Nếu tài sản thừa kế là bất động sản thì xử lý ra sao? Hướng dẫn cách phân chia tài sản thừa kế là bất động sản theo đúng quy định pháp luật.
1. Nếu tài sản thừa kế là bất động sản thì xử lý ra sao?
Câu hỏi “Nếu tài sản thừa kế là bất động sản thì xử lý ra sao?” là một vấn đề thường gặp khi các tài sản được thừa kế bao gồm nhà cửa, đất đai hoặc các tài sản bất động sản khác. Theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015, bất động sản là một trong những tài sản thừa kế có giá trị lớn, và quy trình phân chia nó cần phải tuân thủ đúng quy định pháp luật.
Khi tài sản thừa kế là bất động sản, các bước xử lý bao gồm xác định quyền sở hữu, khai nhận di sản, và thực hiện thủ tục phân chia tài sản giữa những người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật nếu không có di chúc.
2. Căn cứ pháp luật về thừa kế bất động sản
Điều 612 Bộ luật Dân sự 2015 quy định rằng di sản bao gồm tài sản thuộc quyền sở hữu của người để lại di sản. Bất động sản, bao gồm đất đai, nhà ở, và các công trình xây dựng trên đất, được coi là tài sản thuộc quyền sở hữu của người để lại di sản nếu họ có giấy tờ chứng minh quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng đất hợp pháp.
Trong trường hợp người để lại di sản có di chúc, tài sản sẽ được phân chia theo di chúc nếu di chúc hợp pháp theo quy định của Điều 643 Bộ luật Dân sự 2015. Nếu không có di chúc, tài sản sẽ được chia theo quy định pháp luật tại Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015, theo thứ tự hàng thừa kế.
Các hàng thừa kế theo pháp luật bao gồm:
- Hàng thừa kế thứ nhất: vợ/chồng, cha mẹ, con cái của người để lại di sản.
- Hàng thừa kế thứ hai: ông bà, anh chị em ruột của người để lại di sản.
- Hàng thừa kế thứ ba: bác, chú, cô, cậu, dì và các cháu của người để lại di sản.
3. Cách thực hiện phân chia tài sản bất động sản thừa kế
Để thực hiện phân chia tài sản thừa kế là bất động sản, người thừa kế cần tuân thủ các bước sau:
Bước 1: Xác định quyền sở hữu bất động sản
Trước khi phân chia, cần xác định quyền sở hữu của người để lại di sản đối với bất động sản. Người thừa kế cần cung cấp các giấy tờ chứng minh quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng đất hợp pháp, bao gồm:
- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) hoặc giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở (sổ hồng).
- Giấy tờ liên quan khác như hợp đồng mua bán nhà đất, biên bản giao dịch.
Bước 2: Chuẩn bị hồ sơ khai nhận di sản thừa kế
Người thừa kế cần chuẩn bị hồ sơ khai nhận di sản bao gồm:
- Giấy chứng tử của người để lại di sản.
- Giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế (giấy khai sinh, giấy chứng nhận kết hôn).
- Giấy tờ liên quan đến bất động sản (sổ đỏ, sổ hồng).
Bước 3: Khai nhận di sản thừa kế tại cơ quan công chứng
Người thừa kế cần đến cơ quan công chứng để khai nhận di sản. Tại đây, công chứng viên sẽ xác nhận quyền thừa kế và giúp lập văn bản thỏa thuận phân chia tài sản, nếu các đồng thừa kế có thể thống nhất.
Bước 4: Thỏa thuận phân chia tài sản
Nếu các đồng thừa kế đồng ý về cách thức phân chia tài sản, họ có thể lập văn bản thỏa thuận phân chia bất động sản và công chứng văn bản đó tại cơ quan công chứng. Trong trường hợp không thể thỏa thuận, người thừa kế có thể yêu cầu tòa án giải quyết.
Bước 5: Đăng ký quyền sở hữu tài sản thừa kế
Sau khi hoàn tất các thủ tục phân chia tài sản, người thừa kế cần đăng ký quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng đất tại cơ quan quản lý đất đai có thẩm quyền để được công nhận là chủ sở hữu hợp pháp.
4. Những vấn đề thực tiễn khi thừa kế bất động sản
Tranh chấp giữa các đồng thừa kế
Tranh chấp về việc phân chia bất động sản thường xảy ra khi các đồng thừa kế không thể thỏa thuận về cách thức chia tài sản. Điều này thường xảy ra khi tài sản có giá trị lớn hoặc khi các bên không đồng ý với nhau về việc bán tài sản để chia tiền.
Không đủ giấy tờ chứng minh quyền sở hữu
Trong một số trường hợp, người để lại di sản không có đầy đủ giấy tờ chứng minh quyền sở hữu bất động sản, gây khó khăn cho việc phân chia tài sản. Người thừa kế có thể phải thực hiện thủ tục hoàn thiện giấy tờ pháp lý trước khi tiến hành phân chia.
Khó khăn trong việc bán tài sản để chia tiền
Nếu các đồng thừa kế không muốn giữ lại tài sản mà muốn bán đi để chia tiền, việc tìm người mua và định giá tài sản có thể mất nhiều thời gian, đặc biệt khi bất động sản nằm ở khu vực có giá trị thị trường biến động.
5. Ví dụ minh họa
Ông A qua đời và để lại một ngôi nhà trị giá 5 tỷ đồng. Ông A có ba người con là B, C và D. Ông không để lại di chúc, do đó, tài sản của ông sẽ được chia theo quy định của Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015. Mỗi người con của ông sẽ được hưởng một phần tài sản bằng nhau, tức mỗi người sẽ nhận được 1/3 giá trị ngôi nhà.
Tuy nhiên, B muốn giữ lại ngôi nhà, trong khi C và D muốn bán ngôi nhà để chia tiền. Sau khi thương lượng, B đồng ý mua lại phần của C và D với giá trị tương ứng, và ngôi nhà trở thành tài sản riêng của B. Các đồng thừa kế đã thỏa thuận và lập văn bản công chứng về việc phân chia tài sản.
6. Những lưu ý khi thừa kế bất động sản
Bảo đảm quyền lợi của tất cả các đồng thừa kế
Khi phân chia tài sản bất động sản, cần bảo đảm rằng tất cả các đồng thừa kế đều nhận được phần tài sản tương ứng với quyền lợi của mình, theo quy định pháp luật hoặc thỏa thuận chung.
Hoàn thiện giấy tờ pháp lý trước khi phân chia
Nếu bất động sản chưa có đầy đủ giấy tờ chứng minh quyền sở hữu, người thừa kế cần tiến hành các thủ tục hoàn thiện giấy tờ pháp lý trước khi thực hiện phân chia.
Thỏa thuận trước khi yêu cầu tòa án giải quyết
Trong trường hợp có tranh chấp, người thừa kế nên cố gắng thương lượng và thỏa thuận trước khi yêu cầu tòa án giải quyết. Việc này sẽ giúp tiết kiệm thời gian và chi phí liên quan đến việc phân chia tài sản.
7. Kết luận
Câu hỏi “Nếu tài sản thừa kế là bất động sản thì xử lý ra sao?” đã được giải đáp dựa trên các quy định của Bộ luật Dân sự 2015. Bất động sản là tài sản có giá trị lớn, do đó quá trình thừa kế cần tuân thủ đầy đủ các bước pháp lý để bảo đảm quyền lợi cho các đồng thừa kế. Nếu bạn gặp khó khăn trong quá trình phân chia tài sản thừa kế là bất động sản, Luật PVL Group sẵn sàng cung cấp các giải pháp pháp lý chuyên sâu để hỗ trợ bạn.
Liên kết nội bộ: Thừa kế tài sản
Liên kết ngoại: Báo Pháp luật
