Quy định về việc chia cổ tức bằng cổ phiếu trong công ty cổ phần là gì?

Quy định về việc chia cổ tức bằng cổ phiếu trong công ty cổ phần là gì?Bài viết dưới đây Luật PVL Group sẽ hướng dẫn chi tiết quy định, cách thực hiện, ví dụ minh họa thực tiễn, lưu ý cần thiết và đưa ra các căn cứ pháp luật chính xác.

Quy định về việc chia cổ tức bằng cổ phiếu trong công ty cổ phần là gì?

Chia cổ tức bằng cổ phiếu là một trong những cách thức để công ty cổ phần thực hiện phân phối lợi nhuận cho các cổ đông. Thay vì chi trả bằng tiền mặt, công ty phát hành thêm cổ phiếu và phân phối chúng cho cổ đông hiện hữu theo tỷ lệ cổ phần mà họ nắm giữ. Điều này giúp công ty giữ lại vốn để tái đầu tư hoặc duy trì dòng tiền trong khi vẫn đảm bảo quyền lợi cho cổ đông. Vậy quy định về việc chia cổ tức bằng cổ phiếu trong công ty cổ phần là gì?

Căn cứ pháp luật về chia cổ tức bằng cổ phiếu

Theo Điều 135, Luật Doanh nghiệp 2020, công ty cổ phần có thể chia cổ tức cho cổ đông theo một trong các hình thức sau:

1. Chia cổ tức bằng tiền mặt.
2. Chia cổ tức bằng cổ phiếu.
3. Chia cổ tức bằng tài sản khác.

Cụ thể, chia cổ tức bằng cổ phiếu được thực hiện thông qua việc phát hành cổ phiếu mới cho cổ đông hiện hữu. Việc chia cổ tức bằng cổ phiếu phải tuân thủ các điều kiện sau:

1. Có lợi nhuận sau thuế chưa phân phối: Công ty chỉ có thể chia cổ tức bằng cổ phiếu nếu có lợi nhuận sau thuế chưa phân phối và tuân thủ quy định về quỹ dự trữ bắt buộc.
2. Được đại hội đồng cổ đông thông qua: Quyết định chia cổ tức bằng cổ phiếu phải được sự đồng ý của đại hội đồng cổ đông. Điều này đảm bảo quyền lợi của tất cả cổ đông trong việc chấp nhận nhận cổ tức bằng cổ phiếu thay vì tiền mặt.
3. Đảm bảo giá trị vốn điều lệ: Sau khi chia cổ tức bằng cổ phiếu, công ty cần đảm bảo tổng giá trị vốn điều lệ được điều chỉnh tương ứng với lượng cổ phiếu mới phát hành.

Cách thực hiện chia cổ tức bằng cổ phiếu

Quá trình chia cổ tức bằng cổ phiếu trong công ty cổ phần thường tuân theo các bước sau:

1. Tổ chức cuộc họp đại hội đồng cổ đông: Hội đồng quản trị sẽ đề xuất phương án chia cổ tức bằng cổ phiếu và tổ chức cuộc họp đại hội đồng cổ đông để thảo luận và bỏ phiếu thông qua. Cuộc họp cần đạt được sự đồng thuận của đa số cổ đông theo quy định của điều lệ công ty.
2. Phê duyệt quyết định chia cổ tức: Khi phương án được thông qua, đại hội đồng cổ đông sẽ ban hành quyết định chính thức về việc chia cổ tức bằng cổ phiếu. Quyết định này phải nêu rõ tỷ lệ chia cổ tức, số lượng cổ phiếu phát hành mới, và ngày chốt danh sách cổ đông.
3. Phát hành cổ phiếu mới: Sau khi quyết định được phê duyệt, công ty sẽ tiến hành phát hành cổ phiếu mới để chia cho cổ đông theo tỷ lệ đã được thông qua. Ví dụ, nếu công ty quyết định chia cổ tức với tỷ lệ 10%, mỗi cổ đông sở hữu 100 cổ phiếu sẽ nhận thêm 10 cổ phiếu mới.
4. Cập nhật thông tin cổ đông: Sau khi cổ phiếu mới được phát hành, thông tin về sở hữu cổ phần của cổ đông sẽ được cập nhật trong sổ đăng ký cổ đông của công ty. Cổ đông sẽ nhận cổ phiếu mới thông qua tài khoản giao dịch chứng khoán nếu công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán.

Ví dụ minh họa

Công ty ABC có vốn điều lệ 100 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế chưa phân phối là 20 tỷ đồng. Hội đồng quản trị của công ty đề xuất phương án chia cổ tức bằng cổ phiếu với tỷ lệ 10%. Điều này có nghĩa là mỗi cổ đông sở hữu 100 cổ phiếu sẽ nhận thêm 10 cổ phiếu mới.

Sau khi được đại hội đồng cổ đông thông qua, công ty phát hành thêm 1 triệu cổ phiếu mới để phân phối cho cổ đông hiện hữu. Sau khi hoàn tất, vốn điều lệ của công ty tăng lên 110 tỷ đồng. Cổ đông tiếp tục sở hữu cổ phiếu mới mà không phải thanh toán thêm bất kỳ khoản phí nào.

Những vấn đề thực tiễn khi chia cổ tức bằng cổ phiếu

1. Tăng vốn điều lệ nhưng không có tiền mặt: Khi chia cổ tức bằng cổ phiếu, vốn điều lệ của công ty sẽ tăng lên, nhưng điều này không đồng nghĩa với việc công ty có thêm tiền mặt. Điều này có thể dẫn đến việc công ty phải tăng chi phí quản lý vốn và tăng trách nhiệm tài chính trong tương lai nếu công ty phát hành thêm cổ phiếu mà không có đủ dòng tiền để hỗ trợ hoạt động.
2. Pha loãng cổ phiếu: Chia cổ tức bằng cổ phiếu dẫn đến việc pha loãng cổ phiếu. Khi có nhiều cổ phiếu hơn trên thị trường, giá trị mỗi cổ phiếu có thể giảm đi. Điều này có thể ảnh hưởng đến giá cổ phiếu trên thị trường chứng khoán, gây bất lợi cho cổ đông nhỏ lẻ nếu công ty không có chiến lược phát triển hợp lý.
3. Đòi hỏi sự đồng thuận của cổ đông: Việc chia cổ tức bằng cổ phiếu cần có sự đồng thuận của đại hội đồng cổ đông. Tuy nhiên, không phải tất cả cổ đông đều mong muốn nhận cổ tức dưới hình thức cổ phiếu. Một số cổ đông, đặc biệt là các nhà đầu tư cá nhân, có thể ưa thích nhận cổ tức bằng tiền mặt hơn để đáp ứng nhu cầu tài chính ngắn hạn.
4. Quy định về thuế: Chia cổ tức bằng cổ phiếu có thể ảnh hưởng đến nghĩa vụ thuế của cổ đông. Ở một số quốc gia, việc nhận cổ tức bằng cổ phiếu có thể phải chịu thuế như khi nhận cổ tức bằng tiền mặt, điều này làm tăng gánh nặng tài chính cho cổ đông.

Những lưu ý khi chia cổ tức bằng cổ phiếu

1. Thảo luận kỹ lưỡng với cổ đông: Công ty cần đảm bảo rằng cổ đông hiểu rõ lợi ích và rủi ro của việc nhận cổ tức bằng cổ phiếu. Đặc biệt, việc pha loãng cổ phiếu và tác động đến giá cổ phiếu trên thị trường cần được giải thích rõ ràng.
2. Cân nhắc tình hình tài chính công ty: Việc chia cổ tức bằng cổ phiếu nên dựa trên tình hình tài chính thực tế của công ty. Nếu công ty đang thiếu tiền mặt để tài trợ cho hoạt động kinh doanh, việc chia cổ tức bằng cổ phiếu có thể là lựa chọn tốt. Tuy nhiên, nếu công ty không có kế hoạch sử dụng vốn hiệu quả, việc chia cổ tức bằng cổ phiếu có thể gây ra tác động tiêu cực.
3. Quản lý phát hành cổ phiếu mới: Công ty cần có quy trình chặt chẽ trong việc phát hành cổ phiếu mới và cập nhật thông tin cổ đông sau khi chia cổ tức. Đảm bảo rằng các cổ đông nhận được cổ phiếu mới đầy đủ và đúng thời hạn theo quy định.
4. Xem xét nhu cầu của cổ đông: Mặc dù chia cổ tức bằng cổ phiếu có lợi cho việc giữ lại vốn, công ty cũng cần xem xét nhu cầu thực tế của cổ đông. Một số cổ đông, đặc biệt là những nhà đầu tư cá nhân, có thể không thích việc nhận cổ tức bằng cổ phiếu và thay vào đó muốn nhận cổ tức bằng tiền mặt để đáp ứng nhu cầu tài chính cá nhân.

Kết luận

Quy định về việc chia cổ tức bằng cổ phiếu trong công ty cổ phần là gì? Được quy định rõ ràng tại Điều 135, Luật Doanh nghiệp 2020, việc chia cổ tức bằng cổ phiếu là một công cụ hữu ích cho công ty cổ phần nhằm giữ lại vốn để tái đầu tư và phát triển. Tuy nhiên, nó cần được thực hiện đúng quy trình và phải có sự đồng thuận của cổ đông. Công ty cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định, đặc biệt là về việc tác động đến giá trị cổ phiếu và tình hình tài chính của công ty.

Liên kết nội bộ: Doanh nghiệp  tại Luật PVL Group
Liên kết ngoại: Báo Pháp luật

Luật PVL Group.