Quy định về việc đảm bảo an toàn lao động trong các hoạt động xây dựng là gì?Bài viết dưới đây Luật PVL Group sẽ hướng dẫn chi tiết quy định, cách thực hiện, ví dụ minh họa thực tiễn, lưu ý cần thiết và đưa ra các căn cứ pháp luật chính xác.
Giới thiệu
Ngành xây dựng là một trong những ngành có nguy cơ cao về tai nạn lao động, đòi hỏi các biện pháp bảo đảm an toàn được thực hiện nghiêm ngặt. Quy định về việc đảm bảo an toàn lao động trong các hoạt động xây dựng được pháp luật Việt Nam quy định chặt chẽ để bảo vệ người lao động. Vậy những quy định này là gì và làm thế nào để doanh nghiệp thực hiện đúng các biện pháp an toàn? Bài viết sẽ phân tích rõ căn cứ pháp lý, cách thực hiện cụ thể, các vấn đề thực tiễn, cùng với ví dụ minh họa và các lưu ý quan trọng.
Phân tích điều luật
Theo Điều 7 Luật An toàn, Vệ sinh lao động 2015, các doanh nghiệp và nhà thầu xây dựng có trách nhiệm đảm bảo an toàn lao động cho tất cả nhân viên tham gia các hoạt động xây dựng. Cụ thể:
- Tổ chức đánh giá nguy cơ rủi ro tại nơi làm việc: Doanh nghiệp phải thường xuyên đánh giá các yếu tố nguy hiểm có thể phát sinh trong quá trình thi công xây dựng. Điều này bao gồm việc kiểm tra kết cấu giàn giáo, máy móc, các hệ thống điện, và các yếu tố tiềm ẩn khác có khả năng gây tai nạn.
- Huấn luyện và hướng dẫn về an toàn lao động: Theo Điều 16 Nghị định 44/2016/NĐ-CP, tất cả nhân viên tham gia các hoạt động xây dựng phải được huấn luyện về các biện pháp an toàn lao động. Nội dung huấn luyện bao gồm:
- Sử dụng thiết bị bảo hộ cá nhân (PPE) như mũ bảo hộ, dây đai an toàn, giày bảo hộ.
- Quy trình làm việc an toàn khi sử dụng máy móc, thiết bị xây dựng.
- Cách thức ứng phó khi có tai nạn xảy ra.
- Trang bị đầy đủ phương tiện bảo vệ cá nhân: Điều 138 Bộ luật Lao động 2019 yêu cầu người sử dụng lao động trang bị đầy đủ thiết bị bảo hộ cho nhân viên làm việc trong các môi trường nguy hiểm, đặc biệt là trong ngành xây dựng. Các trang bị này phải đạt chuẩn và được bảo trì thường xuyên để đảm bảo an toàn tối đa cho người lao động.
- Giám sát an toàn lao động: Theo quy định tại Điều 22 Luật An toàn, Vệ sinh lao động 2015, nhà thầu xây dựng có trách nhiệm phân công nhân viên giám sát an toàn lao động trên công trường. Nhân viên giám sát phải có chuyên môn và kinh nghiệm để đảm bảo rằng tất cả công việc được thực hiện theo đúng tiêu chuẩn an toàn.
- Báo cáo và điều tra tai nạn lao động: Khi có tai nạn xảy ra, doanh nghiệp phải lập tức báo cáo cho cơ quan chức năng theo quy định tại Điều 34 Luật An toàn, Vệ sinh lao động 2015. Việc điều tra tai nạn phải được thực hiện đầy đủ để xác định nguyên nhân và có biện pháp khắc phục, phòng ngừa tái diễn.
Cách thực hiện đảm bảo an toàn lao động trong các hoạt động xây dựng
1. Đánh giá và lập kế hoạch an toàn lao động:
Trước khi bắt đầu một dự án xây dựng, nhà thầu cần tiến hành đánh giá các rủi ro có thể xảy ra và lập kế hoạch an toàn lao động cụ thể cho từng giai đoạn thi công. Kế hoạch này phải bao gồm các biện pháp phòng ngừa tai nạn, phương án thoát hiểm, và các thiết bị bảo hộ cần thiết.
Ví dụ, nếu công trình có độ cao lớn, cần có các biện pháp bảo vệ như lắp đặt lan can an toàn, sử dụng giàn giáo đúng chuẩn, và bắt buộc công nhân sử dụng dây đai an toàn khi làm việc trên cao.
2. Huấn luyện và đào tạo an toàn lao động:
Nhà thầu phải đảm bảo rằng tất cả công nhân đều được huấn luyện về an toàn lao động trước khi bắt đầu làm việc tại công trường. Các buổi huấn luyện cần được tổ chức định kỳ để nhân viên luôn cập nhật kiến thức về an toàn lao động. Những nội dung chính cần huấn luyện bao gồm:
- Sử dụng thiết bị bảo hộ cá nhân đúng cách.
- Cách vận hành máy móc an toàn.
- Quy trình xử lý khi gặp tình huống khẩn cấp, như khi có sự cố về điện hoặc kết cấu công trình.
3. Trang bị và kiểm tra thiết bị bảo hộ:
Nhà thầu cần cung cấp các thiết bị bảo hộ cá nhân như mũ bảo hộ, giày chống trượt, dây đai an toàn cho tất cả nhân viên. Các thiết bị này cần được kiểm tra thường xuyên để đảm bảo không có hư hỏng và có khả năng bảo vệ người sử dụng. Ngoài ra, nhà thầu cần có kế hoạch thay thế các thiết bị bảo hộ khi chúng không còn đảm bảo an toàn.
4. Giám sát an toàn lao động:
Trên công trường, cần có nhân viên chuyên trách giám sát an toàn lao động, đảm bảo rằng tất cả các hoạt động đều tuân thủ đúng quy định. Nhân viên giám sát phải liên tục kiểm tra các khu vực có nguy cơ cao như giàn giáo, khu vực làm việc trên cao, và các máy móc nặng để ngăn ngừa tai nạn.
5. Thực hiện kiểm tra định kỳ:
Doanh nghiệp cần tiến hành kiểm tra định kỳ các thiết bị và máy móc trên công trường, bao gồm các hệ thống điện, giàn giáo, máy xúc, và các máy móc xây dựng khác. Việc kiểm tra này nhằm phát hiện các yếu tố có thể gây tai nạn và kịp thời khắc phục.
Những vấn đề thực tiễn
Trong thực tế, mặc dù các quy định về an toàn lao động trong xây dựng đã được đưa ra khá rõ ràng, nhiều doanh nghiệp vẫn chưa tuân thủ đầy đủ. Một số vấn đề phổ biến bao gồm:
- Thiếu trang bị bảo hộ hoặc trang bị không đạt chuẩn:
Nhiều nhà thầu tiết kiệm chi phí bằng cách mua sắm các thiết bị bảo hộ không đạt chuẩn hoặc không đủ số lượng cho tất cả công nhân. Điều này dẫn đến nhiều trường hợp tai nạn lao động nghiêm trọng do thiếu trang thiết bị bảo vệ. - Không tổ chức huấn luyện an toàn lao động thường xuyên:
Một số doanh nghiệp chỉ tổ chức huấn luyện an toàn lao động một lần duy nhất khi dự án bắt đầu, thay vì tổ chức định kỳ. Điều này dẫn đến việc công nhân không nắm vững các quy tắc an toàn, đặc biệt là những người mới tham gia công trình. - Thiếu giám sát chặt chẽ:
Việc giám sát an toàn lao động thường bị lơ là hoặc thực hiện không đúng quy định. Nhiều công nhân vi phạm các quy tắc an toàn, như không sử dụng dây đai khi làm việc trên cao, do thiếu sự kiểm soát từ phía giám sát viên.
Ví dụ minh họa
Tại một công trình xây dựng tòa nhà cao tầng ở TP. Hồ Chí Minh vào năm 2023, một sự cố nghiêm trọng đã xảy ra khi giàn giáo không được lắp đặt đúng quy định, dẫn đến sự sụp đổ của giàn giáo và gây thương vong cho nhiều công nhân. Sau khi điều tra, cơ quan chức năng phát hiện nhà thầu không tuân thủ các quy định về giàn giáo an toàn và thiếu giám sát chặt chẽ trong quá trình thi công.
Nếu nhà thầu đã thực hiện đúng quy định về giàn giáo và trang bị đầy đủ thiết bị bảo hộ, vụ tai nạn có thể đã được ngăn ngừa. Đây là bài học quý giá cho các doanh nghiệp khác trong việc tuân thủ các quy định về an toàn lao động.
Những lưu ý cần thiết
- Trang bị đầy đủ thiết bị bảo hộ cá nhân: Nhà thầu cần đảm bảo rằng tất cả công nhân trên công trường đều được trang bị đầy đủ và sử dụng đúng cách các thiết bị bảo hộ cá nhân.
- Tổ chức huấn luyện định kỳ: Đào tạo về an toàn lao động không nên chỉ thực hiện một lần mà cần được tổ chức định kỳ để công nhân luôn nắm vững các quy định an toàn.
- Giám sát chặt chẽ trong suốt quá trình thi công: Đảm bảo rằng mọi hoạt động xây dựng đều được giám sát chặt chẽ để kịp thời phát hiện và xử lý các vi phạm an toàn.
- Kiểm tra định kỳ máy móc và thiết bị: Đảm bảo rằng tất cả máy móc và thiết bị trên công trường luôn ở trạng thái hoạt động tốt và không gây nguy hiểm cho người lao động.
Kết luận
Quy định về việc đảm bảo an toàn lao động trong các hoạt động xây dựng được pháp luật Việt Nam quy định rất cụ thể và chặt chẽ. Doanh nghiệp cần tuân thủ đầy đủ các quy định về an toàn lao động, từ việc đánh giá rủi ro, trang bị thiết bị bảo hộ, đến việc giám sát và huấn luyện nhân viên. Điều này không chỉ giúp bảo vệ người lao động mà còn giúp doanh nghiệp tránh được các rủi ro pháp lý và tài chính.
Việc đảm bảo an toàn lao động trong xây dựng là trách nhiệm chung của cả doanh nghiệp và người lao động. Luật PVL Group luôn sẵn sàng hỗ trợ doanh nghiệp trong việc tuân thủ và thực hiện các biện pháp an toàn lao động trong ngành xây dựng.
Liên kết
