Khi ly hôn, vợ chồng có quyền yêu cầu chia tài sản chung là những khoản nợ không? Bài viết giải đáp chi tiết về quy định pháp luật, ví dụ minh họa, và những lưu ý khi chia khoản nợ chung.
1. Khi ly hôn, vợ chồng có quyền yêu cầu chia tài sản chung là những khoản nợ không?
Câu hỏi “Khi ly hôn, vợ chồng có quyền yêu cầu chia tài sản chung là những khoản nợ không?” là một vấn đề rất quan trọng và cần được làm rõ khi tiến hành thủ tục ly hôn. Theo Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014, việc chia tài sản chung không chỉ bao gồm tài sản có giá trị như nhà cửa, đất đai, xe cộ, mà còn bao gồm các khoản nợ phát sinh trong quá trình chung sống. Do đó, nếu trong quá trình hôn nhân, hai vợ chồng có phát sinh nợ chung, thì khi ly hôn, cả hai đều có quyền và nghĩa vụ liên quan đến việc thanh toán các khoản nợ này.
Khoản nợ chung của vợ chồng được hiểu là những khoản nợ phát sinh trong thời kỳ hôn nhân, nhằm phục vụ lợi ích chung của gia đình, chẳng hạn như:
- Vay tiền để mua nhà, đất, xe cộ.
- Vay tiền để làm ăn, kinh doanh chung.
- Nợ từ các hoạt động đầu tư tài chính hoặc các chi phí y tế, giáo dục cho con cái.
Tuy nhiên, không phải mọi khoản nợ đều được coi là nợ chung. Nợ riêng, tức là nợ phát sinh trước khi kết hôn hoặc nợ không phục vụ cho lợi ích chung của gia đình, sẽ không được coi là nợ chung và không chia khi ly hôn.
2. Ví dụ minh họa về việc chia nợ chung khi ly hôn
Ví dụ 1: Vay tiền mua nhà trong thời kỳ hôn nhân
Anh H và chị T kết hôn năm 2010 và trong quá trình chung sống, họ đã cùng nhau vay ngân hàng 1 tỷ đồng để mua một căn nhà. Đến năm 2023, hai người quyết định ly hôn. Tại thời điểm ly hôn, số tiền nợ ngân hàng còn lại là 500 triệu đồng. Vì khoản vay này được thực hiện trong thời kỳ hôn nhân và phục vụ cho lợi ích chung của cả hai người, nên đây được coi là nợ chung. Khi ly hôn, cả anh H và chị T đều có trách nhiệm trả khoản nợ này, và tòa án sẽ quyết định cách thức chia nợ sao cho hợp lý, dựa trên khả năng tài chính của mỗi bên.
Ví dụ 2: Nợ riêng không được chia khi ly hôn
Anh A và chị B kết hôn vào năm 2015, và trong quá trình hôn nhân, anh A đã tự mình vay 200 triệu đồng để đầu tư vào một dự án cá nhân mà không thông báo cho chị B. Sau khi dự án thất bại, anh A không có khả năng trả nợ và muốn chị B chịu trách nhiệm chia sẻ khoản nợ này khi ly hôn. Tuy nhiên, vì khoản vay này không nhằm phục vụ lợi ích chung của gia đình và chị B không đồng ý với khoản vay, tòa án đã quyết định đây là nợ riêng của anh A và chị B không có trách nhiệm trả nợ.
3. Những vướng mắc thực tế khi chia nợ chung sau ly hôn
Việc chia tài sản chung là nợ khi ly hôn không phải lúc nào cũng diễn ra suôn sẻ, và có rất nhiều vấn đề phức tạp phát sinh trong thực tế. Một số vướng mắc phổ biến bao gồm:
- Xác định nợ chung hay nợ riêng: Một trong những vấn đề phổ biến nhất là tranh cãi giữa hai vợ chồng về việc khoản nợ đó là nợ chung hay nợ riêng. Nếu một bên cho rằng khoản nợ là nợ riêng, nhưng không có đủ chứng cứ để chứng minh, có thể xảy ra tranh chấp. Điều này đòi hỏi tòa án phải xem xét kỹ lưỡng các tài liệu chứng cứ và lời khai của các bên liên quan để đưa ra quyết định chính xác.
