Khi doanh nghiệp bị chia tách, người lao động có quyền yêu cầu được giữ nguyên các chế độ phúc lợi không?Bài viết này sẽ giải đáp chi tiết về quyền lợi của người lao động trong tình huống này, cùng với các ví dụ minh họa, vướng mắc thực tế và những lưu ý quan trọng để bảo vệ quyền lợi.
1. Khi doanh nghiệp bị chia tách, người lao động có quyền yêu cầu được giữ nguyên các chế độ phúc lợi không?
Khi doanh nghiệp bị chia tách, người lao động có quyền yêu cầu được giữ nguyên các chế độ phúc lợi mà họ đang được hưởng. Theo Bộ luật Lao động 2019, các quyền lợi của người lao động như tiền lương, chế độ phúc lợi, bảo hiểm xã hội và các điều kiện làm việc khác phải được bảo đảm liên tục ngay cả khi có sự thay đổi về tổ chức hoặc hình thức hoạt động của doanh nghiệp.
Doanh nghiệp mới tiếp nhận người lao động sau khi chia tách có trách nhiệm tiếp tục thực hiện đầy đủ các cam kết đã có trong hợp đồng lao động và các thỏa ước lao động tập thể. Điều này có nghĩa là mọi quyền lợi đã được thỏa thuận với người lao động trước khi chia tách, bao gồm các chế độ phúc lợi, phải được duy trì.
Người lao động có quyền từ chối làm việc nếu doanh nghiệp mới không giữ nguyên các chế độ phúc lợi như đã thỏa thuận trước đó. Trong trường hợp này, người lao động có thể yêu cầu bồi thường hoặc các khoản trợ cấp thôi việc theo quy định.
2. Ví dụ minh họa
Ví dụ về quyền yêu cầu giữ nguyên các chế độ phúc lợi khi doanh nghiệp bị chia tách là gì?
Công ty ABC hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ và có khoảng 300 nhân viên. Sau một thời gian hoạt động, Công ty ABC quyết định chia tách thành hai công ty mới là ABC1 và ABC2 để phù hợp với chiến lược phát triển. Theo thỏa thuận, nhân viên được phân chia sang làm việc tại hai công ty mới theo nhu cầu.
Anh Hùng, nhân viên của ABC, được chuyển sang làm việc tại Công ty ABC1. Trước khi chia tách, anh Hùng đã được hưởng các chế độ phúc lợi như bảo hiểm sức khỏe mở rộng, hỗ trợ chi phí đi lại và các ngày nghỉ phép tăng thêm theo thâm niên.
Anh Hùng có quyền yêu cầu Công ty ABC1 tiếp tục duy trì các chế độ phúc lợi này. Nếu Công ty ABC1 không giữ nguyên các phúc lợi, anh có quyền khiếu nại hoặc yêu cầu đàm phán lại điều kiện làm việc. Công ty ABC1 có trách nhiệm tiếp tục thực hiện các phúc lợi mà anh Hùng đã có theo thỏa thuận trước đây hoặc bồi thường cho anh nếu không thể đáp ứng.
3. Những vướng mắc thực tế
Trong thực tế, việc giữ nguyên chế độ phúc lợi cho người lao động khi doanh nghiệp bị chia tách thường gặp nhiều khó khăn, bao gồm:
- Doanh nghiệp mới không duy trì được chế độ phúc lợi: Sau khi chia tách, các công ty mới có thể gặp khó khăn về tài chính, dẫn đến việc cắt giảm hoặc không duy trì được các chế độ phúc lợi như trước đây. Điều này gây ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người lao động.
- Thiếu sự rõ ràng trong quá trình chuyển giao: Việc chia tách doanh nghiệp có thể không minh bạch, khiến người lao động không biết rõ ai là người chịu trách nhiệm duy trì các chế độ phúc lợi. Điều này dẫn đến việc người lao động bị bỏ rơi trong quá trình chuyển giao.
- Người lao động không nắm rõ quyền lợi: Không ít người lao động không hiểu rõ quyền của mình khi doanh nghiệp chia tách, dẫn đến việc không yêu cầu được tiếp tục hưởng các chế độ phúc lợi hoặc không biết cách đòi hỏi quyền lợi.
- Khó khăn trong đàm phán với doanh nghiệp mới: Khi chia tách, doanh nghiệp mới có thể không muốn tiếp tục các cam kết về phúc lợi với người lao động, và việc đàm phán để duy trì các phúc lợi này trở nên khó khăn.
4. Những lưu ý quan trọng
Để bảo vệ quyền lợi của mình khi doanh nghiệp chia tách, người lao động cần lưu ý một số điểm quan trọng:
- Nắm rõ hợp đồng lao động và các thỏa ước lao động tập thể: Người lao động cần xem xét kỹ các điều khoản trong hợp đồng lao động và thỏa ước tập thể để biết rõ các quyền lợi phúc lợi mà mình đang được hưởng. Điều này sẽ là cơ sở để đòi hỏi quyền lợi khi có sự thay đổi về doanh nghiệp.
- Yêu cầu doanh nghiệp thông báo đầy đủ về việc chia tách: Người lao động có quyền được thông báo cụ thể và rõ ràng về việc chia tách, bao gồm các thay đổi liên quan đến điều kiện làm việc và phúc lợi. Điều này giúp họ chuẩn bị tốt hơn cho các tình huống có thể xảy ra.
- Tham gia vào các buổi đàm phán: Người lao động nên tham gia vào các buổi đàm phán hoặc thảo luận liên quan đến việc chia tách doanh nghiệp để có thể trực tiếp yêu cầu và bảo vệ quyền lợi của mình.
- Liên hệ công đoàn hoặc cơ quan bảo vệ quyền lợi lao động: Nếu gặp khó khăn trong việc đàm phán hoặc doanh nghiệp không duy trì các phúc lợi như cam kết, người lao động nên liên hệ với công đoàn hoặc các tổ chức bảo vệ quyền lợi lao động để nhận được sự hỗ trợ và tư vấn.
- Chuẩn bị phương án tài chính cá nhân: Trong trường hợp các phúc lợi bị cắt giảm hoặc không được giữ nguyên, người lao động cần chuẩn bị phương án tài chính cá nhân để ứng phó với giai đoạn khó khăn.
Người lao động có thể tham khảo thêm thông tin và hướng dẫn cụ thể tại chuyên mục Lao động của Luật PVL Group để bảo vệ quyền lợi của mình.
5. Căn cứ pháp lý
Các quy định về quyền yêu cầu giữ nguyên các chế độ phúc lợi khi doanh nghiệp chia tách được nêu rõ trong:
- Bộ luật Lao động 2019: Đây là văn bản pháp lý quy định quyền và nghĩa vụ của người lao động và người sử dụng lao động trong các tình huống thay đổi về tổ chức.
- Nghị định số 145/2020/NĐ-CP: Nghị định này hướng dẫn thi hành một số điều của Bộ luật Lao động, bao gồm các quy định liên quan đến quyền lợi của người lao động khi doanh nghiệp có sự thay đổi tổ chức.
- Thông tư 10/2021/TT-BLĐTBXH: Thông tư này hướng dẫn cụ thể việc thực hiện các cam kết về phúc lợi của người lao động khi có sự thay đổi về hình thức hoạt động doanh nghiệp.
Để tìm hiểu chi tiết hơn, người lao động có thể tham khảo tại Báo Pháp luật Việt Nam.
