Quy định về bảo vệ tài nguyên thiên nhiên trong quá trình xây dựng là gì?Bài viết dưới đây Luật PVL Group sẽ hướng dẫn chi tiết quy định, cách thực hiện, ví dụ minh họa, lưu ý cần thiết và đưa ra các căn cứ pháp luật chính xác.
Quy định về bảo vệ tài nguyên thiên nhiên trong quá trình xây dựng là gì?
Bảo vệ tài nguyên thiên nhiên là một phần quan trọng của quá trình phát triển bền vững trong xây dựng. Tài nguyên thiên nhiên, bao gồm đất, nước, rừng và khoáng sản, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì hệ sinh thái và cân bằng môi trường. Vậy quy định về bảo vệ tài nguyên thiên nhiên trong quá trình xây dựng là gì, và được quy định như thế nào theo pháp luật?
Căn cứ pháp luật về bảo vệ tài nguyên thiên nhiên trong quá trình xây dựng
Theo quy định của pháp luật Việt Nam, các biện pháp bảo vệ tài nguyên thiên nhiên trong quá trình xây dựng được cụ thể hóa trong các văn bản luật sau:
- Luật Bảo vệ Môi trường 2020:
Điều 63 Luật Bảo vệ Môi trường 2020 quy định rằng mọi hoạt động xây dựng phải đảm bảo bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, hạn chế tối đa tác động tiêu cực đến môi trường. Các doanh nghiệp xây dựng phải có kế hoạch quản lý, sử dụng hợp lý các tài nguyên như đất đai, nước, rừng và khoáng sản trong quá trình thi công. - Luật Tài nguyên nước 2012:
Điều 6 Luật Tài nguyên nước 2012 yêu cầu các dự án xây dựng cần tuân thủ việc sử dụng tài nguyên nước một cách hiệu quả, tránh làm ô nhiễm nguồn nước hoặc ảnh hưởng đến dòng chảy tự nhiên. Các biện pháp bảo vệ nước phải được đề ra trong kế hoạch môi trường của mỗi dự án. - Nghị định 40/2019/NĐ-CP về quản lý môi trường trong thi công xây dựng:
Nghị định này quy định rằng tất cả các dự án xây dựng phải tuân theo quy định về bảo vệ môi trường, bao gồm quản lý tài nguyên thiên nhiên. Bất kỳ việc khai thác, sử dụng tài nguyên thiên nhiên nào trong quá trình xây dựng đều cần được kiểm soát chặt chẽ. - Thông tư 27/2015/TT-BTNMT về đánh giá tác động môi trường (ĐTM):
Thông tư này yêu cầu rằng mỗi dự án xây dựng, đặc biệt là các dự án quy mô lớn, cần có báo cáo ĐTM. Báo cáo này phải đánh giá rõ ràng các tác động đến tài nguyên thiên nhiên và đề xuất các biện pháp bảo vệ cụ thể.
Cách thực hiện bảo vệ tài nguyên thiên nhiên trong quá trình xây dựng
- Lập kế hoạch bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên:
Chủ đầu tư cần xây dựng kế hoạch cụ thể về việc quản lý và sử dụng tài nguyên thiên nhiên, trong đó bao gồm các biện pháp bảo vệ đất, nước và không gian xanh. Kế hoạch này cần được phê duyệt bởi cơ quan có thẩm quyền trước khi dự án được triển khai. - Xây dựng hệ thống quản lý và giám sát tài nguyên thiên nhiên:
Hệ thống giám sát phải được thiết lập để theo dõi và đảm bảo rằng các biện pháp bảo vệ tài nguyên thiên nhiên được thực hiện đầy đủ trong suốt quá trình thi công. Điều này bao gồm việc kiểm tra các nguồn nước, đất đai và cây xanh xung quanh khu vực xây dựng. - Hạn chế khai thác và sử dụng tài nguyên thiên nhiên không cần thiết:
Trong quá trình xây dựng, các biện pháp cần được thực hiện để giảm thiểu việc khai thác tài nguyên thiên nhiên. Điều này có thể bao gồm việc sử dụng các vật liệu xây dựng tái chế hoặc tái sử dụng nước trong quá trình thi công. - Xử lý và tái chế chất thải xây dựng:
Chất thải từ quá trình xây dựng, bao gồm cả đất, cát, và vật liệu xây dựng, cần được xử lý hợp lý để tránh làm tổn hại đến tài nguyên thiên nhiên. Việc tái chế các vật liệu không chỉ giúp giảm thiểu tác động môi trường mà còn tiết kiệm tài nguyên.
