Quy định về việc xác định giá trị tài sản chung trước khi phân chia là gì? Bài viết cung cấp hướng dẫn pháp lý chi tiết và các vấn đề cần lưu ý trong quá trình xác định giá trị tài sản chung.
Quy định về việc xác định giá trị tài sản chung trước khi phân chia là gì?
Trong quá trình ly hôn, việc phân chia tài sản chung giữa vợ chồng là một trong những vấn đề phức tạp và dễ gây tranh cãi. Trước khi phân chia, cần xác định chính xác giá trị của các tài sản chung để đảm bảo việc phân chia công bằng và hợp lý. Pháp luật Việt Nam đã có những quy định cụ thể liên quan đến quá trình xác định giá trị tài sản chung này, nhằm đảm bảo quyền lợi của các bên.
Quy định pháp luật về xác định giá trị tài sản chung
Theo Điều 33 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, tài sản chung của vợ chồng bao gồm tài sản do vợ chồng tạo ra, thu nhập từ lao động, sản xuất, kinh doanh, các lợi tức phát sinh trong thời kỳ hôn nhân, và những tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung. Khi ly hôn, những tài sản này sẽ được xác định giá trị trước khi tiến hành phân chia.
Việc xác định giá trị tài sản chung được thực hiện dựa trên:
- Giá thị trường tại thời điểm phân chia: Tài sản sẽ được định giá theo giá trị thị trường tại thời điểm hai bên thực hiện thủ tục phân chia tài sản.
- Tài sản cụ thể: Tài sản chung có thể bao gồm nhà đất, xe cộ, tiền gửi ngân hàng, cổ phần, hoặc các tài sản vô hình khác như bản quyền, quyền sử dụng đất. Mỗi loại tài sản sẽ có phương pháp định giá khác nhau.
- Định giá bởi các chuyên gia: Trong trường hợp hai bên không thống nhất về giá trị tài sản, tòa án có thể chỉ định các tổ chức, chuyên gia thẩm định độc lập để đánh giá giá trị tài sản.
Ví dụ minh họa về xác định giá trị tài sản chung
Anh C và chị D kết hôn từ năm 2010 và có một căn nhà mua chung trong thời kỳ hôn nhân. Đến năm 2023, do mâu thuẫn không thể hòa giải, hai người quyết định ly hôn. Căn nhà là tài sản chung và cần phải được phân chia. Tuy nhiên, anh C cho rằng giá trị căn nhà hiện tại là 5 tỷ đồng, trong khi chị D cho rằng căn nhà chỉ có giá trị 4 tỷ đồng.
Vì không thống nhất được giá trị căn nhà, tòa án quyết định chỉ định một tổ chức thẩm định độc lập để xác định giá trị thực tế của căn nhà dựa trên giá thị trường hiện tại. Sau khi có kết quả thẩm định, giá trị căn nhà được xác định là 4,5 tỷ đồng, và tòa án sử dụng kết quả này để tiến hành phân chia tài sản giữa anh C và chị D.
Những vướng mắc thực tế khi xác định giá trị tài sản chung
- Sự chênh lệch về định giá tài sản: Một trong những vấn đề lớn nhất là sự chênh lệch về định giá tài sản. Mỗi bên có thể có quan điểm riêng về giá trị tài sản, đặc biệt khi tài sản đó có giá trị lớn như bất động sản. Việc không đồng thuận về giá trị có thể dẫn đến tranh chấp kéo dài.
- Tài sản không dễ xác định giá trị: Đối với một số loại tài sản như cổ phần, quyền sử dụng đất, hoặc tài sản vô hình (bản quyền, thương hiệu), việc xác định giá trị có thể gặp nhiều khó khăn. Những tài sản này có thể biến động theo thị trường và cần sự thẩm định của các chuyên gia trong lĩnh vực liên quan.
- Chi phí thẩm định tài sản: Việc thuê chuyên gia hoặc tổ chức thẩm định tài sản thường kéo theo chi phí khá lớn, đặc biệt đối với những tài sản có giá trị cao như nhà đất. Điều này có thể gây khó khăn tài chính cho các bên liên quan, đặc biệt khi cả hai không có khả năng chi trả các chi phí phát sinh.
- Mâu thuẫn về phương pháp định giá: Mỗi bên có thể yêu cầu sử dụng các phương pháp định giá khác nhau để nâng hoặc giảm giá trị tài sản. Ví dụ, một bên có thể yêu cầu định giá tài sản dựa trên giá trị thị trường trong tương lai, trong khi bên kia muốn sử dụng giá trị tại thời điểm hiện tại.
Những lưu ý cần thiết khi xác định giá trị tài sản chung
- Thỏa thuận trước về phương pháp định giá: Để tránh tranh chấp, các bên nên thỏa thuận rõ ràng về phương pháp định giá tài sản trước khi ly hôn. Việc thống nhất về phương pháp định giá sẽ giúp quá trình phân chia tài sản diễn ra suôn sẻ hơn.
- Lựa chọn tổ chức thẩm định uy tín: Nếu không thể tự thỏa thuận về giá trị tài sản, các bên nên lựa chọn tổ chức thẩm định có uy tín và kinh nghiệm trong lĩnh vực liên quan. Tổ chức này sẽ cung cấp một cái nhìn khách quan và đảm bảo kết quả thẩm định chính xác, minh bạch.
- Cẩn trọng khi đánh giá tài sản vô hình: Đối với các tài sản vô hình như quyền sở hữu trí tuệ, thương hiệu, hoặc cổ phần, việc định giá cần sự thẩm định kỹ lưỡng của các chuyên gia trong lĩnh vực này. Những tài sản này có thể biến động theo thời gian và thị trường, nên cần xác định giá trị tại thời điểm cụ thể.
- Chuẩn bị đầy đủ chứng từ, tài liệu liên quan: Để quá trình thẩm định diễn ra thuận lợi, các bên nên chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ, chứng từ liên quan đến tài sản chung, bao gồm giấy tờ sở hữu, hóa đơn mua bán, và các hợp đồng liên quan.
Căn cứ pháp lý về việc xác định giá trị tài sản chung
- Điều 33 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014: Quy định về tài sản chung của vợ chồng, bao gồm tài sản do vợ chồng tạo ra, thu nhập từ lao động, sản xuất, kinh doanh và các lợi tức phát sinh trong thời kỳ hôn nhân.
- Điều 59 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014: Quy định về nguyên tắc phân chia tài sản khi ly hôn, trong đó nêu rõ việc xác định giá trị tài sản chung trước khi phân chia.
- Điều 38 Bộ luật Dân sự 2015: Cung cấp các quy định liên quan đến quyền sở hữu tài sản và các nghĩa vụ liên quan đến việc bảo vệ tài sản chung, bao gồm việc xác định giá trị tài sản trước khi thực hiện phân chia.
Liên kết nội bộ: Để tìm hiểu thêm về các quy định liên quan đến tài sản chung và việc phân chia tài sản khi ly hôn, bạn có thể truy cập tại đây.
Liên kết ngoại: Bạn cũng có thể tham khảo thêm các bài viết liên quan tại Báo Pháp Luật.
Kết luận
Việc xác định giá trị tài sản chung trước khi phân chia là một bước quan trọng trong quá trình ly hôn, giúp đảm bảo sự công bằng và minh bạch cho cả hai bên. Để quá trình này diễn ra suôn sẻ, các bên nên chuẩn bị kỹ lưỡng về mặt pháp lý, lựa chọn tổ chức thẩm định uy tín và có sự thỏa thuận trước về phương pháp định giá. Nếu bạn cần hỗ trợ chi tiết về việc xác định giá trị tài sản chung, hãy liên hệ với Luật PVL Group để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời.
