Người lao động có thể yêu cầu doanh nghiệp sắp xếp lại công việc phù hợp khi thay đổi cơ cấu không? Bài viết giải đáp, cung cấp ví dụ minh họa và những lưu ý quan trọng.
1. Người lao động có thể yêu cầu doanh nghiệp sắp xếp lại công việc phù hợp khi thay đổi cơ cấu không?
Người lao động có thể yêu cầu doanh nghiệp sắp xếp lại công việc phù hợp khi thay đổi cơ cấu không? Đây là câu hỏi mà nhiều người lao động quan tâm, đặc biệt khi doanh nghiệp thay đổi cơ cấu, công nghệ hoặc tổ chức lại hoạt động sản xuất kinh doanh. Theo quy định của Bộ luật Lao động, người lao động có quyền yêu cầu doanh nghiệp xem xét, bố trí lại công việc phù hợp với trình độ chuyên môn và sức khỏe nếu có sự thay đổi trong cơ cấu tổ chức.
Doanh nghiệp phải thực hiện các bước cần thiết để bảo vệ quyền lợi của người lao động, bao gồm việc sắp xếp lại công việc hoặc đào tạo lại nếu cần thiết. Điều này nhằm đảm bảo người lao động không bị thiệt thòi hoặc mất việc làm chỉ vì doanh nghiệp thay đổi cơ cấu.
2. Ví dụ minh họa
Ví dụ: Công ty ABC là một công ty sản xuất lớn chuyên về thiết bị điện tử. Gần đây, công ty quyết định thay đổi cơ cấu tổ chức, tập trung vào tự động hóa và ứng dụng công nghệ cao để nâng cao năng suất. Điều này dẫn đến việc một số công nhân sản xuất phải đối mặt với nguy cơ mất việc do không còn vị trí phù hợp.
Chị Lan, một công nhân với 10 năm kinh nghiệm tại công ty, đã chủ động yêu cầu công ty bố trí công việc khác phù hợp với năng lực của mình. Công ty, thay vì chấm dứt hợp đồng, đã sắp xếp để chị Lan tham gia khóa đào tạo về quản lý chất lượng và chuyển chị sang bộ phận kiểm soát sản phẩm, đảm bảo chị không mất việc làm và tiếp tục cống hiến cho công ty.
3. Những vướng mắc thực tế
Vướng mắc 1: Doanh nghiệp không có kế hoạch rõ ràng về sắp xếp lại lao động
Một số doanh nghiệp khi thay đổi cơ cấu không có kế hoạch cụ thể về việc sắp xếp lại công việc cho người lao động. Điều này dẫn đến tình trạng người lao động bị bỏ rơi hoặc không được bố trí vào các vị trí phù hợp, gây thiệt thòi cho họ về mặt thu nhập và cơ hội nghề nghiệp.
Vướng mắc 2: Thiếu sự thông tin và trao đổi với người lao động
Trong nhiều trường hợp, doanh nghiệp không thông tin đầy đủ cho người lao động về kế hoạch thay đổi cơ cấu và các phương án sắp xếp công việc. Người lao động thường không được tham gia vào quá trình ra quyết định hoặc không được tư vấn rõ ràng về quyền lợi của mình, khiến họ cảm thấy bị động và lo lắng về tương lai.
Vướng mắc 3: Chưa đáp ứng đủ nhu cầu đào tạo lại
Doanh nghiệp thường không cung cấp đủ chương trình đào tạo lại cho người lao động khi chuyển sang công việc mới. Việc này không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng công việc mà còn tạo ra áp lực lớn đối với người lao động khi phải tự thích nghi với công việc mới mà không có sự hỗ trợ cần thiết.
4. Những lưu ý cần thiết
- Hiểu rõ quyền lợi của mình:
Người lao động cần nắm rõ quyền lợi của mình theo quy định của pháp luật lao động khi doanh nghiệp thay đổi cơ cấu. Điều này bao gồm quyền yêu cầu sắp xếp công việc mới phù hợp với trình độ chuyên môn, sức khỏe, và các điều kiện cá nhân. - Chủ động trao đổi với doanh nghiệp:
Người lao động nên chủ động trao đổi với ban lãnh đạo hoặc bộ phận nhân sự để hiểu rõ về kế hoạch thay đổi của doanh nghiệp và yêu cầu được bố trí công việc mới phù hợp. Việc thể hiện mong muốn và khả năng làm việc của mình sẽ giúp doanh nghiệp có thêm cơ sở để xem xét và quyết định. - Tham gia các khóa đào tạo lại:
Trong trường hợp công việc hiện tại không còn phù hợp, người lao động nên tích cực tham gia các chương trình đào tạo lại do doanh nghiệp tổ chức. Đây là cơ hội để nâng cao kỹ năng, đáp ứng yêu cầu của công việc mới và đảm bảo sự ổn định lâu dài trong công ty. - Liên hệ với công đoàn hoặc cơ quan pháp lý:
Nếu gặp khó khăn trong quá trình yêu cầu sắp xếp lại công việc, người lao động có thể tìm đến công đoàn hoặc các cơ quan pháp lý để được tư vấn và hỗ trợ. Những cơ quan này có thể giúp bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người lao động và đảm bảo doanh nghiệp thực hiện đúng quy định.
5. Căn cứ pháp lý
Các quy định pháp lý bảo vệ quyền lợi của người lao động trong trường hợp doanh nghiệp thay đổi cơ cấu bao gồm:
- Bộ luật Lao động 2019: Điều 42 và Điều 44 quy định về quyền và trách nhiệm của người sử dụng lao động trong việc sắp xếp lại công việc khi thay đổi cơ cấu, công nghệ, hoặc tổ chức lại sản xuất kinh doanh.
- Nghị định 145/2020/NĐ-CP: Quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Bộ luật Lao động về các trường hợp doanh nghiệp thay đổi cơ cấu tổ chức và các biện pháp bảo vệ quyền lợi cho người lao động.
- Thông tư 10/2020/TT-BLĐTBXH: Hướng dẫn chi tiết về thủ tục sắp xếp lại lao động trong doanh nghiệp khi có sự thay đổi cơ cấu và các quyền lợi liên quan.
Liên kết nội bộ: Để biết thêm chi tiết về các quy định lao động khác, bạn có thể truy cập vào đây.
Liên kết ngoại: Bạn có thể tham khảo thêm thông tin từ Báo Pháp Luật.
Trên đây là các quy định, ví dụ minh họa, và những lưu ý quan trọng về quyền yêu cầu sắp xếp lại công việc phù hợp khi doanh nghiệp thay đổi cơ cấu. Hy vọng bài viết giúp bạn hiểu rõ hơn về quyền lợi của mình và các biện pháp bảo vệ quyền lợi lao động. Luật PVL Group.