Quy định về việc chuyển nhượng tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân là gì? Những lưu ý cần biết để tránh tranh chấp và bảo vệ quyền lợi vợ chồng.
1. Trả lời chi tiết câu hỏi:
Quy định về việc chuyển nhượng tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân được quy định rất cụ thể trong Luật Hôn nhân và Gia đình 2014. Tài sản chung của vợ chồng bao gồm tài sản do vợ chồng tạo ra, thu nhập từ lao động, sản xuất, kinh doanh, tài sản thừa kế chung và các khoản tài sản khác mà vợ chồng cùng nhau có được trong quá trình hôn nhân.
Theo quy định tại Điều 35 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, tài sản chung của vợ chồng thuộc quyền sở hữu chung hợp nhất và vợ chồng đều có quyền và nghĩa vụ ngang nhau trong việc quản lý, sử dụng, định đoạt tài sản này. Điều này có nghĩa rằng việc chuyển nhượng tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân phải có sự đồng ý của cả hai vợ chồng. Một trong hai bên không thể tự ý quyết định chuyển nhượng hoặc bán tài sản chung mà không có sự chấp thuận của bên kia.
Quy định này nhằm bảo đảm quyền lợi của cả hai bên vợ chồng trong việc định đoạt tài sản chung và ngăn chặn trường hợp một bên vợ hoặc chồng tự ý thực hiện các giao dịch mà gây thiệt hại cho người còn lại. Ngoài ra, nếu vợ chồng có thỏa thuận rõ ràng về việc quản lý tài sản chung (thỏa thuận trước hoặc sau khi kết hôn), việc chuyển nhượng tài sản sẽ tuân theo các điều khoản của thỏa thuận này.
2. Ví dụ minh họa:
Anh M và chị P kết hôn và cùng nhau mua một mảnh đất ở khu ngoại ô để xây nhà. Đây là tài sản chung vì cả hai đều đóng góp tài chính vào việc mua đất trong thời kỳ hôn nhân. Sau một thời gian, anh M quyết định bán mảnh đất này mà không thông báo cho chị P vì anh muốn dùng số tiền này đầu tư vào một dự án kinh doanh cá nhân. Khi chị P biết được việc này, chị đã không đồng ý và yêu cầu hủy bỏ giao dịch.
Trong trường hợp này, chị P hoàn toàn có quyền yêu cầu hủy bỏ giao dịch bán mảnh đất vì việc chuyển nhượng tài sản chung của vợ chồng phải có sự đồng ý của cả hai bên. Nếu anh M tự ý bán mảnh đất mà không có sự đồng thuận của chị P, giao dịch này sẽ bị coi là vô hiệu theo quy định của pháp luật.
3. Những vướng mắc thực tế:
Việc chuyển nhượng tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân có thể gặp nhiều vấn đề thực tế dẫn đến tranh chấp giữa vợ chồng, nhất là trong các trường hợp sau:
- Thiếu sự đồng thuận rõ ràng: Một trong những vấn đề phổ biến là khi một bên vợ hoặc chồng tự ý chuyển nhượng tài sản chung mà không thông báo hoặc không có sự đồng ý của người kia. Điều này dẫn đến tranh chấp về quyền sở hữu tài sản và có thể gây ra rủi ro pháp lý cho cả bên chuyển nhượng và bên mua.
- Không có thỏa thuận về tài sản chung và riêng: Trong nhiều trường hợp, vợ chồng không có thỏa thuận rõ ràng về việc tài sản nào là tài sản chung và tài sản nào là tài sản riêng. Khi có tranh chấp xảy ra, việc xác định quyền sở hữu tài sản trở nên phức tạp và dễ dẫn đến xung đột về quyền định đoạt tài sản.
- Khó khăn trong việc chứng minh sự đồng ý: Nếu không có văn bản hoặc thỏa thuận rõ ràng về sự đồng ý của cả hai bên trong việc chuyển nhượng tài sản, việc chứng minh rằng một bên đã đồng ý có thể gặp khó khăn, đặc biệt trong các giao dịch lớn như mua bán bất động sản.
- Tài sản có giá trị lớn: Đối với các tài sản có giá trị lớn như nhà đất, việc thiếu sự đồng thuận trong quá trình chuyển nhượng có thể dẫn đến rủi ro lớn, đặc biệt là đối với người mua tài sản. Người mua cần cẩn trọng kiểm tra các giấy tờ pháp lý để đảm bảo rằng giao dịch là hợp lệ và không có tranh chấp.
4. Những lưu ý cần thiết:
Để đảm bảo quá trình chuyển nhượng tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân diễn ra suôn sẻ và tránh các tranh chấp không đáng có, vợ chồng cần lưu ý một số điểm sau:
- Lập thỏa thuận tài sản chung và riêng rõ ràng: Vợ chồng nên lập thỏa thuận rõ ràng về tài sản chung và riêng ngay từ đầu, đặc biệt là đối với các tài sản có giá trị lớn như nhà cửa, đất đai, hoặc các khoản đầu tư. Thỏa thuận này có thể được lập bằng văn bản và công chứng để đảm bảo tính pháp lý.
- Sử dụng văn bản thỏa thuận: Khi muốn chuyển nhượng tài sản chung, cả hai vợ chồng nên có văn bản thỏa thuận về việc đồng ý chuyển nhượng. Văn bản này có thể được lập thành hợp đồng hoặc văn bản thỏa thuận ký kết bởi cả hai bên để tránh những tranh chấp pháp lý sau này.
- Minh bạch trong quản lý tài sản chung: Vợ chồng cần minh bạch và chia sẻ thông tin về tài sản chung. Điều này giúp tạo sự tin tưởng lẫn nhau và tránh các mâu thuẫn liên quan đến việc quản lý và định đoạt tài sản trong thời kỳ hôn nhân.
- Tham khảo ý kiến luật sư: Khi có tranh chấp hoặc thắc mắc về việc chuyển nhượng tài sản chung, vợ chồng nên tham khảo ý kiến luật sư để được tư vấn pháp lý và bảo vệ quyền lợi của mình. Điều này đặc biệt quan trọng đối với các giao dịch có giá trị lớn.
- Kiểm tra kỹ lưỡng trước khi giao dịch: Người mua tài sản chung cần cẩn trọng kiểm tra các giấy tờ pháp lý liên quan đến quyền sở hữu và sự đồng thuận của cả hai vợ chồng để tránh rủi ro pháp lý khi giao dịch bị hủy bỏ.
5. Căn cứ pháp lý:
- Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, đặc biệt là Điều 33 và Điều 35 quy định về quyền sở hữu và quyền định đoạt tài sản chung của vợ chồng.
- Bộ luật Dân sự 2015, quy định về quyền sở hữu và các nghĩa vụ liên quan đến tài sản chung và riêng của vợ chồng.
- Nghị định 126/2014/NĐ-CP hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Hôn nhân và Gia đình liên quan đến quyền sở hữu và quyền định đoạt tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân.
Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc tư vấn về quyền của mình khi chuyển nhượng tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân, Luật PVL Group sẵn sàng hỗ trợ bạn với đội ngũ luật sư chuyên nghiệp trong lĩnh vực hôn nhân và gia đình.
Liên kết nội bộ: Luật Hôn nhân gia đình – Luật PVL Group
Liên kết ngoại: Bạn đọc – Báo Pháp luật Việt Nam
