) đóng một vai trò quan trọng trong việc giám sát hoạt động kiểm toán nội bộ, đảm bảo rằng hệ thống kiểm soát nội bộ của doanh nghiệp hoạt động hiệu quả, minh bạch và tuân thủ các quy định pháp luật. Vậy trách nhiệm của Hội đồng quản trị trong việc giám sát hoạt động kiểm toán nội bộ là gì?
Các trách nhiệm chính của HĐQT trong việc giám sát hoạt động kiểm toán nội bộ bao gồm:
- Phê duyệt chính sách kiểm toán nội bộ: HĐQT có trách nhiệm phê duyệt các chính sách và quy trình kiểm toán nội bộ của doanh nghiệp. Điều này bao gồm việc xác định mục tiêu, phạm vi và phương pháp kiểm toán, đảm bảo rằng các chính sách này phù hợp với quy định pháp luật và thực tiễn tốt nhất.
- Chọn lựa và bổ nhiệm kiểm toán viên nội bộ: HĐQT có quyền chọn lựa và bổ nhiệm kiểm toán viên nội bộ, đảm bảo rằng họ có đủ năng lực và kinh nghiệm để thực hiện nhiệm vụ kiểm toán. HĐQT cần đảm bảo rằng kiểm toán viên có sự độc lập và không bị ảnh hưởng bởi ban giám đốc.
- Giám sát hoạt động của kiểm toán nội bộ: HĐQT cần giám sát hoạt động kiểm toán nội bộ để đảm bảo rằng các cuộc kiểm toán được thực hiện đúng quy trình và đạt được các mục tiêu đã đề ra. HĐQT có thể yêu cầu kiểm toán viên báo cáo định kỳ về kết quả kiểm toán và các vấn đề phát sinh.
- Đánh giá báo cáo kiểm toán: HĐQT phải xem xét và đánh giá các báo cáo kiểm toán nội bộ được trình bày bởi kiểm toán viên. Họ cần đảm bảo rằng các vấn đề được nêu ra trong báo cáo được giải quyết một cách kịp thời và hiệu quả.
- Tạo điều kiện cho hoạt động kiểm toán: HĐQT cần tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động kiểm toán nội bộ, bao gồm việc cung cấp các nguồn lực cần thiết và đảm bảo rằng các bộ phận trong doanh nghiệp hợp tác với kiểm toán viên.
- Báo cáo cho cổ đông: HĐQT có trách nhiệm báo cáo cho cổ đông về kết quả hoạt động kiểm toán nội bộ. Điều này giúp tăng cường tính minh bạch và trách nhiệm trong quản lý doanh nghiệp.
2) Ví dụ minh họa
Để làm rõ hơn về trách nhiệm của Hội đồng quản trị trong việc giám sát hoạt động kiểm toán nội bộ, hãy xem xét một ví dụ cụ thể.
Công ty Cổ phần Điện tử XYZ là một doanh nghiệp lớn hoạt động trong lĩnh vực sản xuất thiết bị điện tử. Để đảm bảo rằng các hoạt động của công ty diễn ra hiệu quả và minh bạch, HĐQT của công ty quyết định tăng cường giám sát hoạt động kiểm toán nội bộ.
Quy trình giám sát hoạt động kiểm toán nội bộ của Công ty XYZ:
- Phê duyệt chính sách kiểm toán: Tại cuộc họp thường niên, HĐQT đã phê duyệt chính sách kiểm toán nội bộ, xác định rõ mục tiêu và quy trình kiểm toán cho các hoạt động của công ty.
- Bổ nhiệm kiểm toán viên nội bộ: HĐQT đã chọn lựa và bổ nhiệm một kiểm toán viên nội bộ có kinh nghiệm, độc lập và có kiến thức sâu về lĩnh vực điện tử để thực hiện kiểm toán cho công ty.
- Giám sát hoạt động kiểm toán: HĐQT đã yêu cầu kiểm toán viên nội bộ thực hiện các cuộc kiểm toán định kỳ và báo cáo về kết quả kiểm toán hàng quý. HĐQT thường xuyên theo dõi tiến độ và kết quả của các cuộc kiểm toán này.
- Đánh giá báo cáo kiểm toán: Sau khi nhận báo cáo kiểm toán nội bộ, HĐQT đã tiến hành xem xét các phát hiện trong báo cáo, đặc biệt chú ý đến các vấn đề về quản lý chi phí và kiểm soát chất lượng sản phẩm.
- Giải quyết các vấn đề phát sinh: HĐQT đã yêu cầu ban giám đốc triển khai các biện pháp khắc phục các vấn đề được nêu ra trong báo cáo kiểm toán, đồng thời theo dõi việc thực hiện các khuyến nghị này.
