Người lao động có quyền yêu cầu công ty cung cấp chế độ nghỉ phép năm không? Bài viết dưới đây Luật PVL Group sẽ hướng dẫn chi tiết quy định, cách thực hiện, ví dụ minh họa, lưu ý cần thiết và đưa ra các căn cứ pháp luật chính xác.
Người lao động có quyền yêu cầu công ty cung cấp chế độ nghỉ phép năm không?
Theo quy định của Bộ luật Lao động 2019, người lao động làm việc toàn thời gian có quyền nghỉ phép hàng năm với số ngày nghỉ phụ thuộc vào thâm niên công tác và điều kiện làm việc. Tuy nhiên, quyền yêu cầu công ty cung cấp chế độ nghỉ phép năm là gì, làm thế nào để thực hiện quyền này, và những vấn đề thực tiễn nào có thể phát sinh trong quá trình thực hiện?
Căn cứ pháp luật về quyền nghỉ phép năm
Căn cứ tại Điều 113 Bộ luật Lao động 2019, người lao động có quyền được hưởng chế độ nghỉ phép năm. Số ngày nghỉ hàng năm được tính theo thâm niên công tác và điều kiện làm việc của từng người, cụ thể:
- Người lao động làm việc trong điều kiện bình thường:
Mỗi năm, người lao động có ít nhất 12 ngày nghỉ phép có lương. - Người lao động làm việc trong điều kiện nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm:
Những người lao động làm việc trong môi trường có các yếu tố nguy hiểm hoặc độc hại sẽ được nghỉ ít nhất 14 ngày phép có lương. - Người lao động làm việc tại các vùng đặc biệt khó khăn:
Với những người làm việc tại các vùng kinh tế khó khăn hoặc khu vực hải đảo, miền núi, số ngày nghỉ phép hàng năm là 16 ngày.
Ngoài ra, với mỗi 5 năm công tác liên tục tại một doanh nghiệp, người lao động được tăng thêm 1 ngày nghỉ phép.
Quyền yêu cầu nghỉ phép năm
Người lao động hoàn toàn có quyền yêu cầu công ty cung cấp chế độ nghỉ phép năm theo quy định của Bộ luật Lao động. Đây là quyền lợi cơ bản và bắt buộc mà người sử dụng lao động phải đảm bảo. Tuy nhiên, người lao động cần thực hiện việc này một cách hợp lý, có kế hoạch trước và tuân thủ quy trình nội bộ của công ty.
Theo Điều 113, khoản 4 của Bộ luật Lao động 2019, người lao động có quyền thỏa thuận với người sử dụng lao động về thời gian nghỉ phép năm sao cho phù hợp với kế hoạch và yêu cầu công việc của công ty. Do đó, quyền nghỉ phép cần được sắp xếp một cách linh hoạt để đảm bảo không ảnh hưởng đến hoạt động chung của công ty.
Cách thực hiện yêu cầu nghỉ phép năm
Để thực hiện quyền yêu cầu nghỉ phép năm, người lao động cần tuân theo các bước sau:
- Nắm rõ số ngày nghỉ phép năm của mình:
Người lao động cần kiểm tra lại số ngày nghỉ phép năm mà mình được hưởng dựa trên thâm niên công tác và điều kiện làm việc. - Lập kế hoạch nghỉ phép:
Người lao động nên lập kế hoạch nghỉ phép hợp lý, đảm bảo phù hợp với tình hình công việc và nhu cầu cá nhân. Điều này giúp đảm bảo rằng việc nghỉ phép không ảnh hưởng đến hoạt động công việc chung của công ty. - Gửi đơn xin nghỉ phép:
Sau khi xác định số ngày nghỉ phép và thời gian nghỉ phép hợp lý, người lao động cần gửi đơn xin nghỉ phép lên bộ phận nhân sự hoặc quản lý trực tiếp để xin xét duyệt. - Đợi phê duyệt và thực hiện nghỉ phép:
Sau khi nhận được phê duyệt từ công ty, người lao động có thể nghỉ phép theo kế hoạch đã thống nhất.