Những vấn đề thực tiễn trong bảo vệ tài nguyên thiên nhiên trong xây dựng
- Ô nhiễm nước và đất từ hoạt động xây dựng:
Nhiều dự án xây dựng không có hệ thống xử lý chất thải và nước thải đúng cách, dẫn đến việc ô nhiễm nguồn nước và đất đai xung quanh. Việc xả thải không qua xử lý vào sông, hồ hay khu vực đất tự nhiên gây ra tác động nghiêm trọng đến môi trường. - Khai thác tài nguyên quá mức:
Một số công trình xây dựng sử dụng nguồn tài nguyên thiên nhiên quá mức, đặc biệt là các dự án khai thác khoáng sản hoặc sử dụng đất và nước không hợp lý. Điều này làm suy thoái tài nguyên thiên nhiên, ảnh hưởng đến hệ sinh thái và gây ra hậu quả lâu dài. - Thiếu sự giám sát chặt chẽ:
Trong nhiều trường hợp, các biện pháp bảo vệ tài nguyên thiên nhiên không được thực hiện đầy đủ do thiếu sự giám sát từ cơ quan quản lý. Điều này dẫn đến việc vi phạm các quy định về môi trường mà không bị phát hiện và xử lý kịp thời. - Sử dụng không hợp lý các biện pháp kỹ thuật:
Một số dự án không áp dụng các biện pháp kỹ thuật tiên tiến trong quản lý tài nguyên thiên nhiên, dẫn đến việc sử dụng lãng phí và làm hỏng các nguồn tài nguyên quan trọng như nước và rừng.
Ví dụ minh họa về bảo vệ tài nguyên thiên nhiên trong xây dựng
Tình huống thực tế:
Tại một dự án xây dựng khu công nghiệp ở tỉnh Đồng Nai, trong quá trình thi công, hệ thống xử lý nước thải không được lắp đặt đúng quy chuẩn. Nước thải từ công trình bị xả trực tiếp vào sông gần đó, gây ô nhiễm nguồn nước và ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường sống của cư dân trong khu vực.
Sau khi cư dân khiếu nại và cơ quan chức năng vào cuộc, chủ đầu tư buộc phải dừng thi công để cải thiện hệ thống xử lý nước thải. Đồng thời, chủ đầu tư cũng phải chịu mức phạt hành chính cao và bồi thường cho những thiệt hại gây ra cho môi trường nước và hệ sinh thái.
Những lưu ý cần thiết khi thực hiện bảo vệ tài nguyên thiên nhiên trong xây dựng
- Thực hiện đánh giá tác động môi trường đầy đủ:
Mỗi dự án xây dựng cần thực hiện ĐTM đầy đủ để xác định các tác động có thể xảy ra đối với tài nguyên thiên nhiên, từ đó đề xuất các biện pháp bảo vệ kịp thời. - Giám sát chất lượng môi trường liên tục:
Trong quá trình thi công, cần thiết lập hệ thống giám sát chất lượng môi trường nước, đất và không khí để phát hiện sớm các vấn đề và có biện pháp xử lý kịp thời. - Đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật:
Chủ đầu tư và đơn vị thi công phải đảm bảo tuân thủ đầy đủ các quy định về bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, tránh việc khai thác và sử dụng không hợp lý gây tác động tiêu cực đến môi trường. - Sử dụng các giải pháp kỹ thuật tiên tiến:
Các dự án xây dựng nên áp dụng các giải pháp kỹ thuật hiện đại như sử dụng vật liệu tái chế, hệ thống xử lý nước thải thông minh và công nghệ xây dựng xanh để giảm thiểu tác động đến tài nguyên thiên nhiên.
Kết luận
Bảo vệ tài nguyên thiên nhiên trong quá trình xây dựng là một nhiệm vụ cần thiết để đảm bảo sự phát triển bền vững của xã hội. Việc tuân thủ các quy định pháp luật và thực hiện đầy đủ các biện pháp bảo vệ không chỉ giúp duy trì sự cân bằng của hệ sinh thái mà còn đảm bảo lợi ích lâu dài cho các thế hệ sau. Luật PVL Group luôn sẵn sàng hỗ trợ các doanh nghiệp trong việc thực hiện các biện pháp bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và tuân thủ pháp luật về xây dựng.
Tham khảo thêm:
