Những yêu cầu về an toàn lao động khi sử dụng thiết bị nâng hạ trong thi công là gì?Bài viết dưới đây Luật PVL Group sẽ hướng dẫn chi tiết quy định, cách thực hiện, ví dụ minh họa thực tiễn, lưu ý cần thiết và đưa ra các căn cứ pháp luật chính xác.
1. Những yêu cầu về an toàn lao động khi sử dụng thiết bị nâng hạ trong thi công là gì?
Thiết bị nâng hạ là một trong những công cụ không thể thiếu trong các dự án xây dựng. Tuy nhiên, việc sử dụng thiết bị này đi kèm với nhiều rủi ro nếu không tuân thủ đầy đủ các quy định về an toàn lao động. Vậy, những yêu cầu về an toàn lao động khi sử dụng thiết bị nâng hạ trong thi công là gì?
Theo Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015, tại Điều 18, các doanh nghiệp và tổ chức thi công phải đảm bảo an toàn trong quá trình sử dụng thiết bị nâng hạ bằng cách thực hiện kiểm định, bảo trì thiết bị định kỳ, trang bị đầy đủ các phương tiện bảo hộ cá nhân cho người lao động, và thực hiện kiểm tra chặt chẽ trước, trong và sau khi vận hành thiết bị.
Nghị định 39/2016/NĐ-CP quy định chi tiết về an toàn lao động, đặc biệt liên quan đến các công tác nâng hạ, yêu cầu các thiết bị nâng phải được kiểm định chất lượng và cấp phép trước khi đưa vào sử dụng. Các cá nhân vận hành thiết bị cũng phải được đào tạo và có chứng chỉ hành nghề hợp lệ.
2. Cách thực hiện những yêu cầu về an toàn lao động khi sử dụng thiết bị nâng hạ
Để đảm bảo an toàn lao động khi sử dụng thiết bị nâng hạ, cần thực hiện các bước cụ thể sau:
- Kiểm định và bảo trì thiết bị nâng hạ:
- Theo Điều 18 Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015, thiết bị nâng hạ như cẩu trục, thang máy, và máy móc nâng phải được kiểm định kỹ thuật định kỳ trước khi đưa vào vận hành. Các đơn vị thi công phải đảm bảo rằng thiết bị nâng hạ đạt tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật và không gây ra nguy cơ cho người sử dụng.
- Đào tạo và cấp chứng chỉ cho người vận hành:
- Người vận hành thiết bị nâng hạ cần phải được đào tạo và có chứng chỉ vận hành hợp lệ. Việc đào tạo này bao gồm các kiến thức về cấu trúc thiết bị, nguyên lý hoạt động và quy trình xử lý sự cố khi gặp phải. Theo quy định tại Nghị định 39/2016/NĐ-CP, cá nhân không có chứng chỉ sẽ không được phép vận hành các thiết bị nâng hạ.
- Trang bị đầy đủ bảo hộ lao động:
- Công nhân làm việc trong môi trường có sử dụng thiết bị nâng hạ phải được trang bị đầy đủ phương tiện bảo hộ lao động như mũ bảo hiểm, giày bảo hộ, găng tay chống va đập và dây an toàn. Điều này giúp giảm thiểu nguy cơ bị thương khi làm việc ở những vị trí nguy hiểm.
- Kiểm tra trước khi vận hành thiết bị:
- Trước khi tiến hành nâng hạ, người vận hành cần kiểm tra tình trạng hoạt động của thiết bị, đảm bảo không có bất kỳ hỏng hóc nào có thể gây ra nguy hiểm. Các khâu kiểm tra bao gồm việc đánh giá tình trạng cáp, các móc nối, và hệ thống điều khiển. Bất kỳ dấu hiệu bất thường nào cần phải được xử lý ngay lập tức trước khi tiếp tục công việc.
- Thực hiện giám sát trong quá trình thi công:
- Quá trình vận hành thiết bị nâng hạ cần có sự giám sát chặt chẽ từ người quản lý, nhằm đảm bảo mọi hoạt động đều được thực hiện an toàn và không gây ra nguy cơ tai nạn cho người lao động và các tài sản xung quanh. Người quản lý cần liên tục theo dõi tình trạng hoạt động của thiết bị và phản hồi ngay khi có vấn đề phát sinh.
- Lập kế hoạch an toàn khi sử dụng thiết bị nâng hạ:
- Kế hoạch an toàn khi sử dụng thiết bị nâng hạ cần bao gồm các biện pháp phòng ngừa tai nạn, quy trình cứu hộ trong trường hợp có sự cố, và việc đào tạo liên tục cho người lao động về cách xử lý các tình huống nguy hiểm có thể xảy ra.
3. Những vấn đề thực tiễn trong sử dụng thiết bị nâng hạ tại công trình
Trong thực tế, việc sử dụng thiết bị nâng hạ tại các công trình xây dựng thường gặp nhiều khó khăn và thách thức:
- Thiếu kiểm định định kỳ: Nhiều thiết bị nâng hạ được sử dụng trong thời gian dài mà không được kiểm định, bảo trì thường xuyên, dẫn đến nguy cơ hỏng hóc, gây ra tai nạn nghiêm trọng. Điều này vi phạm quy định tại Nghị định 39/2016/NĐ-CP, yêu cầu các thiết bị nâng phải được kiểm định định kỳ.
- Không có chứng chỉ vận hành: Trong một số trường hợp, người vận hành thiết bị nâng hạ không có chứng chỉ hợp lệ, dẫn đến việc vận hành sai cách và gây nguy hiểm cho công nhân. Điều này vi phạm Điều 21 Nghị định 39/2016/NĐ-CP, yêu cầu bắt buộc người vận hành phải có chứng chỉ.
- Thiếu trang bị bảo hộ: Một số công nhân khi làm việc với thiết bị nâng hạ không được trang bị đủ các phương tiện bảo hộ, dẫn đến các nguy cơ tai nạn như ngã, va đập hoặc bị kẹt trong quá trình thi công. Đây là một trong những nguyên nhân chính gây ra các tai nạn lao động tại các công trình xây dựng.
4. Ví dụ minh họa về an toàn lao động khi sử dụng thiết bị nâng hạ
Một công ty xây dựng lớn tại TP. Hồ Chí Minh đã xảy ra sự cố khi một cẩu trục đang thực hiện nhiệm vụ nâng hạ các vật liệu xây dựng thì bị gãy cáp, khiến các vật liệu nặng rơi xuống khu vực thi công. Vụ việc này đã khiến ba công nhân bị thương nặng.
Nguyên nhân chính của sự cố được xác định là do cáp nâng không được kiểm tra và thay thế đúng thời gian quy định. Ngoài ra, người vận hành thiết bị nâng hạ không có chứng chỉ hợp lệ để thực hiện công việc. Theo Nghị định 39/2016/NĐ-CP, công ty này đã vi phạm quy định về an toàn lao động và bị xử phạt hành chính. Đồng thời, công ty buộc phải kiểm định lại toàn bộ thiết bị nâng hạ và tổ chức đào tạo lại cho người lao động.
5. Những lưu ý cần thiết khi sử dụng thiết bị nâng hạ trong thi công
- Kiểm định thiết bị thường xuyên: Đảm bảo các thiết bị nâng hạ được kiểm định và bảo trì định kỳ theo quy định của pháp luật, nhằm đảm bảo an toàn cho người lao động và tránh các sự cố không mong muốn.
- Đào tạo và cấp chứng chỉ cho người vận hành: Người vận hành thiết bị nâng hạ phải được đào tạo chuyên nghiệp và có chứng chỉ hợp lệ. Việc vận hành thiết bị nâng hạ không đúng cách có thể gây ra tai nạn nghiêm trọng.
- Trang bị bảo hộ lao động đầy đủ: Người lao động cần được trang bị đầy đủ các thiết bị bảo hộ khi làm việc với thiết bị nâng hạ, bao gồm mũ bảo hiểm, găng tay, giày bảo hộ và dây an toàn để giảm thiểu nguy cơ tai nạn lao động.
- Kiểm tra thiết bị trước khi vận hành: Trước khi bắt đầu công việc, cần kiểm tra kỹ tình trạng thiết bị nâng hạ, bao gồm cáp, hệ thống móc nối và hệ thống điều khiển, đảm bảo mọi thứ hoạt động bình thường và không có dấu hiệu hỏng hóc.
- Giám sát quá trình thi công: Quá trình sử dụng thiết bị nâng hạ cần có sự giám sát chặt chẽ của người quản lý để đảm bảo tuân thủ các quy định an toàn và phát hiện kịp thời các sự cố.
Kết luận
Việc đảm bảo an toàn lao động khi sử dụng thiết bị nâng hạ trong thi công là yếu tố vô cùng quan trọng để bảo vệ tính mạng và sức khỏe của người lao động. Các doanh nghiệp cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015 và Nghị định 39/2016/NĐ-CP, bao gồm việc kiểm định thiết bị, đào tạo và cấp chứng chỉ cho người vận hành, cũng như trang bị đầy đủ thiết bị bảo hộ lao động. Bằng cách thực hiện đúng các biện pháp này, rủi ro tai nạn lao động sẽ được giảm thiểu đáng kể, đồng thời nâng cao hiệu quả và chất lượng công việc thi công.
Tham khảo thêm các bài viết liên quan tại Luật PVL Group và cập nhật tin tức pháp luật tại Báo Pháp Luật.