- Khả năng tài chính của các bên sau ly hôn: Sau khi ly hôn, việc chia nợ cần dựa trên khả năng tài chính của cả hai bên. Tuy nhiên, một bên có thể cho rằng mình không đủ khả năng tài chính để trả nợ, hoặc yêu cầu tòa án điều chỉnh cách thức chia nợ. Điều này có thể kéo dài quá trình giải quyết và gây áp lực tài chính cho cả hai bên.
- Trách nhiệm liên đới với bên thứ ba: Trong nhiều trường hợp, các khoản nợ chung của vợ chồng không chỉ liên quan đến hai người mà còn liên quan đến bên thứ ba, chẳng hạn như ngân hàng hoặc các cá nhân khác. Sau khi ly hôn, cả hai bên đều có trách nhiệm liên đới trả nợ cho bên thứ ba, điều này có thể gây ra những khó khăn nếu một bên không hợp tác hoặc không thực hiện nghĩa vụ trả nợ.
- Thiếu minh bạch về thông tin tài chính: Một trong những nguyên nhân dẫn đến tranh chấp về chia nợ khi ly hôn là do thiếu minh bạch về thông tin tài chính. Nếu một bên che giấu các khoản nợ hoặc không khai báo đầy đủ về tình hình tài chính, quá trình phân chia tài sản và nợ có thể gặp khó khăn và kéo dài.
4. Những lưu ý cần thiết khi chia nợ chung sau ly hôn
- Xác định rõ ràng nợ chung và nợ riêng: Trước khi yêu cầu tòa án phân chia nợ khi ly hôn, cả hai bên cần xác định rõ ràng những khoản nợ nào là nợ chung và nợ nào là nợ riêng. Việc này sẽ giúp tránh tranh chấp và đảm bảo quá trình phân chia tài sản diễn ra nhanh chóng và minh bạch.
- Thỏa thuận về cách thức trả nợ: Nếu có thể, cả hai bên nên thỏa thuận về cách thức trả nợ trước khi đưa vụ việc ra tòa. Thỏa thuận này có thể bao gồm việc chia đều khoản nợ hoặc một bên trả nhiều hơn tùy thuộc vào khả năng tài chính của mỗi bên.
- Chuẩn bị đầy đủ chứng cứ liên quan đến nợ chung: Khi đưa vụ việc ra tòa, cả hai bên cần chuẩn bị đầy đủ giấy tờ chứng minh về các khoản nợ chung, bao gồm hợp đồng vay, biên bản thỏa thuận nợ, chứng từ thanh toán, và các tài liệu liên quan khác.
- Tìm kiếm sự tư vấn pháp lý: Phân chia nợ sau ly hôn là một vấn đề phức tạp và đòi hỏi sự hiểu biết sâu rộng về pháp luật. Do đó, nếu gặp khó khăn, các bên nên tìm kiếm sự hỗ trợ từ luật sư hoặc các chuyên gia pháp lý để bảo vệ quyền lợi của mình.
5. Căn cứ pháp lý liên quan đến việc chia nợ chung khi ly hôn
Các căn cứ pháp lý liên quan đến việc chia nợ chung khi ly hôn bao gồm:
- Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 (Điều 33 và 37): Quy định về tài sản chung và trách nhiệm liên đới của vợ chồng đối với các nghĩa vụ tài sản chung, bao gồm cả các khoản nợ.
- Bộ luật Dân sự năm 2015 (Điều 463 và 466): Quy định về nghĩa vụ trả nợ và trách nhiệm pháp lý của các bên liên quan trong hợp đồng vay mượn tiền.
- Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015: Quy định về thủ tục giải quyết tranh chấp tài sản chung, bao gồm cả các khoản nợ, trong các vụ án ly hôn.
Kết luận:
Khi ly hôn, vợ chồng có quyền yêu cầu chia tài sản chung là những khoản nợ phát sinh trong thời kỳ hôn nhân. Tuy nhiên, việc phân chia nợ cần dựa trên nguyên tắc công bằng, minh bạch và phải được thực hiện theo quy định của pháp luật. Để đảm bảo quyền lợi của mình và tránh các tranh chấp không cần thiết, các bên cần chuẩn bị đầy đủ giấy tờ và thỏa thuận rõ ràng về cách thức trả nợ. Nếu có bất kỳ khó khăn nào trong quá trình giải quyết, bạn có thể tìm đến sự hỗ trợ từ các chuyên gia tư vấn pháp lý như Luật PVL Group.
Liên kết nội bộ: https://luatpvlgroup.com/category/hon-nhan/
Liên kết ngoại: https://baophapluat.vn/ban-doc/