Quyền lợi của người lao động khi nghỉ việc để tham gia nghĩa vụ quân sự là gì? Bài viết giải đáp chi tiết về các quyền lợi, ví dụ minh họa, vướng mắc và lưu ý thực tế.
Quyền lợi của người lao động khi nghỉ việc để tham gia nghĩa vụ quân sự là gì?
Quyền lợi của người lao động khi nghỉ việc để tham gia nghĩa vụ quân sự được quy định rõ ràng trong Bộ luật Lao động và các văn bản liên quan nhằm bảo vệ quyền lợi của người lao động khi thực hiện nghĩa vụ đối với Tổ quốc. Nghĩa vụ quân sự là trách nhiệm của mỗi công dân, và khi tham gia nghĩa vụ, người lao động vẫn được bảo đảm các quyền lợi về công việc, lương thưởng và bảo hiểm.
1. Quyền lợi của người lao động khi nghỉ việc để tham gia nghĩa vụ quân sự
Khi người lao động nghỉ việc để tham gia nghĩa vụ quân sự, họ được hưởng các quyền lợi cơ bản sau đây:
- Bảo lưu vị trí công việc: Người lao động tham gia nghĩa vụ quân sự được bảo lưu vị trí công việc cũ hoặc được bố trí công việc tương đương sau khi hoàn thành nghĩa vụ. Doanh nghiệp không được phép đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động với lý do người lao động tham gia nghĩa vụ quân sự.
- Được tính thời gian tham gia bảo hiểm xã hội: Thời gian người lao động tham gia nghĩa vụ quân sự vẫn được tính là thời gian tham gia bảo hiểm xã hội để tính các chế độ về sau, như hưu trí, trợ cấp thất nghiệp và các quyền lợi khác.
- Trợ cấp tiền lương và bảo hiểm: Người lao động tham gia nghĩa vụ quân sự được nhận trợ cấp tiền lương, bảo hiểm y tế, và các khoản trợ cấp khác theo quy định của pháp luật. Đặc biệt, người lao động có thời gian tham gia bảo hiểm xã hội trước khi thực hiện nghĩa vụ quân sự sẽ được tiếp tục bảo lưu quyền lợi về bảo hiểm.
- Được hưởng các quyền lợi về chế độ phép và nghỉ: Người lao động sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự trở về tiếp tục được hưởng chế độ phép và nghỉ theo quy định của Bộ luật Lao động, không bị ảnh hưởng bởi thời gian nghỉ tham gia nghĩa vụ.
- Hỗ trợ về đào tạo và học nghề: Sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự, người lao động có quyền yêu cầu doanh nghiệp hỗ trợ đào tạo lại hoặc bồi dưỡng nghề nghiệp để nhanh chóng tái hòa nhập vào môi trường làm việc.
2. Ví dụ minh họa về quyền lợi khi tham gia nghĩa vụ quân sự
Anh Bình, nhân viên kỹ thuật của một công ty sản xuất ô tô, nhận được lệnh gọi tham gia nghĩa vụ quân sự trong thời gian 18 tháng. Trước khi nghỉ việc, công ty đã làm thủ tục bảo lưu vị trí công việc cho anh và cam kết sau khi hoàn thành nghĩa vụ, anh sẽ quay lại làm việc với vị trí tương đương. Trong thời gian tham gia nghĩa vụ quân sự, anh Bình vẫn được tính thời gian tham gia bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế. Khi quay lại công ty, anh được hỗ trợ thêm một khóa đào tạo để cập nhật kỹ năng mới, giúp anh nhanh chóng hòa nhập trở lại công việc.
Ví dụ này minh họa rõ ràng quyền lợi mà người lao động được hưởng khi tham gia nghĩa vụ quân sự, giúp họ yên tâm thực hiện trách nhiệm công dân mà không lo mất đi quyền lợi nghề nghiệp.
3. Những vướng mắc thực tế khi người lao động nghỉ việc để tham gia nghĩa vụ quân sự
Mặc dù quy định pháp luật về quyền lợi của người lao động khi tham gia nghĩa vụ quân sự đã rất rõ ràng, nhưng thực tế vẫn tồn tại nhiều vướng mắc:
- Không được bảo lưu vị trí công việc: Một số doanh nghiệp không thực hiện đúng quy định về bảo lưu vị trí công việc cho người lao động tham gia nghĩa vụ quân sự. Thay vì bảo lưu, họ tuyển người mới thay thế và không sắp xếp lại công việc cho người lao động khi họ quay lại.