Những vấn đề thực tiễn trong việc yêu cầu nghỉ phép năm
Trong thực tiễn, mặc dù quy định về nghỉ phép năm đã được Bộ luật Lao động bảo vệ, nhưng việc thực hiện quyền nghỉ phép vẫn có thể gặp phải một số khó khăn:
- Không đủ nhân lực trong thời gian nghỉ phép:
Trong những khoảng thời gian cao điểm của công việc, nhiều công ty có thể gặp khó khăn trong việc phê duyệt đơn nghỉ phép của nhân viên do thiếu nhân lực. Điều này yêu cầu người lao động và người sử dụng lao động phải có sự thỏa thuận và sắp xếp hợp lý. - Quy định nội bộ không phù hợp với pháp luật:
Một số doanh nghiệp có thể áp dụng các quy định nội bộ về nghỉ phép không hoàn toàn phù hợp với Bộ luật Lao động, gây khó khăn cho người lao động khi yêu cầu nghỉ phép. Trong trường hợp này, người lao động cần nắm rõ quyền lợi của mình theo pháp luật để đảm bảo được bảo vệ. - Không được hưởng tiền lương trong thời gian nghỉ phép:
Mặc dù pháp luật quy định rõ ràng về việc trả lương trong thời gian nghỉ phép, nhưng một số công ty có thể không tuân thủ điều này. Người lao động cần yêu cầu giải thích rõ về quyền lợi của mình và tìm kiếm sự hỗ trợ nếu cần.
Ví dụ minh họa về yêu cầu nghỉ phép năm
Tình huống thực tế:
Anh D là nhân viên làm việc tại một công ty sản xuất, đã có 3 năm thâm niên. Theo quy định của Bộ luật Lao động, anh được hưởng 12 ngày nghỉ phép mỗi năm. Tuy nhiên, do công việc bận rộn và thiếu nhân lực, anh D chưa sử dụng hết số ngày nghỉ phép trong năm.
Cuối năm, anh D đã lên kế hoạch nghỉ phép và gửi đơn xin nghỉ 5 ngày vào tháng 12. Tuy nhiên, công ty yêu cầu anh không nghỉ phép trong tháng cao điểm cuối năm. Sau khi trao đổi với quản lý, anh D và công ty đã thỏa thuận sẽ cho anh nghỉ vào thời gian thích hợp hơn trong tháng 1 của năm sau.
Trường hợp này cho thấy quyền nghỉ phép của người lao động có thể được điều chỉnh linh hoạt dựa trên thỏa thuận giữa hai bên, nhưng công ty vẫn phải đảm bảo số ngày nghỉ phép mà người lao động được hưởng.
Những lưu ý cần thiết khi yêu cầu nghỉ phép năm
- Nắm rõ quyền lợi của mình:
Người lao động cần nắm rõ số ngày nghỉ phép năm mà mình được hưởng dựa trên quy định của pháp luật và thâm niên công tác. - Lập kế hoạch nghỉ phép hợp lý:
Để tránh ảnh hưởng đến công việc và hoạt động của công ty, người lao động nên lập kế hoạch nghỉ phép từ sớm và thông báo cho công ty trước thời hạn. - Tuân thủ quy trình nội bộ:
Mỗi công ty sẽ có quy trình riêng về việc xin nghỉ phép. Người lao động cần tuân thủ quy trình này để đảm bảo việc nghỉ phép được phê duyệt đúng quy định. - Giải quyết khi có mâu thuẫn:
Trong trường hợp không thể thỏa thuận được với công ty về thời gian nghỉ phép, người lao động có thể yêu cầu sự hỗ trợ từ công đoàn hoặc các cơ quan chức năng có thẩm quyền để đảm bảo quyền lợi của mình.
Kết luận
Người lao động có quyền yêu cầu công ty cung cấp chế độ nghỉ phép năm theo quy định của Bộ luật Lao động. Tuy nhiên, việc thực hiện quyền này cần có sự thỏa thuận và lập kế hoạch hợp lý để không ảnh hưởng đến công việc của cả hai bên. Luật PVL Group khuyến nghị người lao động nắm rõ quyền lợi của mình và thực hiện quyền nghỉ phép một cách hợp lý và đúng quy định.
Tham khảo thêm:
