Người lao động có quyền yêu cầu công ty cung cấp bảo hiểm y tế khi làm việc tại nhà không? Bài viết dưới đây Luật PVL Group sẽ hướng dẫn chi tiết quy định, cách thực hiện, ví dụ minh họa, lưu ý cần thiết và đưa ra các căn cứ pháp luật chính xác.
Người lao động có quyền yêu cầu công ty cung cấp bảo hiểm y tế khi làm việc tại nhà không?
Câu hỏi này là một vấn đề thực tiễn được nhiều người lao động quan tâm, đặc biệt trong bối cảnh làm việc từ xa ngày càng phổ biến. Vậy, người lao động có quyền yêu cầu công ty cung cấp bảo hiểm y tế khi làm việc tại nhà không?
Căn cứ pháp luật
Theo Điều 168 Bộ luật Lao động 2019 và Điều 12 Luật Bảo hiểm Y tế 2008, sửa đổi, bổ sung năm 2014, mọi người lao động ký hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 1 tháng trở lên đều có quyền được tham gia bảo hiểm y tế bắt buộc. Điều này áp dụng cho tất cả các loại hình lao động, bất kể người lao động làm việc tại văn phòng hay làm việc tại nhà.
Luật Bảo hiểm Xã hội cũng quy định rằng người sử dụng lao động phải đóng bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động theo tỷ lệ nhất định. Điều này có nghĩa là công ty không thể từ chối nghĩa vụ cung cấp bảo hiểm y tế chỉ vì người lao động làm việc tại nhà.
Cụ thể, khoản 1, Điều 12 Luật Bảo hiểm Y tế nêu rõ người lao động thuộc diện bắt buộc tham gia bảo hiểm y tế. Đối với người làm việc tại nhà, họ vẫn thuộc nhóm này nếu có hợp đồng lao động hợp pháp với doanh nghiệp. Quyền lợi của họ bao gồm việc được cung cấp bảo hiểm y tế với mức phí đóng do cả người lao động và người sử dụng lao động cùng đóng.
Cách thực hiện yêu cầu bảo hiểm y tế khi làm việc tại nhà
Để yêu cầu công ty cung cấp bảo hiểm y tế khi làm việc tại nhà, người lao động có thể thực hiện theo các bước sau:
- Kiểm tra hợp đồng lao động: Đầu tiên, người lao động nên xem lại hợp đồng lao động để đảm bảo quyền lợi về bảo hiểm y tế đã được thỏa thuận giữa hai bên. Hợp đồng lao động phải nêu rõ quyền lợi về bảo hiểm y tế, thời gian và mức đóng bảo hiểm.
- Liên hệ với phòng nhân sự: Người lao động có thể liên hệ với phòng nhân sự của công ty để xác nhận về việc tham gia bảo hiểm y tế. Nếu chưa tham gia, người lao động có quyền yêu cầu doanh nghiệp thực hiện đúng quy định.
- Làm đơn yêu cầu bằng văn bản: Trong trường hợp quyền lợi về bảo hiểm y tế chưa được thực hiện, người lao động có thể làm đơn yêu cầu bằng văn bản gửi đến người sử dụng lao động, yêu cầu thực hiện việc cung cấp bảo hiểm y tế theo đúng quy định pháp luật.
- Liên hệ cơ quan chức năng: Nếu doanh nghiệp từ chối cung cấp bảo hiểm y tế hoặc vi phạm quy định pháp luật, người lao động có quyền liên hệ với cơ quan bảo hiểm xã hội hoặc các cơ quan quản lý lao động để được hỗ trợ và bảo vệ quyền lợi của mình.
Những vấn đề thực tiễn khi làm việc tại nhà và bảo hiểm y tế
Làm việc tại nhà đã trở thành xu hướng ngày càng phổ biến, đặc biệt sau đại dịch COVID-19. Tuy nhiên, trong thực tế, không phải tất cả các doanh nghiệp đều tuân thủ đúng quy định về bảo hiểm y tế cho người lao động làm việc tại nhà.
- Doanh nghiệp từ chối cung cấp bảo hiểm y tế: Một số doanh nghiệp cho rằng vì người lao động làm việc tại nhà không phải chịu các rủi ro về sức khỏe trong môi trường làm việc, nên không cần thiết phải đóng bảo hiểm y tế cho họ. Điều này là vi phạm pháp luật và có thể dẫn đến những tranh chấp giữa hai bên.
- Thiếu rõ ràng trong hợp đồng lao động: Một số doanh nghiệp không ghi rõ trong hợp đồng lao động về việc đóng bảo hiểm y tế cho người lao động làm việc từ xa. Điều này tạo ra sự mơ hồ về trách nhiệm và quyền lợi, khiến người lao động khó khăn trong việc bảo vệ quyền lợi của mình.
- Lạm dụng hình thức làm việc tự do: Một số doanh nghiệp còn lạm dụng hình thức lao động tự do (freelancer) để tránh trách nhiệm đóng bảo hiểm y tế cho người lao động làm việc từ xa. Tuy nhiên, nếu người lao động ký hợp đồng lao động chính thức, dù làm việc tại nhà, doanh nghiệp vẫn phải tuân thủ quy định về bảo hiểm y tế.
Ví dụ minh họa
Chị Lan là một chuyên viên thiết kế đồ họa, làm việc cho công ty C trong suốt 3 năm. Từ đầu năm 2022, công ty chuyển chị Lan sang hình thức làm việc tại nhà do tác động của dịch bệnh. Trong thời gian này, chị Lan vẫn ký hợp đồng lao động dài hạn với công ty, nhưng không nhận được bất kỳ hỗ trợ bảo hiểm y tế nào.
Sau khi tìm hiểu quy định pháp luật, chị Lan nhận ra rằng công ty có nghĩa vụ đóng bảo hiểm y tế cho mình dù đang làm việc tại nhà. Chị đã liên hệ với phòng nhân sự để yêu cầu tham gia bảo hiểm y tế. Ban đầu, công ty không đồng ý, nhưng sau khi chị Lan làm đơn yêu cầu chính thức và dựa vào các quy định của Luật Bảo hiểm Y tế, công ty đã phải đồng ý và thực hiện việc đóng bảo hiểm y tế cho chị theo quy định pháp luật.
Những lưu ý cần thiết khi yêu cầu công ty cung cấp bảo hiểm y tế khi làm việc tại nhà
- Xác định tình trạng hợp đồng lao động: Người lao động cần đảm bảo rằng mình đang làm việc dưới hợp đồng lao động chính thức và đủ điều kiện tham gia bảo hiểm y tế bắt buộc.
- Lưu ý về quyền lợi bảo hiểm y tế: Dù làm việc tại nhà, người lao động vẫn có quyền nhận các quyền lợi bảo hiểm y tế như người làm việc tại văn phòng. Do đó, cần lưu ý kiểm tra các quyền lợi này trong hợp đồng lao động và yêu cầu công ty thực hiện đúng quy định.
- Ghi nhận bằng văn bản: Nếu có bất kỳ vấn đề gì liên quan đến việc cung cấp bảo hiểm y tế, người lao động nên yêu cầu bằng văn bản để có chứng cứ bảo vệ quyền lợi của mình.
- Tìm hiểu pháp luật: Người lao động cần nắm rõ các quy định pháp luật về bảo hiểm y tế và quyền lợi lao động để có thể tự bảo vệ mình trong trường hợp cần thiết.
Kết luận
Người lao động có quyền yêu cầu công ty cung cấp bảo hiểm y tế khi làm việc tại nhà nếu họ đáp ứng đủ các điều kiện của pháp luật, đặc biệt là có hợp đồng lao động hợp pháp. Công ty không được từ chối cung cấp bảo hiểm y tế dựa trên lý do làm việc từ xa. Việc thực hiện quyền lợi này không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe của người lao động mà còn đảm bảo sự tuân thủ pháp luật của doanh nghiệp.
Nếu gặp bất kỳ khó khăn nào trong quá trình yêu cầu bảo hiểm y tế khi làm việc tại nhà, người lao động có thể liên hệ với các cơ quan bảo hiểm hoặc các tổ chức tư vấn pháp luật để được hỗ trợ.
Liên hệ với Luật PVL Group để được tư vấn chi tiết về quyền lợi bảo hiểm y tế khi làm việc tại nhà và cách thức thực hiện theo đúng quy định pháp luật.
Liên kết nội bộ: Quy định lao động tại Luật PVL Group
Liên kết ngoại: Báo Pháp luật
