Vợ chồng có quyền thỏa thuận về tài sản chung trong trường hợp ly hôn không? Tìm hiểu quy định pháp luật, ví dụ và các lưu ý quan trọng.
Vợ chồng có quyền thỏa thuận về tài sản chung trong trường hợp ly hôn không?
1. Trả lời chi tiết câu hỏi:
Theo quy định của Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, vợ chồng hoàn toàn có quyền thỏa thuận về việc chia tài sản chung khi ly hôn. Pháp luật Việt Nam khuyến khích các bên tự thỏa thuận về việc phân chia tài sản một cách hòa thuận, nhằm tránh các tranh chấp kéo dài và giảm bớt gánh nặng cho tòa án. Điều 59 của Luật Hôn nhân và Gia đình quy định về nguyên tắc chia tài sản khi ly hôn, theo đó, vợ chồng có thể tự nguyện thỏa thuận với nhau về việc phân chia toàn bộ hoặc một phần tài sản chung.
Nếu hai bên không đạt được thỏa thuận, thì tòa án sẽ can thiệp để phân chia tài sản theo quy định của pháp luật. Nguyên tắc phân chia tài sản của tòa án dựa trên sự công bằng, xem xét đến các yếu tố như mức độ đóng góp của mỗi bên, hoàn cảnh gia đình và bảo vệ quyền lợi chính đáng của các bên, đặc biệt là những người yếu thế như con cái hoặc vợ/chồng mất khả năng lao động.
Việc thỏa thuận về tài sản có thể bao gồm các nội dung như: chia ngôi nhà, xe hơi, tiền tiết kiệm, tài sản chung trong doanh nghiệp, và các tài sản khác mà vợ chồng cùng sở hữu. Điều quan trọng là thỏa thuận này cần phải được lập thành văn bản và nên được công chứng để đảm bảo tính pháp lý.
Vợ chồng có quyền tự do thỏa thuận về tài sản, miễn là các thỏa thuận đó không vi phạm pháp luật và không ảnh hưởng tiêu cực đến quyền lợi của các bên hoặc người thứ ba.
2. Ví dụ minh họa:
Chị H và anh K sau nhiều năm kết hôn quyết định ly hôn do mâu thuẫn không thể hàn gắn. Cả hai cùng sở hữu một căn nhà và một số tiền tiết kiệm. Sau khi bàn bạc, chị H và anh K thống nhất chia căn nhà làm hai phần: chị H giữ ngôi nhà để làm nơi sinh sống cho con cái, còn anh K nhận phần tiền tiết kiệm và một số tài sản khác như xe hơi. Hai bên ký kết thỏa thuận này và đưa ra tòa án để xác nhận, không cần phải nhờ đến sự can thiệp của tòa án trong việc phân chia tài sản.
Trong trường hợp này, thỏa thuận về việc chia tài sản giữa chị H và anh K được thực hiện một cách tự nguyện, không có tranh chấp, và được lập thành văn bản để đảm bảo quyền lợi của cả hai bên.
3. Những vướng mắc thực tế:
Trong quá trình thỏa thuận về tài sản khi ly hôn, có nhiều vướng mắc có thể xảy ra:
- Không đạt được sự đồng thuận: Một trong những vướng mắc phổ biến nhất là vợ chồng không thể đạt được sự đồng thuận về việc phân chia tài sản. Điều này có thể dẫn đến mâu thuẫn kéo dài, và phải nhờ đến sự can thiệp của tòa án để giải quyết.
- Khó khăn trong việc định giá tài sản: Định giá tài sản chung, đặc biệt là bất động sản hoặc tài sản trong doanh nghiệp, có thể rất phức tạp. Nếu hai bên không thể thống nhất về giá trị tài sản, việc thỏa thuận chia tài sản sẽ trở nên khó khăn và có thể kéo dài quá trình ly hôn.
