Trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc bảo đảm an toàn cho nhân viên làm việc trên cao. Bài viết dưới đây Luật PVL Group sẽ hướng dẫn chi tiết quy định, cách thực hiện, ví dụ minh họa thực tiễn, lưu ý cần thiết và đưa ra các căn cứ pháp luật chính xác.
Giới thiệu
Trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc bảo đảm an toàn cho nhân viên làm việc trên cao là một trong những yếu tố quan trọng trong môi trường lao động. Đặc biệt, các công việc trên cao như trên giàn giáo, mái nhà, hay các công trình xây dựng cao tầng đều tiềm ẩn nhiều nguy hiểm nếu không được tổ chức và giám sát chặt chẽ. Do đó, việc tuân thủ pháp luật liên quan đến an toàn lao động và bảo vệ sức khỏe của người lao động không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp duy trì môi trường làm việc hiệu quả và an toàn.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu kỹ lưỡng về trách nhiệm của doanh nghiệp theo quy định pháp luật hiện hành, đặc biệt là phân tích Điều 138 Bộ luật Lao động 2019, cùng các vấn đề thực tiễn và cách thực hiện hiệu quả để đảm bảo an toàn cho nhân viên làm việc trên cao.
Phân tích Điều luật
Theo Điều 138 Bộ luật Lao động 2019, người sử dụng lao động (NSDLĐ) có trách nhiệm cung cấp các biện pháp bảo vệ an toàn cho người lao động, đặc biệt với những công việc nguy hiểm như làm việc trên cao. Điều này có nghĩa doanh nghiệp phải tuân thủ các yêu cầu sau:
- Trang bị bảo hộ lao động cá nhân: Người sử dụng lao động phải trang bị các phương tiện bảo vệ cá nhân cho người lao động làm việc trong các môi trường tiềm ẩn nguy hiểm. Đối với công việc trên cao, thiết bị bảo hộ bao gồm dây đai an toàn, giày chống trượt, mũ bảo hộ, và các thiết bị an toàn khác phù hợp với tính chất công việc.
- Huấn luyện an toàn lao động: Doanh nghiệp phải tổ chức các khóa huấn luyện thường xuyên cho người lao động, bao gồm việc hướng dẫn các biện pháp phòng ngừa tai nạn và cách xử lý tình huống nguy hiểm khi làm việc trên cao.
- Kiểm tra định kỳ: Người sử dụng lao động cần thực hiện kiểm tra định kỳ về an toàn lao động và vệ sinh công nghiệp tại nơi làm việc để phát hiện các nguy cơ tiềm ẩn và có biện pháp khắc phục kịp thời.
Điều 16 Nghị định 45/2013/NĐ-CP cũng nhấn mạnh trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc bảo đảm an toàn cho nhân viên làm việc trên cao, yêu cầu doanh nghiệp tuân thủ việc lập kế hoạch bảo hộ lao động, tổ chức và trang bị phương tiện, thiết bị bảo vệ cá nhân cho nhân viên làm việc ở những nơi có nguy cơ cao về tai nạn lao động.
Cách thực hiện đảm bảo an toàn cho nhân viên làm việc trên cao
1. Trang bị bảo hộ lao động đầy đủ và chất lượng: Một trong những trách nhiệm cơ bản nhất của doanh nghiệp là trang bị đầy đủ các thiết bị bảo hộ lao động cá nhân cho nhân viên làm việc trên cao. Các trang bị bảo hộ phổ biến bao gồm:
- Dây đai an toàn: Được sử dụng khi nhân viên làm việc ở độ cao đáng kể, đảm bảo nếu xảy ra sự cố trượt ngã, họ vẫn an toàn.
- Mũ bảo hộ: Giúp bảo vệ đầu khỏi các vật thể rơi từ trên cao.
- Giày chống trượt: Giúp giảm thiểu rủi ro trượt ngã trên các bề mặt trơn trượt.
- Áo phản quang: Đặc biệt quan trọng khi làm việc vào ban đêm hoặc trong các khu vực thiếu ánh sáng.
Doanh nghiệp cần mua sắm các thiết bị bảo hộ từ những nhà cung cấp uy tín, đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng, đồng thời cần kiểm tra định kỳ tình trạng thiết bị để thay thế khi cần thiết.
2. Huấn luyện an toàn lao động: Một yếu tố không kém phần quan trọng là việc huấn luyện về an toàn lao động. Trước khi bắt đầu công việc, nhân viên phải được tham gia các khóa huấn luyện về các biện pháp an toàn. Những nội dung trong khóa huấn luyện bao gồm:
- Hướng dẫn sử dụng thiết bị bảo hộ lao động: Nhân viên cần được hướng dẫn cụ thể cách sử dụng các thiết bị bảo hộ, từ cách đeo dây đai an toàn đúng cách, sử dụng thang leo an toàn cho đến việc kiểm tra chất lượng thiết bị trước khi sử dụng.
- Biện pháp xử lý khi có sự cố: Nhân viên cần được tập huấn để phản ứng nhanh chóng và hiệu quả khi gặp phải các tình huống nguy hiểm như ngã từ trên cao, thiết bị bảo hộ bị lỗi hoặc hư hỏng, hay các nguy cơ khác.
3. Lập kế hoạch an toàn cụ thể cho từng công trình: Việc làm việc trên cao có tính chất rủi ro cao hơn so với các công việc khác, do đó cần có kế hoạch an toàn cụ thể cho từng công trình hoặc dự án. Kế hoạch an toàn nên bao gồm:
- Xác định các rủi ro tiềm ẩn: Doanh nghiệp cần lập danh sách các nguy cơ an toàn có thể xảy ra tại công trình và lập kế hoạch ứng phó.
- Bố trí nhân lực giám sát an toàn: Đối với các công trình lớn hoặc những dự án có rủi ro cao, cần có đội ngũ giám sát an toàn chuyên trách, liên tục kiểm tra và giám sát việc tuân thủ các biện pháp an toàn.
4. Kiểm tra định kỳ và bảo dưỡng thiết bị an toàn: Doanh nghiệp phải thường xuyên kiểm tra các thiết bị bảo hộ lao động và môi trường làm việc để đảm bảo rằng mọi thứ đều trong tình trạng hoạt động tốt. Việc kiểm tra định kỳ giúp phát hiện sớm các nguy cơ tiềm ẩn và thực hiện các biện pháp khắc phục ngay lập tức.
Những vấn đề thực tiễn
Trong thực tiễn, không ít doanh nghiệp còn thiếu trách nhiệm trong việc bảo đảm an toàn cho nhân viên làm việc trên cao. Một trong những nguyên nhân phổ biến là do chi phí đầu tư vào các thiết bị bảo hộ lao động và công tác huấn luyện thường khá tốn kém. Điều này dẫn đến tình trạng một số doanh nghiệp cố tình cắt giảm chi phí bằng cách mua sắm các thiết bị kém chất lượng hoặc không thực hiện đầy đủ các khóa huấn luyện về an toàn.
Ví dụ, tại một công trình xây dựng lớn ở TP. Hồ Chí Minh vào năm 2022, nhiều công nhân làm việc trên cao đã bị thương sau khi giàn giáo bị sập do không được kiểm tra định kỳ. Sự cố này không chỉ gây thương vong nghiêm trọng mà còn khiến doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm bồi thường lớn và đối mặt với các hình thức xử lý pháp lý từ phía cơ quan chức năng.
Ngoài ra, việc giám sát và xử lý các vi phạm liên quan đến an toàn lao động vẫn còn chưa được thực hiện một cách nghiêm túc và hiệu quả. Doanh nghiệp đôi khi chỉ thực hiện các biện pháp an toàn lao động theo hình thức đối phó để tránh bị phạt, thay vì coi đó là trách nhiệm cần thiết để bảo vệ người lao động.
Ví dụ minh họa
Công ty ABC, một công ty xây dựng lớn tại Việt Nam, đã thực hiện nghiêm ngặt các biện pháp an toàn lao động đối với nhân viên làm việc trên cao. Trước khi bắt đầu thi công dự án cao tầng, công ty đã tổ chức một khóa đào tạo an toàn lao động kéo dài một tuần cho toàn bộ nhân viên. Trong quá trình thi công, các công nhân được trang bị dây an toàn, mũ bảo hộ, và giày chống trượt. Ngoài ra, công ty cũng cử các chuyên gia an toàn lao động thường xuyên kiểm tra tình trạng của giàn giáo và các thiết bị an toàn khác. Nhờ tuân thủ nghiêm ngặt các biện pháp an toàn này, công trình của công ty đã hoàn thành mà không xảy ra bất kỳ tai nạn nào, mang lại sự an toàn tuyệt đối cho công nhân.
Những lưu ý cần thiết
- Đầu tư đúng mức vào an toàn lao động: Đầu tư vào trang thiết bị bảo hộ và công tác huấn luyện an toàn lao động là điều bắt buộc để bảo vệ người lao động và tránh những thiệt hại tài chính lớn khi xảy ra tai nạn.
- Huấn luyện liên tục và định kỳ: Việc huấn luyện an toàn lao động không nên chỉ thực hiện một lần mà cần được tổ chức định kỳ để đảm bảo nhân viên luôn nắm vững các kỹ năng cần thiết.
- Kiểm tra thiết bị thường xuyên: Trang thiết bị bảo hộ lao động cần được kiểm tra định kỳ để đảm bảo chúng luôn trong tình trạng hoạt động tốt nhất.
- Giám sát chặt chẽ công tác an toàn: Việc giám sát định kỳ và thường xuyên tại các công trường có thể phát hiện các nguy cơ tiềm ẩn và giúp doanh nghiệp kịp thời có biện pháp khắc phục.
Kết luận
Trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc bảo đảm an toàn cho nhân viên làm việc trên cao là một vấn đề không thể xem nhẹ. Bảo đảm an toàn cho người lao động không chỉ giúp bảo vệ tính mạng con người mà còn giúp doanh nghiệp tránh được các rủi ro pháp lý và tài chính. Để thực hiện tốt trách nhiệm này, doanh nghiệp cần đầu tư vào trang thiết bị bảo hộ lao động, tổ chức các khóa huấn luyện an toàn định kỳ, và thực hiện giám sát chặt chẽ công tác an toàn tại công trường.
Việc tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật về an toàn lao động là cách tốt nhất để đảm bảo quyền lợi cho người lao động và duy trì uy tín của doanh nghiệp. Luật PVL Group luôn sẵn sàng hỗ trợ doanh nghiệp trong việc tuân thủ các quy định về an toàn lao động.
