Cổ phần ưu đãi cổ tức khác cổ phần phổ thông như thế nào? Bài viết dưới đây Luật PVL Group sẽ hướng dẫn chi tiết quy định, cách thực hiện, ví dụ minh họa, lưu ý cần thiết và đưa ra các căn cứ pháp luật chính xác.
Cổ phần ưu đãi cổ tức khác cổ phần phổ thông như thế nào?
Trong hệ thống doanh nghiệp Việt Nam, việc hiểu rõ các loại cổ phần là điều quan trọng để các cổ đông và doanh nghiệp có thể quản lý tốt quyền lợi và nghĩa vụ của mình. Một trong những câu hỏi phổ biến mà nhiều người thắc mắc là “Cổ phần ưu đãi cổ tức khác cổ phần phổ thông như thế nào?”. Để trả lời câu hỏi này, chúng ta sẽ phân tích các quy định pháp luật liên quan, các ví dụ minh họa, và những lưu ý cần thiết khi phân biệt hai loại cổ phần này.
1. Cổ phần ưu đãi cổ tức khác cổ phần phổ thông như thế nào?
Theo Luật Doanh nghiệp 2020, cổ phần ưu đãi cổ tức và cổ phần phổ thông là hai loại cổ phần có sự khác biệt rõ ràng về quyền lợi và nghĩa vụ. Cổ phần ưu đãi cổ tức được phát hành để thu hút các nhà đầu tư mong muốn lợi nhuận cao nhưng không cần tham gia quản trị doanh nghiệp. Ngược lại, cổ phần phổ thông cho phép cổ đông tham gia quản lý và biểu quyết trong công ty, tuy nhiên cổ tức của họ thường thấp hơn cổ đông ưu đãi.
Cụ thể, cổ phần ưu đãi cổ tức mang lại cho cổ đông mức cổ tức cao hơn, được chi trả trước khi cổ đông phổ thông nhận cổ tức. Tuy nhiên, cổ đông ưu đãi cổ tức bị hạn chế quyền biểu quyết trong các cuộc họp Đại hội đồng cổ đông và quyền tham gia các quyết định quan trọng của công ty. Cổ đông phổ thông, mặc dù nhận cổ tức thấp hơn, nhưng có quyền tham gia trực tiếp vào các quyết định chiến lược và quản trị doanh nghiệp.
2. Căn cứ pháp lý theo Luật Doanh nghiệp 2020
Pháp luật Việt Nam, cụ thể là Luật Doanh nghiệp 2020, đưa ra những quy định rất cụ thể về các loại cổ phần. Theo Điều 117, Luật Doanh nghiệp 2020, các loại cổ phần trong công ty cổ phần bao gồm cổ phần phổ thông và cổ phần ưu đãi (cổ tức, biểu quyết, hoàn lại…).
- Cổ phần phổ thông: Đây là loại cổ phần bắt buộc phải có trong mỗi công ty cổ phần. Cổ đông nắm giữ cổ phần phổ thông có quyền tham dự và bỏ phiếu tại các cuộc họp của Đại hội đồng cổ đông, được nhận cổ tức theo tỷ lệ và mức quyết định của công ty. Cổ đông phổ thông có thể trực tiếp tham gia vào quản trị doanh nghiệp thông qua việc bầu chọn, bãi miễn các chức danh trong Hội đồng quản trị hoặc Ban kiểm soát.
- Cổ phần ưu đãi cổ tức: Loại cổ phần này cho phép cổ đông nhận mức cổ tức cố định hàng năm hoặc cao hơn so với cổ đông phổ thông. Tuy nhiên, những cổ đông nắm giữ cổ phần ưu đãi cổ tức không có quyền biểu quyết, tham dự hoặc đề cử thành viên Hội đồng quản trị hoặc Ban kiểm soát, cũng như không tham gia quyết định các vấn đề chiến lược của công ty.
3. So sánh chi tiết giữa cổ phần ưu đãi cổ tức và cổ phần phổ thông
Để làm rõ cổ phần ưu đãi cổ tức khác cổ phần phổ thông như thế nào, chúng ta có thể so sánh chi tiết về các quyền lợi và nghĩa vụ của cổ đông nắm giữ từng loại cổ phần như sau:
| Tiêu chí | Cổ phần phổ thông | Cổ phần ưu đãi cổ tức |
|---|---|---|
| Quyền biểu quyết | Có | Không |
| Quyền tham gia quản trị | Có | Không |
| Cổ tức | Thấp hơn | Cao hơn |
| Thứ tự nhận cổ tức | Sau cổ đông ưu đãi | Trước cổ đông phổ thông |
| Quyền đề cử, bầu chọn | Có | Không |
| Quyền chuyển nhượng | Có | Có, nhưng có thể bị hạn chế tùy vào điều lệ công ty |
Như vậy, cổ phần ưu đãi cổ tức có lợi thế về mặt tài chính, đặc biệt là về cổ tức, nhưng lại bị hạn chế quyền lực trong việc tham gia quản trị và ra quyết định quan trọng của công ty.
