Bên bán có quyền từ chối bảo lãnh ngân hàng trong trường hợp nào? Trong các trường hợp như không phù hợp với điều khoản hợp đồng, điều kiện tín dụng không đảm bảo, hoặc vi phạm quy định pháp luật.
1. Bên bán có quyền từ chối bảo lãnh ngân hàng trong trường hợp nào?
Bảo lãnh ngân hàng là một trong những hình thức bảo đảm tài chính phổ biến trong các giao dịch mua bán nhà ở và bất động sản. Tuy nhiên, không phải lúc nào bên bán cũng chấp nhận bảo lãnh ngân hàng từ bên mua. Pháp luật Việt Nam cho phép bên bán có quyền từ chối bảo lãnh ngân hàng trong một số trường hợp cụ thể, nhằm đảm bảo lợi ích hợp pháp của họ.
1.1. Khi bảo lãnh không phù hợp với điều khoản hợp đồng
Hợp đồng mua bán nhà ở thường quy định rõ các hình thức bảo đảm tài chính mà các bên có thể sử dụng. Nếu bên mua đề xuất bảo lãnh ngân hàng nhưng không phù hợp với các điều khoản trong hợp đồng, bên bán có quyền từ chối. Ví dụ, hợp đồng có thể yêu cầu bên mua phải thanh toán toàn bộ số tiền mặt hoặc qua chuyển khoản mà không chấp nhận bảo lãnh ngân hàng.
1.2. Khi điều kiện tín dụng không đảm bảo
Bảo lãnh ngân hàng được thực hiện dựa trên khả năng tín dụng của bên mua. Trong một số trường hợp, ngân hàng cấp bảo lãnh cho bên mua nhưng điều kiện tín dụng của họ không thực sự đáng tin cậy hoặc không đáp ứng các tiêu chí của bên bán. Trong trường hợp này, bên bán có quyền từ chối bảo lãnh nếu họ thấy rủi ro về việc bên mua không thể thực hiện nghĩa vụ tài chính.
1.3. Khi bảo lãnh không đảm bảo quyền lợi của bên bán
Bảo lãnh ngân hàng là một công cụ đảm bảo cho bên bán về việc nhận đủ số tiền khi giao dịch. Tuy nhiên, nếu bảo lãnh không đảm bảo quyền lợi của bên bán, chẳng hạn như bảo lãnh không ghi rõ trách nhiệm thanh toán của ngân hàng hoặc các điều kiện bảo lãnh không đủ bảo đảm, bên bán có quyền từ chối.
1.4. Khi bảo lãnh vi phạm quy định pháp luật
Nếu việc bảo lãnh ngân hàng vi phạm các quy định pháp luật về giao dịch tài chính, bên bán có quyền từ chối bảo lãnh này. Điều này có thể bao gồm việc bảo lãnh vượt quá hạn mức tín dụng của ngân hàng, hoặc việc bảo lãnh không tuân thủ các quy định của Ngân hàng Nhà nước.
2. Ví dụ minh họa về trường hợp bên bán từ chối bảo lãnh ngân hàng
Ví dụ: Chị A muốn mua một căn hộ từ công ty B và đề nghị sử dụng bảo lãnh ngân hàng để thanh toán một phần giá trị hợp đồng. Tuy nhiên, hợp đồng đã ký trước đó quy định rõ rằng chị A phải thanh toán toàn bộ bằng tiền mặt trong vòng 30 ngày. Do đó, công ty B từ chối bảo lãnh ngân hàng vì không phù hợp với điều khoản hợp đồng và yêu cầu chị A thanh toán theo cam kết ban đầu.
3. Những vướng mắc thực tế trong việc từ chối bảo lãnh ngân hàng
Trong thực tế, việc bên bán từ chối bảo lãnh ngân hàng có thể gây ra nhiều tranh cãi và khó khăn cho các bên tham gia giao dịch, đặc biệt là bên mua. Một số vấn đề thực tế thường gặp bao gồm:
- Không thống nhất về hình thức thanh toán: Bên mua và bên bán có thể không thống nhất được về hình thức thanh toán trong hợp đồng, dẫn đến việc bên mua muốn sử dụng bảo lãnh ngân hàng nhưng bên bán từ chối.
- Khó khăn trong việc đánh giá điều kiện tín dụng: Một số bên bán không có đủ khả năng hoặc công cụ để đánh giá chính xác điều kiện tín dụng của bên mua, dẫn đến việc từ chối bảo lãnh ngân hàng một cách không hợp lý.
- Sự phức tạp trong quy định về bảo lãnh: Quy định pháp luật về bảo lãnh ngân hàng không phải lúc nào cũng rõ ràng và dễ hiểu đối với các bên, gây khó khăn trong việc áp dụng đúng đắn.
4. Những lưu ý cần thiết khi sử dụng bảo lãnh ngân hàng trong giao dịch mua bán nhà ở
Để tránh những rủi ro và tranh chấp phát sinh, cả bên bán và bên mua cần nắm rõ các quy định pháp lý và các điều kiện khi sử dụng bảo lãnh ngân hàng trong giao dịch mua bán nhà ở.
- Xem xét kỹ điều khoản hợp đồng: Trước khi thực hiện giao dịch, các bên cần xem xét kỹ các điều khoản về hình thức thanh toán và các biện pháp bảo đảm tài chính trong hợp đồng. Nếu hợp đồng không cho phép bảo lãnh ngân hàng, bên mua cần đàm phán lại trước khi ký kết.
- Đảm bảo điều kiện tín dụng rõ ràng: Bên mua cần chắc chắn rằng mình đủ điều kiện tín dụng để được ngân hàng cấp bảo lãnh. Bên bán cũng cần kiểm tra kỹ lưỡng các điều kiện bảo lãnh để đảm bảo quyền lợi của mình.
- Tư vấn pháp lý: Nếu có bất kỳ thắc mắc hoặc lo ngại về quy định bảo lãnh, các bên nên tìm sự tư vấn từ luật sư hoặc chuyên gia pháp lý để tránh những rủi ro không đáng có.
- Lựa chọn ngân hàng uy tín: Bên mua nên chọn các ngân hàng uy tín, có đủ năng lực tài chính và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật để đảm bảo tính hợp pháp và tin cậy của bảo lãnh.
5. Căn cứ pháp lý về quyền từ chối bảo lãnh ngân hàng của bên bán
Quyền từ chối bảo lãnh ngân hàng của bên bán được quy định trong các văn bản pháp luật như:
- Bộ luật Dân sự 2015: Quy định chung về các loại hợp đồng và quyền, nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng.
- Luật Nhà ở 2014: Quy định về mua bán nhà ở, bảo lãnh ngân hàng và các biện pháp bảo đảm tài chính.
- Nghị định số 21/2021/NĐ-CP: Quy định về các biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ trong giao dịch dân sự, bao gồm bảo lãnh ngân hàng.
- Luật Các tổ chức tín dụng 2010 (sửa đổi, bổ sung 2017): Quy định về hoạt động tín dụng và bảo lãnh ngân hàng tại Việt Nam.
Việc từ chối bảo lãnh ngân hàng trong các giao dịch mua bán nhà ở là quyền của bên bán nếu bảo lãnh không đáp ứng các điều kiện đã thỏa thuận hoặc vi phạm pháp luật. Bên mua cần nắm rõ các điều khoản trong hợp đồng và đảm bảo tuân thủ các quy định liên quan để tránh tranh chấp phát sinh.
Bạn có thể tìm hiểu thêm về các quy định liên quan tại Luật Nhà ở của Luật PVL Group và cập nhật các tin tức pháp lý tại Báo Pháp Luật.
