Quyền lợi của người lao động đối với tài sản của doanh nghiệp khi công ty phá sản?Tìm hiểu chi tiết về các bước thực hiện, ví dụ minh họa, và căn cứ pháp lý.
1. Quyền lợi của người lao động đối với tài sản của doanh nghiệp khi công ty phá sản?
Khi công ty phá sản, quyền lợi của người lao động đối với tài sản của doanh nghiệp là gì? Đây là câu hỏi quan trọng đối với người lao động, bởi tài sản của doanh nghiệp sẽ được phân chia theo thứ tự ưu tiên cụ thể khi phá sản. Người lao động, với vai trò là những người đóng góp trực tiếp vào hoạt động của công ty, có quyền lợi được ưu tiên trong việc thanh toán nợ lương và các khoản liên quan từ tài sản của doanh nghiệp.
Các quyền lợi chính của người lao động:
- Ưu tiên thanh toán nợ lương và bảo hiểm xã hội: Theo quy định pháp luật, khi công ty phá sản, các khoản nợ lương, bảo hiểm xã hội, và các quyền lợi khác của người lao động sẽ được ưu tiên thanh toán trước các khoản nợ khác. Cụ thể, các khoản phải trả cho người lao động sẽ được thanh toán ngay sau các khoản chi phí liên quan đến thủ tục phá sản và tài sản bảo đảm.
- Nhận các khoản trợ cấp thôi việc, mất việc làm: Trong trường hợp công ty phá sản, người lao động còn được hưởng các khoản trợ cấp thôi việc, trợ cấp mất việc làm nếu có thỏa thuận trong hợp đồng hoặc theo quy định của pháp luật lao động. Đây là những khoản bồi thường cho việc chấm dứt hợp đồng lao động do doanh nghiệp không thể tiếp tục hoạt động.
- Tham gia quá trình thanh lý tài sản: Người lao động có quyền tham gia vào quá trình thanh lý tài sản của doanh nghiệp để đảm bảo quyền lợi của mình. Trong quá trình này, người lao động có thể đăng ký với người quản lý tài sản để được thanh toán các khoản nợ lương từ tài sản thanh lý của doanh nghiệp.
- Khởi kiện yêu cầu thanh toán quyền lợi: Nếu doanh nghiệp không thực hiện đúng nghĩa vụ thanh toán nợ lương và quyền lợi khác, người lao động có quyền khởi kiện lên tòa án để yêu cầu thanh toán. Tòa án sẽ xem xét và quyết định dựa trên quy định pháp luật hiện hành.
- Nhận bảo hiểm thất nghiệp: Trong trường hợp người lao động mất việc do công ty phá sản, người lao động có thể nộp hồ sơ để nhận bảo hiểm thất nghiệp, giúp giảm bớt gánh nặng tài chính trong thời gian chờ tìm kiếm công việc mới.
2. Ví dụ minh họa
Ví dụ minh họa về quyền lợi của người lao động đối với tài sản của doanh nghiệp khi công ty phá sản:
Chị Lan là một nhân viên kế toán của một công ty sản xuất đồ gia dụng. Do kinh doanh thua lỗ kéo dài, công ty đã buộc phải nộp đơn xin phá sản vào tháng 5/2024. Khi quá trình phá sản bắt đầu, chị Lan và các đồng nghiệp chưa được nhận lương của ba tháng làm việc gần nhất. Ngoài ra, công ty cũng chưa thanh toán bảo hiểm xã hội trong sáu tháng qua.
Trong quá trình thanh lý tài sản, chị Lan đã đăng ký với người quản lý tài sản để yêu cầu thanh toán các khoản nợ lương và bảo hiểm xã hội. Nhờ vào việc ưu tiên thanh toán nợ lương, chị Lan đã được nhận lại toàn bộ số tiền lương còn thiếu và được thanh toán cả phần bảo hiểm xã hội chưa đóng.
Trường hợp của chị Lan cho thấy, dù công ty phá sản, nhưng quyền lợi của người lao động vẫn được pháp luật bảo vệ thông qua quy trình thanh lý tài sản ưu tiên.
3. Những vướng mắc thực tế
Những vướng mắc thực tế mà người lao động có thể gặp phải khi công ty phá sản:
- Thiếu thông tin về quyền lợi: Nhiều người lao động không nắm rõ quyền lợi của mình khi công ty phá sản, dẫn đến việc không biết cách đòi hỏi và bảo vệ quyền lợi của mình trong quá trình thanh lý tài sản.
