Yêu cầu về quản lý tài chính và chi phí trong dự án xây dựng là gì?Bài viết dưới đây Luật PVL Group sẽ hướng dẫn chi tiết quy định, cách thực hiện, ví dụ minh họa, lưu ý cần thiết và đưa ra các căn cứ pháp luật chính xác.
Giới thiệu
Yêu cầu về quản lý tài chính và chi phí trong dự án xây dựng là gì? Đây là một trong những yếu tố quan trọng quyết định đến sự thành công của bất kỳ dự án xây dựng nào. Việc quản lý tài chính và chi phí không chỉ giúp đảm bảo dự án được thực hiện đúng tiến độ mà còn giúp kiểm soát nguồn lực, tránh lãng phí và thất thoát tài chính. Các quy định pháp luật Việt Nam đã đưa ra các nguyên tắc và yêu cầu cụ thể để quản lý tài chính và chi phí cho các dự án xây dựng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu quy định pháp lý, cách thực hiện và những vấn đề thực tiễn liên quan đến quản lý tài chính trong lĩnh vực xây dựng.
Căn cứ pháp luật
Quản lý tài chính và chi phí trong dự án xây dựng được quy định trong Luật Xây dựng năm 2014 (sửa đổi, bổ sung năm 2020), Nghị định 10/2021/NĐ-CP về quản lý chi phí đầu tư xây dựng, và Thông tư 06/2021/TT-BXD hướng dẫn về quản lý chi phí đầu tư xây dựng.
- Điều 132 của Luật Xây dựng quy định trách nhiệm của các bên trong việc quản lý chi phí dự án xây dựng, bao gồm việc lập, thẩm định, và phê duyệt chi phí đầu tư.
- Nghị định 10/2021/NĐ-CP chi tiết các yêu cầu về lập và quản lý chi phí trong quá trình thực hiện dự án, từ giai đoạn chuẩn bị đầu tư, thực hiện đầu tư đến khi hoàn thành và bàn giao công trình.
- Thông tư 06/2021/TT-BXD hướng dẫn cách xác định, lập dự toán và quản lý chi phí xây dựng theo từng giai đoạn của dự án.
Cách thực hiện quản lý tài chính và chi phí trong dự án xây dựng
1. Lập dự toán chi phí xây dựng
Dự toán chi phí xây dựng là bước đầu tiên và quan trọng nhất trong quản lý tài chính của một dự án xây dựng. Dự toán chi phí bao gồm:
- Chi phí chuẩn bị đầu tư.
- Chi phí thiết kế, khảo sát và lập hồ sơ dự án.
- Chi phí mua sắm vật liệu, máy móc, thiết bị.
- Chi phí thi công xây dựng.
- Chi phí quản lý dự án và các chi phí liên quan khác.
Việc lập dự toán chi phí phải dựa trên các quy định về định mức chi phí và giá xây dựng được Bộ Xây dựng công bố. Dự toán cần được thẩm định và phê duyệt bởi cơ quan có thẩm quyền trước khi bắt đầu triển khai dự án.
2. Quản lý nguồn vốn và tài chính
Trong suốt quá trình thực hiện dự án, quản lý nguồn vốn và tài chính đóng vai trò quan trọng. Nguồn vốn bao gồm vốn từ ngân sách nhà nước (đối với các dự án công) và vốn từ các nhà đầu tư tư nhân. Việc sử dụng nguồn vốn phải được thực hiện minh bạch, tuân thủ quy định về chi tiêu tài chính và phải có hệ thống kế toán, kiểm toán giám sát chặt chẽ.
Các khoản thanh toán trong quá trình thi công phải được kiểm tra kỹ lưỡng để đảm bảo phù hợp với hợp đồng và dự toán đã được phê duyệt. Đối với các dự án công, việc thanh toán phải tuân thủ quy trình kiểm tra, nghiệm thu từng giai đoạn trước khi tiến hành giải ngân.
3. Kiểm soát chi phí
Kiểm soát chi phí là một trong những nhiệm vụ quan trọng trong quản lý tài chính. Quá trình này bao gồm:
- Giám sát việc thực hiện chi phí theo hợp đồng và dự toán đã duyệt.
- Kiểm tra khối lượng thi công, chất lượng vật liệu và thiết bị sử dụng.
- Kiểm soát các khoản chi phí phát sinh, đảm bảo không vượt quá giới hạn dự toán được phê duyệt.
