Người lao động có quyền yêu cầu tiếp tục công việc cũ sau khi doanh nghiệp thay đổi cơ cấu không? Tìm hiểu quyền lợi của người lao động trong quá trình tái cơ cấu của doanh nghiệp.
Người lao động có quyền yêu cầu tiếp tục công việc cũ sau khi doanh nghiệp thay đổi cơ cấu không?
Người lao động có quyền yêu cầu tiếp tục công việc cũ sau khi doanh nghiệp thay đổi cơ cấu không? Đây là một câu hỏi phổ biến khi doanh nghiệp tiến hành tái cơ cấu, sáp nhập hoặc thay đổi hoạt động sản xuất kinh doanh. Việc thay đổi cơ cấu có thể ảnh hưởng lớn đến vị trí công việc, nhiệm vụ và điều kiện làm việc của người lao động. Trong bối cảnh này, người lao động cần hiểu rõ quyền của mình, bao gồm quyền yêu cầu tiếp tục công việc cũ hoặc điều chỉnh điều kiện làm việc để bảo đảm quyền lợi.
1. Quy định về quyền yêu cầu tiếp tục công việc cũ khi doanh nghiệp thay đổi cơ cấu
Quyền yêu cầu tiếp tục công việc cũ sau khi doanh nghiệp thay đổi cơ cấu được bảo vệ trong Bộ luật Lao động 2019. Khi doanh nghiệp thay đổi cơ cấu tổ chức, thay đổi công nghệ hoặc có sự tái cấu trúc, người lao động có quyền yêu cầu tiếp tục công việc cũ nếu có thể. Quy định cụ thể như sau:
- Quyền yêu cầu tiếp tục công việc cũ: Người lao động có quyền yêu cầu doanh nghiệp bố trí lại công việc cũ nếu vị trí đó vẫn còn hoặc có thể tiếp tục duy trì trong cơ cấu mới của doanh nghiệp. Người lao động không thể bị buộc thay đổi công việc nếu điều đó không cần thiết hoặc không được thỏa thuận.
- Thỏa thuận giữa hai bên: Nếu vị trí công việc cũ không còn tồn tại do thay đổi cơ cấu, doanh nghiệp cần thỏa thuận với người lao động về việc bố trí công việc mới phù hợp hoặc thỏa thuận chấm dứt hợp đồng lao động.
- Người sử dụng lao động phải bảo đảm quyền lợi: Trong trường hợp thay đổi cơ cấu dẫn đến việc bố trí lại công việc hoặc chấm dứt hợp đồng lao động, người sử dụng lao động phải bảo đảm quyền lợi về lương, phúc lợi và các chế độ khác cho người lao động.
2. Ví dụ minh họa
Ví dụ minh họa: Công ty X là một doanh nghiệp lớn trong ngành sản xuất đồ gia dụng đã quyết định thay đổi cơ cấu để tập trung vào sản xuất các sản phẩm công nghệ cao. Điều này dẫn đến việc cắt giảm một số bộ phận sản xuất cũ. Anh Tuấn, một công nhân vận hành máy móc trong dây chuyền sản xuất cũ, lo lắng về công việc của mình.
Anh Tuấn đã yêu cầu công ty bố trí cho anh tiếp tục làm công việc cũ nếu vị trí đó còn tồn tại. Sau khi xem xét, công ty quyết định giữ lại một phần dây chuyền sản xuất cũ để phục vụ thị trường truyền thống và đồng ý để anh Tuấn tiếp tục công việc cũ với một số điều chỉnh nhỏ về nhiệm vụ. Trường hợp này cho thấy, anh Tuấn đã bảo vệ thành công quyền lợi của mình bằng cách yêu cầu được tiếp tục công việc cũ trong bối cảnh thay đổi cơ cấu của doanh nghiệp.
3. Những vướng mắc thực tế
Những vướng mắc thực tế: Dù pháp luật quy định người lao động có quyền yêu cầu tiếp tục công việc cũ, nhưng trong thực tế, nhiều vướng mắc vẫn xảy ra, bao gồm:
- Doanh nghiệp từ chối yêu cầu của người lao động: Nhiều doanh nghiệp từ chối yêu cầu của người lao động vì cho rằng việc bố trí công việc cũ là không cần thiết hoặc không phù hợp với định hướng mới của công ty, dẫn đến tranh chấp.
