Người lao động có thể bị chấm dứt hợp đồng lao động khi doanh nghiệp chia tách không?Tìm hiểu quy định pháp luật về quyền lợi của người lao động trong trường hợp doanh nghiệp chia tách.
Người lao động có thể bị chấm dứt hợp đồng lao động khi doanh nghiệp chia tách không?
Người lao động có thể bị chấm dứt hợp đồng lao động khi doanh nghiệp chia tách không? Đây là một câu hỏi thường gặp khi các doanh nghiệp thực hiện việc chia tách, sáp nhập hoặc tái cơ cấu tổ chức. Chia tách doanh nghiệp là quá trình pháp lý trong đó một doanh nghiệp tách ra thành nhiều doanh nghiệp mới, có thể dẫn đến thay đổi về quản lý, cơ cấu tổ chức, và đặc biệt là ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động.
1. Quy định về chấm dứt hợp đồng lao động khi doanh nghiệp chia tách
Chia tách doanh nghiệp có ảnh hưởng đến hợp đồng lao động không? Theo quy định tại Bộ luật Lao động 2019, khi doanh nghiệp chia tách, hợp đồng lao động không bị tự động chấm dứt mà phải căn cứ vào các trường hợp cụ thể:
- Người sử dụng lao động mới tiếp nhận lao động: Khi doanh nghiệp chia tách, quyền và nghĩa vụ của người sử dụng lao động sẽ được chuyển giao cho doanh nghiệp mới tiếp nhận. Điều này có nghĩa là hợp đồng lao động giữa người lao động và doanh nghiệp cũ vẫn được duy trì, trừ khi có thỏa thuận khác giữa các bên.
- Chấm dứt hợp đồng lao động do cơ cấu tổ chức: Doanh nghiệp có thể chấm dứt hợp đồng lao động với người lao động trong trường hợp thay đổi cơ cấu tổ chức, công nghệ hoặc vì lý do kinh tế. Tuy nhiên, việc chấm dứt phải tuân thủ đúng quy trình, thông báo trước và có phương án hỗ trợ người lao động như trợ cấp thôi việc, bảo hiểm thất nghiệp.
- Thông báo và thỏa thuận chấm dứt hợp đồng: Người sử dụng lao động phải thông báo cho người lao động biết trước về kế hoạch chia tách doanh nghiệp và thỏa thuận về việc tiếp tục hoặc chấm dứt hợp đồng lao động. Nếu người lao động đồng ý với các điều kiện tiếp tục làm việc với doanh nghiệp mới, hợp đồng lao động sẽ không bị chấm dứt.
2. Ví dụ minh họa
Ví dụ minh họa: Công ty A chuyên sản xuất linh kiện điện tử đã quyết định chia tách thành hai công ty mới, Công ty B và Công ty C, để mở rộng quy mô sản xuất. Toàn bộ nhân viên ở bộ phận sản xuất được chuyển sang Công ty B, trong khi nhân viên ở bộ phận nghiên cứu và phát triển được chuyển sang Công ty C.
Trong quá trình chia tách, Công ty A đã thông báo trước cho tất cả người lao động và đề xuất phương án chuyển giao hợp đồng lao động. Những nhân viên không muốn làm việc tại công ty mới đã được Công ty A thanh toán trợ cấp thôi việc theo quy định. Các nhân viên còn lại tiếp tục làm việc với các công ty mới mà không bị ảnh hưởng đến quyền lợi hay hợp đồng lao động.
3. Những vướng mắc thực tế
Những vướng mắc thực tế: Trong thực tế, quá trình chia tách doanh nghiệp thường gây ra nhiều vấn đề và vướng mắc liên quan đến việc chấm dứt hợp đồng lao động, bao gồm:
- Thiếu thông tin và không minh bạch: Người lao động thường không được cung cấp đầy đủ thông tin về việc chia tách doanh nghiệp, khiến họ bị bất ngờ và không kịp chuẩn bị cho việc chuyển đổi hoặc chấm dứt hợp đồng lao động.
- Không có phương án hỗ trợ người lao động: Một số doanh nghiệp không xây dựng phương án hỗ trợ người lao động trong quá trình chia tách, như không thanh toán trợ cấp thôi việc đúng quy định hoặc không thông báo rõ ràng về việc chuyển giao hợp đồng lao động.
- Xử lý không đúng quy trình: Việc chấm dứt hợp đồng lao động trong quá trình chia tách doanh nghiệp thường gặp sai sót về quy trình, như không thông báo trước, không thỏa thuận với người lao động, dẫn đến tranh chấp và kiện tụng.
- Không đảm bảo quyền lợi sau chia tách: Người lao động có thể gặp khó khăn khi quyền lợi không được đảm bảo sau khi chuyển sang doanh nghiệp mới, như mất bảo hiểm, thay đổi điều kiện làm việc hoặc không nhận được các khoản trợ cấp.
4. Những lưu ý cần thiết
Những lưu ý cần thiết:
- Người lao động cần nắm rõ quyền lợi của mình: Khi doanh nghiệp thông báo về việc chia tách, người lao động nên yêu cầu cung cấp đầy đủ thông tin về kế hoạch chia tách, quyền và nghĩa vụ của mình trong quá trình chuyển giao.
- Yêu cầu thông báo và thỏa thuận rõ ràng: Người lao động nên yêu cầu doanh nghiệp thực hiện đúng quy trình thông báo trước và thỏa thuận rõ ràng về việc tiếp tục hoặc chấm dứt hợp đồng lao động, cũng như các khoản trợ cấp nếu hợp đồng bị chấm dứt.
- Theo dõi và đảm bảo quyền lợi bảo hiểm xã hội: Trong quá trình chia tách, người lao động cần theo dõi tình trạng đóng bảo hiểm xã hội của mình và đảm bảo rằng doanh nghiệp mới tiếp nhận sẽ tiếp tục thực hiện đầy đủ nghĩa vụ bảo hiểm.
- Doanh nghiệp cần tuân thủ đúng quy trình pháp lý: Người sử dụng lao động cần thực hiện đầy đủ các bước pháp lý khi chia tách doanh nghiệp, bao gồm việc thông báo, thỏa thuận và hỗ trợ người lao động trong quá trình chuyển giao hoặc chấm dứt hợp đồng.
- Xây dựng phương án hỗ trợ người lao động: Doanh nghiệp nên xây dựng phương án hỗ trợ người lao động, bao gồm thanh toán trợ cấp thôi việc, hỗ trợ tìm kiếm việc làm mới hoặc đào tạo lại để người lao động dễ dàng thích ứng với doanh nghiệp mới.
5. Căn cứ pháp lý
Căn cứ pháp lý cho việc chấm dứt hợp đồng lao động khi doanh nghiệp chia tách:
- Bộ luật Lao động 2019: Điều 36 quy định về các trường hợp chấm dứt hợp đồng lao động, bao gồm cả trường hợp thay đổi cơ cấu tổ chức, công nghệ hoặc vì lý do kinh tế.
- Nghị định 145/2020/NĐ-CP: Hướng dẫn chi tiết về việc chấm dứt hợp đồng lao động khi doanh nghiệp chia tách, sáp nhập, hợp nhất hoặc thay đổi cơ cấu tổ chức.
- Thông tư 47/2015/TT-BLĐTBXH: Quy định chi tiết về quy trình thông báo, thỏa thuận và trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc chấm dứt hợp đồng lao động khi chia tách.
Kết luận: Người lao động có thể bị chấm dứt hợp đồng lao động khi doanh nghiệp chia tách, nhưng phải tuân thủ đúng quy định pháp luật và được hỗ trợ đầy đủ các quyền lợi. Để bảo vệ quyền lợi của mình, người lao động cần nắm rõ các quy định pháp lý, yêu cầu thông báo rõ ràng và thỏa thuận với doanh nghiệp về việc tiếp tục hoặc chấm dứt hợp đồng.
- Liên kết nội bộ: Quy định về lao động
- Liên kết ngoại: Báo pháp luật
