Quy định về quyền và nghĩa vụ của cổ đông trong việc quản lý và điều hành công ty cổ phần? Quy định về quyền và nghĩa vụ của cổ đông trong việc quản lý và điều hành công ty cổ phần giúp bảo vệ lợi ích cổ đông và quản lý doanh nghiệp hiệu quả. Tìm hiểu chi tiết tại đây.
Quy định về quyền và nghĩa vụ của cổ đông trong việc quản lý và điều hành công ty cổ phần?
Cổ đông đóng vai trò quan trọng trong hoạt động của công ty cổ phần. Họ không chỉ có quyền lợi về tài chính mà còn có vai trò trong quản lý và điều hành công ty thông qua các quyền biểu quyết và tham gia vào các quyết định quan trọng. Vậy quy định về quyền và nghĩa vụ của cổ đông trong việc quản lý và điều hành công ty cổ phần là gì? Bài viết này sẽ làm rõ các quyền và nghĩa vụ mà cổ đông phải thực hiện trong công ty cổ phần.
1. Quyền của cổ đông trong công ty cổ phần
Cổ đông trong công ty cổ phần, đặc biệt là cổ đông sở hữu cổ phần phổ thông, có nhiều quyền quan trọng liên quan đến việc quản lý và điều hành công ty. Một số quyền quan trọng bao gồm:
a. Quyền biểu quyết trong Đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ)
Cổ đông phổ thông có quyền tham gia các cuộc họp ĐHĐCĐ và biểu quyết về những vấn đề quan trọng của công ty. Mỗi cổ phần phổ thông tương ứng với một phiếu biểu quyết. Những quyết định lớn như bầu chọn thành viên Hội đồng quản trị (HĐQT), sửa đổi điều lệ công ty, phân phối cổ tức và phê duyệt các hợp đồng lớn đều cần sự đồng ý của cổ đông thông qua việc biểu quyết.
b. Quyền tiếp cận thông tin
Cổ đông có quyền được cung cấp thông tin liên quan đến hoạt động của công ty. Điều này bao gồm quyền truy cập vào báo cáo tài chính, biên bản họp ĐHĐCĐ, và các thông tin quan trọng khác để cổ đông có thể theo dõi tình hình kinh doanh và tham gia vào các quyết định đúng đắn.
Theo Điều 115, Luật Doanh nghiệp 2020, cổ đông phổ thông có quyền yêu cầu công ty cung cấp thông tin đầy đủ và trung thực về hoạt động kinh doanh của công ty.
c. Quyền chuyển nhượng cổ phần
Cổ đông có quyền tự do chuyển nhượng cổ phần của mình cho cá nhân hoặc tổ chức khác, trừ trường hợp pháp luật hoặc điều lệ công ty có quy định khác. Quyền này đảm bảo rằng cổ đông có thể thoái vốn hoặc tái đầu tư tùy theo nhu cầu cá nhân.
d. Quyền yêu cầu triệu tập họp ĐHĐCĐ
Cổ đông hoặc nhóm cổ đông nắm giữ từ 10% tổng số cổ phần phổ thông trở lên có quyền yêu cầu HĐQT triệu tập cuộc họp ĐHĐCĐ khi cần thiết. Quyền này giúp bảo vệ lợi ích của các cổ đông nhỏ lẻ và đảm bảo rằng họ có tiếng nói trong những vấn đề quan trọng của công ty.
e. Quyền nhận cổ tức
Cổ đông có quyền nhận cổ tức khi công ty hoạt động có lãi và quyết định chia cổ tức. Số lượng cổ tức mà cổ đông nhận được phụ thuộc vào số lượng cổ phần mà họ sở hữu trong công ty.
2. Nghĩa vụ của cổ đông trong công ty cổ phần
Bên cạnh các quyền lợi, cổ đông cũng có những nghĩa vụ nhất định nhằm đảm bảo sự ổn định và phát triển của công ty. Một số nghĩa vụ chính bao gồm:
a. Nghĩa vụ góp đủ vốn theo cam kết
Khi đăng ký mua cổ phần, cổ đông có nghĩa vụ phải góp đủ số vốn đã cam kết trong thời gian quy định. Việc không thực hiện đúng nghĩa vụ này có thể ảnh hưởng đến hoạt động của công ty và làm giảm quyền lợi của cổ đông.
Theo quy định tại Điều 113, Luật Doanh nghiệp 2020, nếu cổ đông không góp đủ vốn theo cam kết, họ sẽ bị xử lý theo điều lệ công ty hoặc theo quy định pháp luật, chẳng hạn như bị hạn chế quyền biểu quyết hoặc mất quyền sở hữu cổ phần.
b. Tuân thủ điều lệ công ty và quyết định của ĐHĐCĐ
Cổ đông phải tuân thủ các quy định trong điều lệ công ty và các quyết định được thông qua bởi ĐHĐCĐ. Điều này bao gồm các chính sách, quy tắc về quản trị doanh nghiệp, và các quy định về hoạt động kinh doanh của công ty.
c. Không được sử dụng thông tin nội bộ để trục lợi
Cổ đông không được phép sử dụng thông tin nội bộ để mua bán cổ phiếu nhằm trục lợi cá nhân. Việc này không chỉ gây mất công bằng cho các cổ đông khác mà còn vi phạm quy định về thị trường chứng khoán và có thể bị xử lý theo quy định pháp luật.
d. Chịu trách nhiệm về các khoản nợ trong giới hạn vốn góp
Theo Luật Doanh nghiệp 2020, cổ đông chỉ chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản của công ty trong phạm vi số vốn đã góp. Điều này có nghĩa rằng, trong trường hợp công ty bị thua lỗ hoặc phá sản, cổ đông sẽ không phải chịu trách nhiệm tài chính vượt quá số vốn đã cam kết góp vào công ty.
3. Vai trò của cổ đông trong quản lý và điều hành công ty cổ phần
Mặc dù cổ đông không trực tiếp điều hành công ty, nhưng họ đóng vai trò quan trọng trong việc định hướng chiến lược và kiểm soát hoạt động của công ty thông qua quyền biểu quyết tại ĐHĐCĐ. Cổ đông có thể tham gia quyết định các vấn đề quan trọng như:
- Bầu và miễn nhiệm thành viên HĐQT và Ban kiểm soát.
- Thông qua kế hoạch phân phối lợi nhuận và cổ tức.
- Phê duyệt việc phát hành cổ phiếu và tăng vốn điều lệ.
- Thông qua các giao dịch lớn và chiến lược phát triển dài hạn của công ty.
Căn cứ pháp lý về quyền và nghĩa vụ của cổ đông
Quyền và nghĩa vụ của cổ đông trong công ty cổ phần được quy định chi tiết trong các văn bản pháp luật sau:
- Luật Doanh nghiệp 2020: Quy định về quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của cổ đông trong công ty cổ phần.
- Nghị định 01/2021/NĐ-CP: Quy định về thủ tục và hoạt động của công ty cổ phần, bao gồm quyền và nghĩa vụ của cổ đông.
Để tìm hiểu thêm thông tin chi tiết về quyền và nghĩa vụ của cổ đông trong công ty cổ phần, bạn có thể tham khảo tại Luật doanh nghiệp hoặc Báo Pháp Luật.