- Thiếu sự thỏa thuận rõ ràng: Một số doanh nghiệp không thực hiện thỏa thuận cụ thể với người lao động về việc giữ lại công việc cũ, mà đơn phương quyết định bố trí công việc mới hoặc chấm dứt hợp đồng lao động mà không có sự đồng ý của người lao động.
- Không bảo đảm quyền lợi khi thay đổi công việc: Trong nhiều trường hợp, người lao động bị buộc phải thay đổi công việc nhưng không được bảo đảm quyền lợi về lương thưởng, điều kiện làm việc, dẫn đến tình trạng thiệt thòi và mất cân đối quyền lợi.
- Không cung cấp thông tin đầy đủ: Nhiều người lao động không được cung cấp đầy đủ thông tin về kế hoạch tái cơ cấu và những ảnh hưởng đến vị trí công việc của họ, khiến họ không kịp thời yêu cầu tiếp tục công việc cũ hoặc bảo vệ quyền lợi của mình.
4. Những lưu ý cần thiết
Những lưu ý cần thiết:
- Người lao động cần nắm rõ quyền lợi của mình: Khi doanh nghiệp thông báo về kế hoạch thay đổi cơ cấu, người lao động nên tìm hiểu kỹ về quyền yêu cầu tiếp tục công việc cũ và yêu cầu doanh nghiệp bố trí lại nếu có thể.
- Thỏa thuận cụ thể với doanh nghiệp: Người lao động nên yêu cầu doanh nghiệp thỏa thuận cụ thể về việc tiếp tục công việc cũ hoặc bố trí công việc mới phù hợp, đồng thời bảo đảm các quyền lợi về lương, thưởng và các chế độ khác.
- Yêu cầu thông tin đầy đủ: Người lao động nên yêu cầu doanh nghiệp cung cấp đầy đủ thông tin về kế hoạch tái cơ cấu, các thay đổi về cơ cấu tổ chức và những ảnh hưởng đến vị trí công việc để có cơ sở yêu cầu điều chỉnh hợp đồng lao động.
- Doanh nghiệp cần tuân thủ đúng quy định pháp luật: Người sử dụng lao động cần tuân thủ đúng quy định pháp luật về quyền yêu cầu tiếp tục công việc cũ của người lao động, đồng thời phải thực hiện các thỏa thuận cụ thể với người lao động về việc bố trí lại công việc.
- Cung cấp thông tin minh bạch: Doanh nghiệp cần cung cấp thông tin rõ ràng và minh bạch về các thay đổi trong cơ cấu tổ chức, đồng thời thảo luận và thống nhất với người lao động về việc điều chỉnh công việc phù hợp.
5. Căn cứ pháp lý
Căn cứ pháp lý cho quyền yêu cầu tiếp tục công việc cũ khi doanh nghiệp thay đổi cơ cấu:
- Bộ luật Lao động 2019: Điều 34 và Điều 36 quy định về quyền và trách nhiệm của người sử dụng lao động và người lao động trong trường hợp doanh nghiệp thay đổi cơ cấu, công nghệ hoặc vì lý do kinh tế.
- Nghị định 145/2020/NĐ-CP: Hướng dẫn chi tiết về việc bố trí công việc cho người lao động trong trường hợp doanh nghiệp thay đổi cơ cấu và các biện pháp bảo vệ quyền lợi cho người lao động.
- Thông tư 47/2015/TT-BLĐTBXH: Quy định cụ thể về quy trình thỏa thuận và trách nhiệm của người sử dụng lao động trong việc bảo đảm quyền yêu cầu tiếp tục công việc cũ cho người lao động.
Kết luận: Người lao động có quyền yêu cầu tiếp tục công việc cũ sau khi doanh nghiệp thay đổi cơ cấu nếu vị trí công việc đó vẫn còn tồn tại hoặc có thể duy trì. Để bảo vệ quyền lợi của mình, người lao động cần nắm rõ các quy định pháp luật, thỏa thuận cụ thể với doanh nghiệp và yêu cầu thông tin minh bạch về kế hoạch tái cơ cấu.
- Liên kết nội bộ: Quy định về lao động
- Liên kết ngoại: Báo pháp luật