- Sử dụng tài sản chung để thanh toán nợ riêng: Trong một số trường hợp, một bên đã sử dụng tài sản chung để thanh toán các khoản nợ riêng mà không có sự đồng ý của bên kia. Điều này có thể dẫn đến tranh cãi về việc phân chia tài sản, đặc biệt nếu nợ cá nhân ảnh hưởng đến tài sản chung của vợ chồng.
- Ảnh hưởng đến quyền lợi của con cái: Khi chia tài sản chung, vợ chồng cần phải lưu ý đến quyền lợi của con cái, đặc biệt là khi tài sản chung là ngôi nhà – nơi sinh sống chính của gia đình. Việc không thống nhất về việc con cái ở với ai và chia tài sản như thế nào để đảm bảo cuộc sống của con có thể gây ra nhiều mâu thuẫn.
- Pháp lý không rõ ràng: Một số cặp vợ chồng không rõ ràng trong việc xác định tài sản chung và tài sản riêng. Điều này có thể gây khó khăn khi thỏa thuận phân chia tài sản, đặc biệt là khi có tài sản lớn được tạo lập trước khi kết hôn hoặc trong thời kỳ hôn nhân nhưng thuộc quyền sở hữu của riêng một bên.
4. Những lưu ý cần thiết:
Để việc thỏa thuận chia tài sản khi ly hôn diễn ra suôn sẻ và tránh các tranh chấp không đáng có, vợ chồng cần lưu ý một số điểm quan trọng sau:
- Lập thỏa thuận bằng văn bản: Để đảm bảo tính pháp lý và tránh những tranh chấp sau này, vợ chồng nên lập thỏa thuận chia tài sản bằng văn bản và công chứng. Thỏa thuận này cần ghi rõ cách thức phân chia từng loại tài sản, trách nhiệm tài chính và nghĩa vụ sau khi ly hôn.
- Minh bạch trong việc xác định tài sản chung và tài sản riêng: Trước khi thỏa thuận, vợ chồng cần thống nhất rõ ràng về các tài sản thuộc sở hữu chung và riêng. Điều này giúp tránh các hiểu lầm không đáng có và đảm bảo quyền lợi hợp pháp của cả hai bên.
- Tham khảo ý kiến luật sư: Trong các trường hợp tài sản phức tạp hoặc có tranh chấp về quyền sở hữu, việc tham khảo ý kiến của luật sư là rất cần thiết. Luật sư có thể giúp vợ chồng hiểu rõ quyền lợi của mình và đưa ra các giải pháp pháp lý phù hợp.
- Quan tâm đến quyền lợi của con cái: Khi thỏa thuận về tài sản chung, vợ chồng cần đặc biệt lưu ý đến quyền lợi của con cái, đặc biệt là về nhà ở và tài chính để đảm bảo cuộc sống ổn định cho con sau khi ly hôn.
- Tôn trọng sự đồng thuận: Cả hai bên cần tôn trọng ý kiến và quan điểm của nhau trong quá trình thỏa thuận. Việc đạt được sự đồng thuận sẽ giúp quá trình ly hôn diễn ra nhanh chóng và ít căng thẳng hơn.
5. Căn cứ pháp lý:
- Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, đặc biệt là Điều 59 quy định về nguyên tắc chia tài sản khi ly hôn.
- Bộ luật Dân sự 2015, quy định về quyền sở hữu và quản lý tài sản trong các giao dịch pháp lý.
- Nghị định 126/2014/NĐ-CP hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Hôn nhân và Gia đình liên quan đến quyền sở hữu tài sản chung và riêng của vợ chồng.
Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc tư vấn về việc thỏa thuận tài sản chung khi ly hôn, Luật PVL Group sẵn sàng hỗ trợ bạn với đội ngũ luật sư chuyên nghiệp trong lĩnh vực hôn nhân và gia đình.
Liên kết nội bộ: Luật Hôn nhân gia đình – Luật PVL Group
Liên kết ngoại: Bạn đọc – Báo Pháp luật Việt Nam
