Thời hạn yêu cầu chia di sản thừa kế theo quy định của pháp luật là bao lâu? Bài viết này cung cấp thông tin chi tiết về thời hạn yêu cầu chia di sản thừa kế, kèm theo ví dụ minh họa, vướng mắc thực tế và căn cứ pháp lý.
1) Thời hạn yêu cầu chia di sản thừa kế theo quy định của pháp luật là bao lâu?
Thời hạn yêu cầu chia di sản thừa kế là một vấn đề quan trọng trong quản lý tài sản thừa kế. Theo quy định của pháp luật Việt Nam, việc yêu cầu chia di sản thừa kế được quy định tại Bộ luật Dân sự 2015.
1.1. Thời hạn yêu cầu chia di sản thừa kế
- Thời hạn chung: Theo Điều 623 Bộ luật Dân sự 2015, thời hạn yêu cầu chia di sản thừa kế là 30 năm kể từ thời điểm mở thừa kế. Thời gian này là thời gian tối đa mà người thừa kế có thể yêu cầu chia di sản mà không bị mất quyền lợi.
- Thời điểm mở thừa kế: Theo quy định, thời điểm mở thừa kế là thời điểm người để lại di sản chết. Do đó, từ thời điểm này, các đồng thừa kế có quyền yêu cầu chia tài sản thừa kế.
- Thời hạn yêu cầu chia di sản cho người thừa kế không đủ năng lực hành vi dân sự: Đối với những người thừa kế không đủ năng lực hành vi dân sự, thời hạn yêu cầu chia di sản có thể kéo dài đến khi người đó đủ năng lực hoặc người đại diện hợp pháp có quyền yêu cầu chia di sản thừa kế.
1.2. Quy trình yêu cầu chia di sản
Khi đồng thừa kế muốn yêu cầu chia di sản, họ cần thực hiện các bước sau:
- Lập đơn yêu cầu chia di sản: Đơn yêu cầu phải ghi rõ thông tin của người yêu cầu, thông tin về di sản, và lý do yêu cầu chia di sản.
- Nộp đơn yêu cầu: Đơn yêu cầu chia di sản được nộp tại cơ quan có thẩm quyền như Tòa án hoặc Văn phòng công chứng tùy theo từng trường hợp cụ thể.
- Chờ xử lý: Sau khi nộp đơn, cơ quan có thẩm quyền sẽ tiến hành xem xét, thẩm định và đưa ra quyết định về việc chia di sản.
1.3. Quyền và nghĩa vụ của người thừa kế trong yêu cầu chia di sản
- Quyền yêu cầu chia di sản: Mọi người thừa kế có quyền yêu cầu chia di sản theo phần di sản của mình.
- Nghĩa vụ cung cấp thông tin: Người thừa kế cần cung cấp đầy đủ thông tin về tài sản, cũng như tình trạng của di sản để cơ quan thẩm quyền có thể xem xét và ra quyết định chính xác.
2) Cho 1 ví dụ minh họa
Giả sử ông Trần Văn A qua đời để lại một khối tài sản bao gồm một căn nhà và một mảnh đất cho hai người con là B và C. Ngày mất của ông A là 1 tháng 1 năm 2020.
- Thời hạn yêu cầu chia di sản: Hai người con B và C có quyền yêu cầu chia tài sản trong vòng 30 năm kể từ ngày mất của ông A, tức là đến ngày 1 tháng 1 năm 2050.
- Thực hiện yêu cầu chia di sản: Nếu đến ngày 1 tháng 1 năm 2023, B muốn chia tài sản nhưng C không đồng ý, B có thể lập đơn yêu cầu chia di sản gửi lên Tòa án. Tòa án sẽ thụ lý yêu cầu của B và tiến hành giải quyết theo quy định pháp luật.
- Khi có sự tranh chấp: Nếu C từ chối yêu cầu chia di sản hoặc có tranh chấp liên quan đến di sản, B có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết để đảm bảo quyền lợi của mình trong việc chia tài sản thừa kế.
3) Những vướng mắc thực tế
Trong thực tế, việc yêu cầu chia di sản thừa kế thường gặp phải một số vướng mắc:
- Thiếu thông tin hoặc tài liệu chứng minh quyền thừa kế: Nhiều người thừa kế không có đủ tài liệu cần thiết để chứng minh quyền lợi của mình, dẫn đến việc yêu cầu chia di sản gặp khó khăn.
- Tranh chấp giữa các đồng thừa kế: Nếu có nhiều đồng thừa kế mà không đạt được sự đồng thuận trong việc chia tài sản, tranh chấp có thể xảy ra. Điều này có thể làm kéo dài thời gian xử lý yêu cầu chia di sản.
- Thời gian kéo dài trong việc hoàn tất các thủ tục pháp lý: Việc hoàn tất các thủ tục pháp lý có thể mất nhiều thời gian hơn dự kiến, khiến cho đồng thừa kế cảm thấy bức bách.
- Khó khăn trong việc xác định tài sản: Đôi khi tài sản thừa kế không được ghi nhận rõ ràng, hoặc có thể có nhiều tài sản liên quan đến nhau, dẫn đến khó khăn trong việc chia sẻ.
4) Những lưu ý cần thiết
Khi yêu cầu chia di sản thừa kế, người thừa kế cần lưu ý:
- Thời hạn yêu cầu: Cần chú ý đến thời hạn 30 năm để đảm bảo quyền lợi của mình không bị mất.
- Tìm hiểu rõ về quy định pháp lý: Nắm vững các quy định pháp lý liên quan đến quyền thừa kế và thủ tục yêu cầu chia di sản để tránh mắc phải sai sót.
- Chuẩn bị tài liệu đầy đủ: Cần chuẩn bị các tài liệu cần thiết, bao gồm giấy chứng tử, giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản, và các tài liệu khác liên quan đến việc chứng minh quyền thừa kế.
- Giải quyết tranh chấp: Nếu có tranh chấp giữa các bên, các đồng thừa kế nên cố gắng thương lượng để tìm ra phương án hòa giải trước khi tiến hành yêu cầu chia di sản thông qua Tòa án.
5) Căn cứ pháp lý
Thời hạn yêu cầu chia di sản thừa kế được quy định tại Bộ luật Dân sự 2015:
- Điều 623: Quy định về thời hạn yêu cầu chia di sản thừa kế.
- Điều 624: Quy định về thỏa thuận chia di sản thừa kế.
- Điều 629: Quy định về việc chia tài sản chung của các đồng thừa kế.
Người thừa kế cần tuân thủ theo các quy định này để bảo vệ quyền lợi của mình.
Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc hỗ trợ pháp lý về thời hạn yêu cầu chia di sản thừa kế, hãy tham khảo dịch vụ tư vấn của Luật PVL Group.
Liên kết nội bộ: Chuyên mục thừa kế
Liên kết ngoài: Báo Pháp Luật
