Các tiêu chuẩn an toàn nào cần kiểm tra trong quá trình nghiệm thu công trình xây dựng?Các tiêu chuẩn an toàn cần kiểm tra trong quá trình nghiệm thu công trình xây dựng bao gồm các yêu cầu về kết cấu, phòng cháy chữa cháy, điện, nước và an toàn lao động.
1. Các tiêu chuẩn an toàn nào cần kiểm tra trong quá trình nghiệm thu công trình xây dựng?
Trong quá trình nghiệm thu công trình xây dựng, kiểm tra các tiêu chuẩn an toàn là bước quan trọng để đảm bảo công trình đạt yêu cầu về kỹ thuật và an toàn sử dụng. Các tiêu chuẩn an toàn cần kiểm tra bao gồm:
a. Kiểm tra an toàn kết cấu công trình
An toàn kết cấu là yếu tố quan trọng hàng đầu trong nghiệm thu công trình. Các hạng mục cần kiểm tra bao gồm:
- Độ bền của nền móng, cột, dầm và sàn nhà: Kiểm tra các hạng mục này để đảm bảo chúng có thể chịu tải đúng theo thiết kế, không xuất hiện nứt gãy hay lún sụt.
- Độ ổn định của công trình: Đánh giá khả năng chịu lực và chống rung lắc trong các điều kiện bình thường và trong trường hợp khẩn cấp như động đất.
- Kiểm tra độ chính xác của các liên kết: Bao gồm các mối nối thép, bu lông, bản mã phải đảm bảo chắc chắn, không bị gỉ sét hay hư hỏng.
b. Kiểm tra an toàn phòng cháy chữa cháy (PCCC)
Tiêu chuẩn phòng cháy chữa cháy là một trong những yêu cầu bắt buộc trong quá trình nghiệm thu công trình, đặc biệt đối với các tòa nhà cao tầng, khu dân cư, nhà xưởng. Các nội dung cần kiểm tra:
- Hệ thống báo cháy tự động: Đảm bảo hoạt động tốt, có thể phát hiện sớm các nguy cơ cháy nổ.
- Hệ thống chữa cháy: Bao gồm các bình chữa cháy, hệ thống phun nước tự động, và các van xả nước phải hoạt động đúng theo thiết kế.
- Lối thoát hiểm và bảng chỉ dẫn: Đảm bảo các lối thoát hiểm được bố trí hợp lý, bảng chỉ dẫn rõ ràng, không bị che khuất.
- Vật liệu chống cháy: Kiểm tra các vật liệu sử dụng trong công trình có đạt tiêu chuẩn chống cháy không, đặc biệt ở các khu vực dễ cháy như nhà bếp, kho chứa hàng.
c. Kiểm tra an toàn hệ thống điện
An toàn điện là tiêu chí quan trọng trong nghiệm thu công trình, vì các lỗi điện có thể gây ra các sự cố nghiêm trọng. Các hạng mục cần kiểm tra:
- Hệ thống dây điện và thiết bị: Kiểm tra hệ thống dây dẫn, bảng điện, ổ cắm, công tắc phải đúng loại và lắp đặt theo quy chuẩn.
- Kiểm tra hệ thống chống giật và nối đất: Đảm bảo các thiết bị có hệ thống chống giật, cầu dao tự động ngắt khi có sự cố.
- Kiểm tra độ an toàn của hệ thống chiếu sáng và thoát hiểm: Hệ thống đèn chiếu sáng khẩn cấp, đèn thoát hiểm phải được kiểm tra hoạt động bình thường.
d. Kiểm tra an toàn hệ thống cấp thoát nước
Hệ thống cấp thoát nước phải được kiểm tra kỹ càng để tránh các nguy cơ như ngập úng, rò rỉ gây ảnh hưởng đến an toàn và sử dụng công trình:
- Kiểm tra hệ thống đường ống nước: Đảm bảo các đường ống không bị rò rỉ, vật liệu đúng tiêu chuẩn và không gây ô nhiễm nguồn nước.
- Kiểm tra hệ thống thoát nước mưa và nước thải: Đảm bảo hệ thống thoát nước hoạt động hiệu quả, không gây tắc nghẽn, tràn ngập.
- Hệ thống xử lý nước thải: Đối với các công trình lớn, cần kiểm tra hệ thống xử lý nước thải đạt tiêu chuẩn môi trường.
e. Kiểm tra an toàn lao động và bảo hộ
An toàn lao động là một tiêu chuẩn không thể bỏ qua trong quá trình nghiệm thu công trình. Các nội dung cần kiểm tra bao gồm:
- Đảm bảo các biện pháp an toàn lao động được thực hiện đầy đủ: Cầu thang, lan can, sàn chống trượt phải được lắp đặt đầy đủ để bảo vệ người sử dụng.
- Kiểm tra hệ thống biển báo và chỉ dẫn an toàn: Các biển báo nguy hiểm, lối thoát hiểm, hướng dẫn an toàn phải được đặt ở vị trí dễ nhìn.
- Đánh giá các thiết bị bảo hộ cá nhân: Mũ bảo hộ, dây đai an toàn, giày chống trượt cho công nhân cần được cung cấp và sử dụng đúng cách.
2. Ví dụ minh họa về kiểm tra tiêu chuẩn an toàn trong nghiệm thu công trình
Ví dụ về quy trình kiểm tra an toàn khi nghiệm thu tòa nhà chung cư:
- Chủ đầu tư X và nhà thầu Y đã hoàn thành việc xây dựng một tòa nhà chung cư cao 25 tầng. Trước khi đưa vào sử dụng, các bên liên quan tiến hành nghiệm thu và kiểm tra các tiêu chuẩn an toàn.
- Kiểm tra hệ thống phòng cháy chữa cháy: Phát hiện hệ thống phun nước tự động tại tầng hầm chưa hoạt động đúng yêu cầu, cần thay thế một số đầu phun bị lỗi.
- Kiểm tra hệ thống điện: Phát hiện một số dây dẫn chưa được bọc cách điện đúng chuẩn, có nguy cơ gây giật điện, cần sửa chữa trước khi nghiệm thu.
- Kiểm tra an toàn kết cấu: Kết cấu tòa nhà được kiểm tra kỹ, đảm bảo độ chịu lực và không có hiện tượng nứt gãy.
- Sau khi khắc phục các lỗi, tòa nhà được nghiệm thu lại và chấp nhận bàn giao cho chủ đầu tư, đảm bảo an toàn cho cư dân khi đưa vào sử dụng.
3. Những vướng mắc thực tế khi kiểm tra tiêu chuẩn an toàn trong nghiệm thu công trình
Quá trình kiểm tra tiêu chuẩn an toàn trong nghiệm thu công trình thường gặp phải nhiều vướng mắc, bao gồm:
- Thiếu sót trong việc tuân thủ quy chuẩn an toàn: Một số nhà thầu không thực hiện đúng các quy chuẩn về an toàn lao động và phòng cháy chữa cháy, dẫn đến công trình không đạt yêu cầu nghiệm thu.
- Sai sót trong thiết kế và thi công: Các lỗi trong quá trình thiết kế hoặc thi công, như sai kích thước kết cấu, không đúng vật liệu chống cháy, thường chỉ được phát hiện trong quá trình nghiệm thu, gây chậm trễ trong bàn giao công trình.
- Thiếu sự phối hợp giữa các bên liên quan: Việc thiếu sự thống nhất giữa chủ đầu tư, nhà thầu và tư vấn giám sát về tiêu chuẩn an toàn có thể dẫn đến các tranh chấp và kéo dài thời gian nghiệm thu.
- Chi phí sửa chữa và khắc phục cao: Khi phát hiện các lỗi an toàn nghiêm trọng, chi phí sửa chữa, khắc phục có thể rất cao, gây áp lực tài chính cho nhà thầu và chủ đầu tư.
4. Những lưu ý cần thiết khi kiểm tra tiêu chuẩn an toàn trong nghiệm thu công trình
Để đảm bảo an toàn cho công trình và người sử dụng, các bên tham gia nghiệm thu cần lưu ý các điểm sau:
- Chuẩn bị kỹ càng hồ sơ và tài liệu liên quan đến an toàn: Các biên bản kiểm tra, giấy chứng nhận chất lượng thiết bị phòng cháy chữa cháy, kiểm định an toàn điện phải được chuẩn bị đầy đủ.
- Thực hiện kiểm tra chi tiết và cẩn thận: Không nên chủ quan trong việc kiểm tra các tiêu chuẩn an toàn. Cần có sự giám sát chặt chẽ của đơn vị tư vấn giám sát để phát hiện và khắc phục sớm các lỗi.
- Đảm bảo các hệ thống an toàn hoạt động tốt: Đặc biệt chú ý đến hệ thống phòng cháy chữa cháy, điện, cấp thoát nước vì đây là các hệ thống liên quan trực tiếp đến an toàn của công trình và người sử dụng.
- Yêu cầu nhà thầu khắc phục ngay khi phát hiện lỗi: Không chấp nhận bàn giao nếu công trình không đạt các tiêu chuẩn an toàn, cần yêu cầu nhà thầu khắc phục ngay để tránh nguy cơ tiềm ẩn.
- Tuân thủ các quy định pháp luật: Các bên cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về an toàn trong xây dựng để đảm bảo công trình không chỉ đạt chất lượng mà còn đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người sử dụng.
5. Căn cứ pháp lý cho tiêu chuẩn an toàn nghiệm thu công trình xây dựng
Việc kiểm tra tiêu chuẩn an toàn trong quá trình nghiệm thu công trình được quy định cụ thể tại các văn bản pháp luật sau:
- Luật Xây dựng 2014 (được sửa đổi, bổ sung năm 2020), quy định về các tiêu chuẩn an toàn trong thi công và nghiệm thu công trình.
- Nghị định 06/2021/NĐ-CP về quản lý chất lượng, thi công và bảo trì công trình xây dựng.
- Thông tư 06/2021/TT-BXD hướng dẫn về quản lý chất lượng và bảo trì công trình xây dựng, đặc biệt về các tiêu chuẩn an toàn phòng cháy chữa cháy và điện.
Quá trình kiểm tra tiêu chuẩn an toàn trong nghiệm thu công trình xây dựng là bước quan trọng, đảm bảo công trình đủ điều kiện đưa vào sử dụng an toàn và hiệu quả. Việc thực hiện nghiêm túc các tiêu chuẩn an toàn không chỉ bảo vệ chất lượng công trình mà còn bảo vệ tính mạng và tài sản của người sử dụng.
Đọc thêm về các quy định xây dựng tại Luật Xây dựng và cập nhật thông tin pháp luật tại PLO.