3) Những vướng mắc thực tế
Mặc dù quy trình giám sát hoạt động kiểm toán nội bộ được quy định rõ ràng, trong thực tế vẫn tồn tại nhiều vướng mắc mà HĐQT có thể gặp phải:
Khó khăn trong việc đánh giá:
Một trong những thách thức lớn là việc đánh giá hiệu quả của hoạt động kiểm toán nội bộ. HĐQT cần có kiến thức và kỹ năng để hiểu rõ các báo cáo kiểm toán và đánh giá đúng mức độ nghiêm trọng của các vấn đề phát sinh.
Thiếu sự hỗ trợ từ ban giám đốc:
Nếu ban giám đốc không thực sự coi trọng vai trò của kiểm toán nội bộ, điều này có thể dẫn đến việc không cung cấp đầy đủ thông tin cần thiết cho HĐQT, làm giảm hiệu quả giám sát.
Mâu thuẫn lợi ích:
Trong một số trường hợp, HĐQT có thể gặp phải mâu thuẫn lợi ích, nhất là khi các thành viên trong HĐQT có mối quan hệ thân thiết với ban giám đốc. Điều này có thể ảnh hưởng đến tính độc lập trong việc giám sát và đánh giá hoạt động kiểm toán.
Khó khăn trong việc thu thập thông tin:
Đôi khi HĐQT có thể gặp khó khăn trong việc thu thập thông tin chính xác và kịp thời từ các bộ phận khác nhau trong công ty. Thiếu minh bạch này có thể dẫn đến việc không nắm bắt đầy đủ tình hình hoạt động của doanh nghiệp.
4) Những lưu ý quan trọng
Đảm bảo tính độc lập:
HĐQT cần đảm bảo rằng hoạt động kiểm toán nội bộ được thực hiện một cách độc lập và khách quan. Điều này có nghĩa là kiểm toán viên phải không bị ảnh hưởng bởi ban giám đốc hoặc bất kỳ cá nhân nào khác trong doanh nghiệp.
Lập kế hoạch giám sát rõ ràng:
HĐQT cần lập kế hoạch rõ ràng cho việc giám sát hoạt động kiểm toán nội bộ. Kế hoạch này nên bao gồm các mục tiêu cụ thể, các chỉ tiêu đánh giá và các hoạt động cần thực hiện.
Đào tạo cho HĐQT:
HĐQT nên tham gia các khóa đào tạo để nâng cao kiến thức và kỹ năng về kiểm toán nội bộ, từ đó có thể thực hiện tốt vai trò giám sát của mình.
Theo dõi và đánh giá định kỳ:
HĐQT cần theo dõi và đánh giá định kỳ hiệu quả của hoạt động kiểm toán nội bộ. Điều này giúp phát hiện kịp thời các vấn đề và đưa ra quyết định phù hợp.
Khuyến khích sự minh bạch:
Cần phải xây dựng môi trường làm việc khuyến khích sự minh bạch trong việc chia sẻ thông tin giữa HĐQT, ban giám đốc và kiểm toán viên nội bộ. Điều này sẽ giúp tăng cường tính hiệu quả của hệ thống kiểm soát nội bộ.
5) Căn cứ pháp lý
Các quy định pháp lý liên quan đến trách nhiệm của Hội đồng quản trị trong việc giám sát hoạt động kiểm toán nội bộ bao gồm:
- Luật Doanh nghiệp 2020:
Luật Doanh nghiệp quy định về quyền và nghĩa vụ của HĐQT trong việc giám sát hoạt động kiểm toán nội bộ. Các quy định này nhằm đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm của các bên liên quan. - Luật Kế toán 2015:
Luật Kế toán quy định về trách nhiệm lập báo cáo tài chính và kiểm soát nội bộ. Doanh nghiệp cần tuân thủ các quy định này để đảm bảo tính chính xác và minh bạch của thông tin tài chính. - Bộ luật Dân sự 2015:
Bộ luật Dân sự quy định về quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng, bao gồm cả việc kiểm soát và giám sát hoạt động của doanh nghiệp. - Quy định về thuế:
Doanh nghiệp cần tuân thủ các quy định về thuế khi thực hiện các hoạt động liên quan đến kiểm toán nội bộ. Việc không hoàn thành nghĩa vụ thuế có thể dẫn đến những hậu quả pháp lý nghiêm trọng.
Kết luận:
Trách nhiệm của Hội đồng quản trị trong việc giám sát hoạt động kiểm toán nội bộ là một phần quan trọng trong quản lý doanh nghiệp. HĐQT cần thực hiện quy trình giám sát một cách cẩn thận và tuân thủ đúng các quy định pháp luật để đảm bảo hiệu quả và minh bạch trong hoạt động.
Liên kết nội bộ: Doanh nghiệp
Liên kết ngoại: Báo Pháp luật
