Quyền của vợ chồng trong việc chia tài sản chung sau khi ly hôn theo luật hiện hành là gì? Tìm hiểu quy định pháp luật và các yếu tố ảnh hưởng đến việc chia tài sản.
Quyền của vợ chồng trong việc chia tài sản chung sau khi ly hôn được quy định rõ ràng trong Luật Hôn nhân và Gia đình 2014. Theo quy định tại Điều 59 Luật Hôn nhân và Gia đình, khi ly hôn, việc chia tài sản chung của vợ chồng sẽ được thực hiện theo nguyên tắc công bằng, bình đẳng và dựa trên thỏa thuận giữa hai bên. Nếu vợ chồng không thể thỏa thuận được về cách chia tài sản, tòa án sẽ quyết định việc phân chia dựa trên các yếu tố sau:
- Hoàn cảnh gia đình và nhu cầu sống của các bên: Tòa án sẽ xem xét hoàn cảnh thực tế của vợ và chồng sau ly hôn, bao gồm việc ai nuôi con, thu nhập và tài chính của mỗi bên, để quyết định việc chia tài sản sao cho đảm bảo cuộc sống ổn định cho cả hai.
- Đóng góp của mỗi bên vào việc tạo lập, duy trì và phát triển tài sản chung: Pháp luật ưu tiên chia tài sản dựa trên mức độ đóng góp của vợ hoặc chồng vào việc tạo lập và phát triển tài sản chung, bao gồm cả việc chăm sóc gia đình và con cái.
- Bảo vệ quyền lợi của con chưa thành niên hoặc con đã thành niên nhưng không có khả năng tự nuôi dưỡng: Nếu hai vợ chồng có con chung, đặc biệt là con chưa thành niên hoặc con cần sự chăm sóc, quyền lợi của con sẽ được ưu tiên trong việc chia tài sản.
- Lợi ích chính đáng của mỗi bên: Tòa án cũng sẽ cân nhắc các yếu tố liên quan đến lợi ích cá nhân, như điều kiện sức khỏe và tình trạng tài chính của mỗi bên.
Việc chia tài sản có thể được thực hiện bằng cách chia hiện vật hoặc quy đổi thành giá trị và chia tiền. Ngoài ra, tài sản riêng của vợ chồng vẫn thuộc sở hữu riêng của mỗi người và không bị chia trừ khi có thỏa thuận khác.
2. Ví dụ minh họa:
Chị A và anh B kết hôn được 10 năm và có một căn nhà chung do hai vợ chồng cùng nhau mua trong thời gian hôn nhân. Sau khi ly hôn, cả hai không thể thỏa thuận về việc ai sẽ giữ căn nhà. Chị A nuôi hai con nhỏ, trong khi anh B làm việc với thu nhập ổn định hơn. Tòa án đã xem xét các yếu tố như nhu cầu nuôi con của chị A và khả năng tài chính của anh B để quyết định chia căn nhà. Kết quả là tòa án quyết định chia căn nhà cho chị A, nhưng anh B sẽ được nhận phần bồi thường tương ứng với phần tài sản mà anh đóng góp vào việc mua căn nhà.
Trong ví dụ này, việc chia tài sản được thực hiện trên cơ sở công bằng, không chỉ dựa trên giá trị tài sản mà còn xem xét hoàn cảnh thực tế của mỗi bên, đặc biệt là quyền lợi của con chung.
3. Những vướng mắc thực tế:
Trong thực tế, việc chia tài sản chung sau khi ly hôn có thể gặp nhiều vấn đề phức tạp và tranh chấp, bao gồm:
- Không có sự đồng thuận về giá trị tài sản: Một trong những vấn đề lớn nhất là khi hai vợ chồng không đồng ý về giá trị thực tế của tài sản chung. Việc định giá tài sản, đặc biệt là bất động sản hoặc các khoản đầu tư, có thể gây tranh cãi nếu một bên cho rằng tài sản có giá trị cao hơn hoặc thấp hơn so với thực tế.