4. Cách thức phát hành cổ phần ưu đãi cổ tức
Khi một công ty muốn phát hành cổ phần ưu đãi cổ tức, họ cần tuân thủ các bước sau đây:
- Quyết định từ Đại hội đồng cổ đông: Việc phát hành cổ phần ưu đãi cổ tức phải được thông qua bởi Đại hội đồng cổ đông. Quyết định này thường phải đạt được sự đồng thuận từ phần lớn cổ đông phổ thông.
- Đăng ký với cơ quan đăng ký kinh doanh: Sau khi được Đại hội đồng cổ đông thông qua, công ty cần thực hiện các thủ tục đăng ký với cơ quan có thẩm quyền về việc phát hành cổ phần ưu đãi.
- Cập nhật điều lệ công ty: Điều lệ của công ty cần được cập nhật để ghi nhận rõ quyền lợi, nghĩa vụ, và hạn chế của các cổ đông nắm giữ cổ phần ưu đãi cổ tức.
- Phát hành cổ phần ưu đãi: Công ty có thể tiến hành phát hành cổ phần ưu đãi cổ tức cho các nhà đầu tư theo thỏa thuận.
5. Những vấn đề thực tiễn khi phát hành cổ phần ưu đãi cổ tức
Thực tiễn cho thấy việc phát hành cổ phần ưu đãi cổ tức thường được áp dụng khi công ty muốn thu hút thêm vốn mà không muốn ảnh hưởng đến quyền kiểm soát của các cổ đông hiện tại. Điều này giúp công ty bảo vệ quyền lợi quản trị của mình trong khi vẫn có thể đảm bảo lợi ích cho nhà đầu tư.
Tuy nhiên, cũng có nhiều trường hợp tranh chấp xảy ra giữa cổ đông phổ thông và cổ đông ưu đãi, đặc biệt là khi quyền lợi của các cổ đông không được quy định rõ ràng trong điều lệ công ty. Các doanh nghiệp cần cân nhắc kỹ lưỡng khi phát hành cổ phần ưu đãi, đảm bảo sự minh bạch và công bằng trong việc quản lý cổ đông.
6. Ví dụ minh họa
Công ty ABC muốn phát triển dự án lớn và cần huy động vốn từ các nhà đầu tư. Tuy nhiên, công ty không muốn giảm quyền kiểm soát của các cổ đông hiện tại, do đó quyết định phát hành 200.000 cổ phần ưu đãi cổ tức với mức cổ tức cố định 12%/năm cho nhà đầu tư X. Nhà đầu tư X sẽ nhận được mức cổ tức cao hơn cổ đông phổ thông (7%/năm) nhưng không có quyền biểu quyết hoặc tham gia quản lý công ty. Nhờ vậy, công ty ABC có thể thu hút vốn mà không mất đi quyền kiểm soát doanh nghiệp.
7. Những lưu ý quan trọng
- Quyền lợi tài chính và quyền quản trị: Cổ đông ưu đãi cổ tức nhận được mức cổ tức hấp dẫn nhưng không có quyền tham gia quản lý. Trước khi mua cổ phần ưu đãi, nhà đầu tư cần cân nhắc điều này kỹ lưỡng.
- Điều lệ công ty: Điều lệ công ty cần ghi rõ quyền và nghĩa vụ của từng loại cổ đông để tránh các tranh chấp không đáng có về sau.
- Tính rủi ro: Cổ đông nắm giữ cổ phần ưu đãi cổ tức phải đối mặt với rủi ro khi không có quyền tham gia vào các quyết định chiến lược của công ty.
8. Kết luận
Tóm lại, cổ phần ưu đãi cổ tức khác cổ phần phổ thông như thế nào có thể được hiểu qua việc cổ đông ưu đãi cổ tức được nhận cổ tức cao hơn và trước cổ đông phổ thông, nhưng lại không có quyền biểu quyết và quản trị doanh nghiệp. Trong khi đó, cổ đông phổ thông có đầy đủ quyền tham gia vào các quyết định của công ty nhưng cổ tức nhận được thường thấp hơn. Việc phát hành cổ phần ưu đãi cổ tức là một giải pháp tốt để thu hút vốn mà không làm mất quyền kiểm soát, nhưng cần có sự quản lý và minh bạch rõ ràng để tránh tranh chấp.
Liên kết nội bộ: Doanh nghiệp tại Luật PVL Group
Liên kết ngoại: Báo Pháp Luật
Luật PVL Group.
