Quy định về việc tài sản chung được chia khi vợ chồng ly hôn như thế nào? Bài viết sẽ giải đáp chi tiết các quy định pháp lý và cách phân chia tài sản khi kết thúc hôn nhân.
Quy định về việc tài sản chung được chia khi vợ chồng ly hôn như thế nào?
Việc phân chia tài sản chung khi vợ chồng ly hôn là một trong những vấn đề pháp lý quan trọng và phức tạp nhất. Tài sản chung được hình thành trong thời kỳ hôn nhân bao gồm tất cả những gì mà cả hai bên cùng tạo lập, thu nhập từ công việc, lợi nhuận từ đầu tư, tài sản thừa kế chung, và những tài sản khác không phải là tài sản riêng của một bên.
Theo Điều 59 của Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, khi vợ chồng ly hôn, tài sản chung sẽ được chia theo nguyên tắc bình đẳng, công bằng và phù hợp với tình hình thực tế của mỗi bên. Điều này có nghĩa là dù chia theo tỷ lệ 50-50 có thể được coi là nguyên tắc cơ bản, nhưng tòa án sẽ xem xét nhiều yếu tố khác để đảm bảo sự công bằng trong quá trình phân chia.
Các yếu tố chính mà tòa án sẽ xem xét bao gồm:
- Công sức đóng góp của mỗi bên: Bên nào có nhiều công sức đóng góp vào việc tạo lập, duy trì và phát triển tài sản chung hơn sẽ được nhận phần tài sản tương ứng. Đóng góp ở đây không chỉ giới hạn trong đóng góp về mặt tài chính mà còn bao gồm cả công việc nội trợ, chăm sóc con cái.
- Hoàn cảnh của mỗi bên sau khi ly hôn: Tòa án cũng sẽ xem xét đến tình hình tài chính của mỗi bên sau khi ly hôn, chẳng hạn như thu nhập, công việc, khả năng nuôi dưỡng con cái và các yếu tố khác có liên quan.
- Quyền lợi của con cái: Nếu vợ chồng có con chung, tòa án sẽ ưu tiên phân chia tài sản sao cho đảm bảo được quyền lợi tốt nhất cho con cái, bao gồm việc đảm bảo nơi ở và điều kiện sống ổn định cho các con.
Nguyên tắc bảo vệ tài sản riêng: Ngoài ra, cần lưu ý rằng tài sản riêng của mỗi bên (như tài sản có trước khi kết hôn hoặc được tặng cho, thừa kế riêng) không nằm trong phạm vi phân chia tài sản chung, trừ khi có thỏa thuận khác giữa hai vợ chồng.
Ví dụ minh họa
Chị A và anh B kết hôn từ năm 2010 và có chung một căn nhà và một khoản tiền tiết kiệm. Trong suốt thời gian hôn nhân, chị A là người chăm sóc con cái và nội trợ, trong khi anh B làm việc và kiếm tiền. Đến năm 2023, hai người quyết định ly hôn và phân chia tài sản.
Theo nguyên tắc phân chia tài sản, mặc dù anh B là người trực tiếp kiếm tiền để mua nhà và tạo ra thu nhập, chị A vẫn có quyền được chia tài sản vì công sức của chị trong việc chăm sóc gia đình và nuôi dạy con cái được coi là một dạng đóng góp vào tài sản chung. Tòa án có thể phân chia căn nhà và tiền tiết kiệm sao cho đảm bảo chị A và các con có được nơi ở và điều kiện sống ổn định sau khi ly hôn.
Nếu anh B có tài sản riêng, chẳng hạn như một mảnh đất được thừa kế từ gia đình, tài sản này sẽ không được coi là tài sản chung và không bị chia khi ly hôn.
Những vướng mắc thực tế
Việc phân chia tài sản chung khi ly hôn có thể gặp phải nhiều vướng mắc và tranh chấp, đặc biệt là khi không có sự thỏa thuận rõ ràng giữa hai bên hoặc khi có sự khác biệt lớn về tài sản.
- Tranh chấp về công sức đóng góp: Một trong những vướng mắc lớn nhất là việc xác định công sức đóng góp của mỗi bên. Trong nhiều trường hợp, người kiếm tiền trực tiếp có thể cho rằng họ có quyền sở hữu phần lớn tài sản, trong khi bên còn lại (người nội trợ) lại cảm thấy công việc gia đình và chăm sóc con cái của mình cũng là một dạng đóng góp quan trọng.
- Tài sản chung và tài sản riêng bị nhầm lẫn: Nhiều cặp vợ chồng không phân biệt rõ ràng giữa tài sản chung và tài sản riêng, đặc biệt là khi tài sản được mua trong thời kỳ hôn nhân bằng cả tiền chung và tiền riêng. Việc không có giấy tờ hoặc thỏa thuận rõ ràng về quyền sở hữu tài sản có thể dẫn đến tranh chấp khi xảy ra ly hôn.
- Khó khăn trong việc định giá tài sản: Trong một số trường hợp, việc định giá tài sản để phân chia cũng gặp khó khăn, đặc biệt là đối với các tài sản có giá trị lớn như nhà cửa, đất đai hoặc tài sản kinh doanh. Việc định giá không chính xác hoặc không công bằng có thể dẫn đến mâu thuẫn về quyền lợi giữa hai bên.
- Ảnh hưởng của con cái: Khi có con cái, việc phân chia tài sản cũng phức tạp hơn vì tòa án sẽ ưu tiên bảo vệ quyền lợi của con. Điều này có thể khiến việc phân chia tài sản không chỉ dựa trên yếu tố đóng góp mà còn phụ thuộc vào khả năng chăm sóc và nuôi dưỡng con cái của mỗi bên.
Những lưu ý cần thiết
- Lập thỏa thuận về tài sản: Trước khi kết hôn hoặc trong thời kỳ hôn nhân, vợ chồng nên xem xét việc lập thỏa thuận rõ ràng về tài sản chung và tài sản riêng. Thỏa thuận này giúp tránh những tranh chấp không đáng có trong trường hợp ly hôn.
- Cẩn trọng trong việc sử dụng tài sản chung và riêng: Để tránh việc tài sản riêng bị nhầm lẫn với tài sản chung, vợ chồng cần lưu giữ đầy đủ các giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản riêng và cẩn trọng trong việc sử dụng tài sản chung.
- Đảm bảo quyền lợi của con cái: Trong trường hợp có con, vợ chồng cần ưu tiên đảm bảo quyền lợi của con cái khi phân chia tài sản, bao gồm nơi ở, điều kiện sống và việc chăm sóc sau khi ly hôn.
- Tư vấn pháp lý khi cần thiết: Nếu có tranh chấp phức tạp về tài sản hoặc không thể tự thỏa thuận được, vợ chồng nên tìm kiếm sự tư vấn từ luật sư để đảm bảo quyền lợi của mình và thực hiện quy trình phân chia tài sản một cách hợp lý.
Căn cứ pháp lý
- Điều 59 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014: Quy định về nguyên tắc phân chia tài sản của vợ chồng khi ly hôn.
- Điều 33 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014: Quy định về tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân.
Việc phân chia tài sản chung khi ly hôn là một quy trình pháp lý đòi hỏi sự hiểu biết và cân nhắc kỹ lưỡng để đảm bảo sự công bằng cho cả hai bên. Nếu bạn gặp phải các vấn đề pháp lý liên quan đến phân chia tài sản, hãy liên hệ với Luật PVL Group để được tư vấn và hỗ trợ chi tiết.
Liên kết nội bộ: Luật PVL Group – Hôn nhân
Liên kết ngoại: Báo Pháp Luật – Bạn đọc