- Tài sản không rõ nguồn gốc: Trong một số trường hợp, vợ chồng có thể có những tài sản không rõ ràng về nguồn gốc, ví dụ như tài sản riêng hoặc tài sản được thừa kế nhưng không có giấy tờ chứng minh rõ ràng. Việc xác định tài sản nào là chung hay riêng có thể dẫn đến tranh chấp pháp lý.
- Tài sản chung đứng tên một người: Một vấn đề phổ biến khác là khi tài sản chung đứng tên một người vợ hoặc chồng. Ví dụ, nếu một căn nhà được mua bằng tài sản chung nhưng chỉ đứng tên một bên, bên còn lại có thể gặp khó khăn trong việc chứng minh quyền sở hữu của mình khi ly hôn.
- Khoản nợ chung và riêng: Ngoài việc chia tài sản, việc phân chia nợ chung và nợ riêng cũng là một vấn đề đáng chú ý. Nợ chung là những khoản nợ được sử dụng cho mục đích chung của gia đình, và cả hai vợ chồng đều phải chịu trách nhiệm trả. Tuy nhiên, nợ riêng phát sinh từ nhu cầu cá nhân chỉ do người gây ra chịu trách nhiệm.
4. Những lưu ý cần thiết:
Để đảm bảo quyền lợi khi chia tài sản chung sau ly hôn, vợ chồng cần lưu ý một số điểm quan trọng:
- Lập thỏa thuận tài sản trước hoặc sau hôn nhân: Vợ chồng có thể lập thỏa thuận tài sản để phân chia tài sản chung và riêng rõ ràng trước hoặc sau khi kết hôn. Thỏa thuận này sẽ giúp tránh được các tranh chấp tài sản sau này và đảm bảo quyền lợi của cả hai bên.
- Xác định rõ quyền sở hữu tài sản: Trong quá trình hôn nhân, cả hai bên cần lưu giữ các giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản, đặc biệt là tài sản lớn như nhà cửa, xe cộ, hoặc các khoản đầu tư. Điều này giúp dễ dàng xác định nguồn gốc và giá trị tài sản khi cần chia.
- Kiểm tra lại nguồn gốc tài sản: Đối với các tài sản chung và riêng, cả hai bên cần xem xét và xác nhận rõ ràng tài sản nào thuộc về tài sản chung và tài sản riêng. Nếu tài sản được hình thành trước khi kết hôn hoặc qua thừa kế, cần có giấy tờ chứng minh để tránh tranh chấp.
- Tham khảo ý kiến luật sư: Khi có tranh chấp về tài sản, vợ chồng nên tham khảo ý kiến luật sư để được tư vấn và bảo vệ quyền lợi của mình. Luật sư có thể giúp định hướng cách giải quyết tranh chấp, thương lượng với bên còn lại và đảm bảo việc chia tài sản diễn ra công bằng và đúng pháp luật.
5. Căn cứ pháp lý:
- Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, đặc biệt là Điều 33 và Điều 59 quy định về quyền sở hữu và nguyên tắc chia tài sản chung của vợ chồng sau ly hôn.
- Bộ luật Dân sự 2015, quy định về quyền sở hữu tài sản và các nghĩa vụ liên quan đến tài sản chung và riêng của vợ chồng.
- Nghị định 126/2014/NĐ-CP hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Hôn nhân và Gia đình liên quan đến việc phân chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân và sau khi ly hôn.
Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc tư vấn về việc chia tài sản sau khi ly hôn, Luật PVL Group sẵn sàng hỗ trợ bạn với đội ngũ luật sư chuyên nghiệp trong lĩnh vực hôn nhân và gia đình.
Liên kết nội bộ: Luật Hôn nhân gia đình – Luật PVL Group
Liên kết ngoại: Bạn đọc – Báo Pháp luật Việt Nam