- Không rõ ràng về trợ cấp và bảo hiểm: Nhiều người lao động không rõ về quyền lợi bảo hiểm và các chế độ trợ cấp khi nghỉ việc để tham gia nghĩa vụ quân sự. Điều này dẫn đến tình trạng mất quyền lợi hoặc không được hưởng trợ cấp đầy đủ theo quy định.
- Khó khăn khi tái hòa nhập công việc: Người lao động sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự gặp khó khăn khi trở lại làm việc, như bị thiếu kỹ năng cập nhật, không được đào tạo lại hoặc sắp xếp công việc phù hợp. Điều này gây cản trở đến sự phát triển nghề nghiệp và thu nhập của họ.
- Thiếu thông tin về quyền lợi: Nhiều lao động không nắm rõ các quyền lợi của mình khi tham gia nghĩa vụ quân sự, dẫn đến việc không yêu cầu doanh nghiệp thực hiện đúng nghĩa vụ bảo vệ quyền lợi lao động.
4. Những lưu ý cần thiết cho người lao động khi tham gia nghĩa vụ quân sự
Để đảm bảo quyền lợi khi nghỉ việc tham gia nghĩa vụ quân sự, người lao động cần lưu ý:
- Nắm rõ các quyền lợi của mình: Người lao động cần tìm hiểu kỹ các quy định pháp luật về quyền lợi khi tham gia nghĩa vụ quân sự để có thể yêu cầu doanh nghiệp thực hiện đúng nghĩa vụ, đặc biệt là về việc bảo lưu công việc và tham gia bảo hiểm xã hội.
- Thông báo và làm thủ tục đầy đủ: Khi nhận lệnh tham gia nghĩa vụ quân sự, người lao động cần thông báo và làm thủ tục với doanh nghiệp đầy đủ để bảo đảm các quyền lợi. Cần lưu giữ các giấy tờ liên quan đến nghĩa vụ quân sự và hợp đồng lao động để làm căn cứ bảo vệ quyền lợi khi cần thiết.
- Yêu cầu hỗ trợ khi quay lại làm việc: Sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự, người lao động có quyền yêu cầu doanh nghiệp hỗ trợ tái hòa nhập, bao gồm việc đào tạo lại kỹ năng, sắp xếp công việc phù hợp và bảo đảm các chế độ lương thưởng.
- Liên hệ với công đoàn hoặc tổ chức bảo vệ quyền lợi lao động: Trong trường hợp quyền lợi bị xâm phạm, người lao động có thể liên hệ với công đoàn hoặc các tổ chức bảo vệ quyền lợi lao động để được hỗ trợ giải quyết tranh chấp.
- Lưu ý về bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế: Người lao động cần theo dõi tình trạng bảo hiểm của mình trong thời gian tham gia nghĩa vụ quân sự để đảm bảo không bị gián đoạn quyền lợi. Việc bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội là rất quan trọng đối với chế độ hưu trí và trợ cấp sau này.
5. Căn cứ pháp lý về quyền lợi của người lao động khi nghỉ việc tham gia nghĩa vụ quân sự
Các quyền lợi của người lao động khi nghỉ việc tham gia nghĩa vụ quân sự được quy định trong các văn bản pháp luật sau:
- Bộ luật Lao động 2019: Quy định về quyền bảo lưu vị trí công việc, trợ cấp và các quyền lợi bảo hiểm xã hội cho người lao động khi tham gia nghĩa vụ quân sự.
- Luật Nghĩa vụ quân sự 2015: Quy định về nghĩa vụ tham gia quân sự của công dân và các quyền lợi liên quan đến người lao động khi thực hiện nghĩa vụ quân sự.
- Nghị định 115/2015/NĐ-CP: Hướng dẫn chi tiết thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm xã hội về bảo lưu thời gian tham gia bảo hiểm xã hội cho người lao động tham gia nghĩa vụ quân sự.
- Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH: Quy định chi tiết về thực hiện các chế độ bảo hiểm xã hội, bao gồm quyền lợi khi nghỉ việc để tham gia nghĩa vụ quân sự.
Để tìm hiểu thêm về quyền lợi lao động và các quy định liên quan, bạn có thể tham khảo thêm tại Luật PVL Group và các bài viết liên quan tại Báo Pháp Luật.