- Chậm trễ trong quá trình thanh toán: Quy trình thanh lý tài sản thường kéo dài, gây chậm trễ trong việc thanh toán các khoản nợ lương và bảo hiểm xã hội cho người lao động. Điều này ảnh hưởng lớn đến đời sống của người lao động, đặc biệt là những người phụ thuộc vào nguồn thu nhập này.
- Doanh nghiệp tẩu tán tài sản trước khi phá sản: Một số doanh nghiệp cố tình chuyển tài sản hoặc tẩu tán tài sản trước khi tuyên bố phá sản, khiến quá trình thanh lý không còn đủ tài sản để thanh toán các khoản nợ lương cho người lao động.
- Thiếu sự hỗ trợ từ cơ quan chức năng: Mặc dù pháp luật đã quy định rõ ràng, nhưng không phải lúc nào cơ quan chức năng cũng thực hiện đúng và kịp thời, gây ra những khó khăn cho người lao động trong việc bảo vệ quyền lợi.
- Khó khăn trong việc thu thập chứng cứ: Người lao động cần các chứng cứ như hợp đồng lao động, bảng lương, và biên bản làm việc để chứng minh quyền lợi của mình. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, việc thu thập các chứng cứ này gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là khi doanh nghiệp không hợp tác.
4. Những lưu ý cần thiết
Những lưu ý quan trọng khi người lao động đối mặt với tình huống doanh nghiệp phá sản:
- Luôn lưu trữ chứng cứ về quyền lợi lao động: Người lao động cần lưu giữ các giấy tờ liên quan đến công việc như hợp đồng lao động, bảng lương, bảo hiểm xã hội và các biên bản giao dịch với doanh nghiệp. Các chứng cứ này là nền tảng để người lao động có thể yêu cầu thanh toán các quyền lợi của mình.
- Tìm hiểu về quy trình thanh lý tài sản: Người lao động nên chủ động tìm hiểu về quy trình thanh lý tài sản và đăng ký với người quản lý tài sản để đảm bảo rằng các quyền lợi của mình sẽ được xem xét trong quá trình thanh lý.
- Tìm kiếm sự hỗ trợ pháp lý từ luật sư hoặc công đoàn: Trong trường hợp gặp khó khăn trong việc đòi hỏi quyền lợi, người lao động nên tìm kiếm sự tư vấn từ luật sư hoặc các tổ chức công đoàn để được hỗ trợ pháp lý và hướng dẫn cụ thể.
- Theo dõi chặt chẽ các thông báo từ tòa án và người quản lý tài sản: Người lao động cần theo dõi sát sao các thông báo từ tòa án, cơ quan thi hành án, và người quản lý tài sản để cập nhật thông tin về quá trình phá sản và thanh lý tài sản.
- Đăng ký bảo hiểm thất nghiệp: Khi mất việc do công ty phá sản, người lao động cần nhanh chóng làm thủ tục để nhận bảo hiểm thất nghiệp nhằm giảm thiểu tác động tài chính trong thời gian chờ tìm việc làm mới.
5. Căn cứ pháp lý
Căn cứ pháp lý liên quan đến quyền lợi của người lao động đối với tài sản của doanh nghiệp khi công ty phá sản:
- Bộ luật Lao động 2019: Quy định chi tiết về quyền lợi của người lao động khi doanh nghiệp phá sản, đặc biệt là thứ tự ưu tiên thanh toán các khoản nợ lương và quyền lợi bảo hiểm xã hội.
- Luật Phá sản 2014: Xác định trình tự, thủ tục phá sản doanh nghiệp và thứ tự ưu tiên thanh toán nợ từ tài sản thanh lý, trong đó các quyền lợi của người lao động được ưu tiên sau chi phí phá sản và tài sản bảo đảm.
- Nghị định 145/2020/NĐ-CP: Quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Bộ luật Lao động, bao gồm việc thanh toán quyền lợi của người lao động khi doanh nghiệp phá sản.
- Thông tư 09/2020/TT-BLĐTBXH: Hướng dẫn về việc thanh toán bảo hiểm xã hội và các quyền lợi khác cho người lao động khi doanh nghiệp không còn khả năng thanh toán.
Để hiểu rõ hơn về quyền lợi của người lao động khi công ty phá sản, bạn có thể tham khảo thêm các quy định và hướng dẫn tại Luật PVL Group hoặc xem thêm thông tin hữu ích từ Báo Pháp Luật.