Ngoài ra, việc thực hiện kiểm toán độc lập là yêu cầu bắt buộc để đảm bảo tính chính xác và minh bạch trong quản lý tài chính của dự án.
Ví dụ minh họa
Công ty xây dựng X thực hiện một dự án xây dựng khu đô thị mới tại Bình Dương với tổng vốn đầu tư 500 tỷ đồng. Dự án được chia thành nhiều giai đoạn, từ chuẩn bị đầu tư đến thi công và hoàn thiện. Công ty đã lập dự toán chi tiết cho từng giai đoạn và tiến hành thẩm định bởi Sở Xây dựng trước khi triển khai.
Trong quá trình thi công, công ty đã phải đối mặt với một số vấn đề phát sinh chi phí do thay đổi thiết kế. Tuy nhiên, nhờ vào việc kiểm soát chi phí chặt chẽ và thực hiện các biện pháp giám sát chi tiêu tài chính, dự án vẫn đảm bảo hoàn thành đúng tiến độ và không vượt quá tổng vốn đầu tư ban đầu.
Những vấn đề thực tiễn
- Sai lệch giữa dự toán và thực tế: Một trong những vấn đề phổ biến là sự chênh lệch giữa dự toán chi phí và chi phí thực tế khi thực hiện dự án. Điều này có thể do thay đổi thiết kế, biến động giá nguyên vật liệu hoặc các yếu tố khách quan khác. Để khắc phục, nhà thầu cần có dự phòng chi phí và phương án ứng phó với các tình huống phát sinh.
- Quản lý chi phí phát sinh không hiệu quả: Nhiều dự án không kiểm soát tốt các khoản chi phí phát sinh, dẫn đến việc vượt ngân sách và ảnh hưởng đến tiến độ dự án. Việc không dự phòng và giám sát các khoản phát sinh là một trong những nguyên nhân chính gây ra tình trạng này.
- Thiếu minh bạch trong quản lý tài chính: Một số dự án gặp phải vấn đề về minh bạch trong quản lý tài chính, dẫn đến việc kiểm soát nguồn vốn không hiệu quả và thậm chí có thể dẫn đến các hành vi tiêu cực như thất thoát hoặc lãng phí tài chính.
Những lưu ý cần thiết
- Xác định chi phí dự toán hợp lý: Việc lập dự toán chi phí cần phải dựa trên các quy định hiện hành về định mức chi phí và giá xây dựng, đồng thời phải có dự phòng cho các tình huống phát sinh. Điều này giúp hạn chế tình trạng thiếu hụt tài chính khi thực hiện dự án.
- Theo dõi chặt chẽ các khoản thanh toán: Chủ đầu tư và nhà thầu cần theo dõi sát sao các khoản thanh toán trong quá trình thi công, đảm bảo rằng chi tiêu luôn tuân thủ theo hợp đồng và dự toán đã được phê duyệt.
- Thực hiện kiểm toán và báo cáo tài chính định kỳ: Việc thực hiện kiểm toán và báo cáo tài chính định kỳ giúp đảm bảo tính minh bạch và chính xác trong quản lý nguồn vốn và chi phí. Đây là biện pháp cần thiết để kiểm soát chi phí và tránh tình trạng lãng phí tài chính.
- Chuẩn bị dự phòng tài chính: Chủ đầu tư nên có kế hoạch dự phòng tài chính để đối phó với các trường hợp phát sinh chi phí ngoài dự toán, tránh ảnh hưởng đến tiến độ và chất lượng công trình.
Kết luận
Yêu cầu về quản lý tài chính và chi phí trong dự án xây dựng là gì? Việc quản lý tài chính và chi phí là một phần quan trọng trong quy trình quản lý dự án xây dựng. Để đảm bảo dự án được thực hiện hiệu quả và tuân thủ đúng quy định pháp luật, các bên liên quan cần lập kế hoạch tài chính chi tiết, giám sát chặt chẽ chi phí, và đảm bảo minh bạch trong quản lý nguồn vốn. Việc tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật sẽ giúp dự án đạt được mục tiêu về chất lượng, tiến độ và ngân sách.
Bài viết được thực hiện bởi Luật PVL Group. Để biết thêm thông tin chi tiết về quản lý tài chính trong dự án xây dựng, vui lòng truy cập liên kết nội bộ tại https://luatpvlgroup.com/category/luat-xay-dung/ và liên kết ngoại tại https://baophapluat.vn/ban-doc/.
