Vợ chồng có thể tự thỏa thuận việc phân chia tài sản chung không? Phân tích quy định pháp luật và những lưu ý cần thiết trong việc tự thỏa thuận phân chia tài sản khi ly hôn.
Vợ chồng có thể tự thỏa thuận việc phân chia tài sản chung không?
Theo quy định tại Điều 38 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, vợ chồng có thể tự thỏa thuận phân chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân hoặc khi ly hôn. Pháp luật khuyến khích các bên tự thỏa thuận, vì việc này giúp tránh được tranh chấp và bảo đảm lợi ích tốt nhất cho cả hai bên, cũng như con cái.
Tài sản chung của vợ chồng bao gồm tài sản do hai bên tạo ra, thu nhập từ lao động, sản xuất, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng, và tài sản được tặng cho chung trong thời kỳ hôn nhân. Trong quá trình ly hôn, vợ chồng có thể tự thỏa thuận về việc phân chia tài sản này. Thỏa thuận có thể được lập thành văn bản và có giá trị pháp lý nếu được công chứng hoặc chứng thực.
Nếu thỏa thuận này không đạt được, tòa án sẽ giải quyết việc phân chia tài sản chung dựa trên các quy định của Điều 59 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014. Tòa án sẽ xét đến các yếu tố như công sức đóng góp của mỗi bên, quyền lợi của con cái, tình trạng thực tế của tài sản, và hoàn cảnh sau ly hôn của các bên để đưa ra quyết định.
Ví dụ minh họa về việc tự thỏa thuận phân chia tài sản chung
Anh A và chị B kết hôn và sống chung được 10 năm, trong thời gian đó họ cùng nhau mua một căn nhà và một chiếc ô tô. Sau một thời gian, họ quyết định ly hôn và đồng ý tự thỏa thuận về việc phân chia tài sản. Sau khi thảo luận, anh A và chị B đi đến thỏa thuận như sau:
- Căn nhà sẽ thuộc quyền sở hữu của chị B, do chị sẽ tiếp tục nuôi dưỡng hai con nhỏ.
- Chiếc ô tô sẽ thuộc về anh A, do anh cần phương tiện di chuyển cho công việc.
Cả hai bên đã thống nhất và đưa thỏa thuận này ra cơ quan công chứng để xác nhận. Với thỏa thuận này, họ không phải nhờ đến tòa án phân xử và tránh được tranh chấp tài sản trong quá trình ly hôn.
Những vướng mắc thực tế khi tự thỏa thuận phân chia tài sản chung
- Khó khăn trong việc đạt được sự đồng thuận: Không phải lúc nào vợ chồng cũng có thể dễ dàng thỏa thuận được về việc phân chia tài sản. Nhiều cặp vợ chồng gặp khó khăn trong việc thống nhất ai sẽ nhận tài sản nào, đặc biệt là những tài sản có giá trị lớn như nhà đất hoặc doanh nghiệp.
- Thiếu hiểu biết pháp lý: Một số trường hợp, vợ chồng có thể không hiểu rõ về quyền lợi của mình đối với tài sản chung và tài sản riêng. Điều này dẫn đến việc thỏa thuận có thể không công bằng, đặc biệt khi một bên không có hiểu biết đầy đủ về pháp luật hoặc bị ép buộc.
- Thỏa thuận không được công chứng: Nếu vợ chồng tự thỏa thuận nhưng không lập thành văn bản hoặc không công chứng thỏa thuận, điều này có thể gây ra tranh chấp trong tương lai. Một trong hai bên có thể thay đổi ý định và yêu cầu tòa án xem xét lại việc phân chia tài sản, làm cho quá trình ly hôn trở nên phức tạp hơn.
- Khó khăn trong việc định giá tài sản: Để đảm bảo phân chia công bằng, cả hai bên cần phải biết giá trị thực tế của các tài sản chung. Tuy nhiên, việc định giá tài sản, đặc biệt là bất động sản hoặc cổ phần trong doanh nghiệp, có thể gây tranh cãi. Cần có sự tham gia của các chuyên gia giám định để xác định giá trị chính xác của tài sản.
Những lưu ý cần thiết khi tự thỏa thuận phân chia tài sản chung
- Lập thỏa thuận bằng văn bản: Để đảm bảo tính pháp lý và tránh các tranh chấp sau này, thỏa thuận phân chia tài sản giữa vợ chồng nên được lập thành văn bản. Văn bản này cần ghi rõ chi tiết về cách thức phân chia từng loại tài sản và được công chứng hoặc chứng thực tại các cơ quan có thẩm quyền.
- Cân nhắc kỹ lưỡng về quyền lợi của con cái: Trong quá trình thỏa thuận, cả hai bên cần chú ý đến quyền lợi của con cái, đặc biệt là việc bảo đảm nơi ở và chi phí sinh hoạt. Việc thỏa thuận về tài sản liên quan đến con cái như nhà ở hoặc khoản tiền chu cấp cần được cân nhắc kỹ lưỡng để bảo đảm điều kiện sống tốt nhất cho con sau ly hôn.
- Xem xét công sức đóng góp của mỗi bên: Khi tự thỏa thuận phân chia tài sản, cần chú ý đến công sức đóng góp của mỗi bên vào việc tạo lập, duy trì tài sản chung, bao gồm cả đóng góp về tài chính lẫn công việc chăm sóc gia đình, con cái. Điều này giúp đảm bảo thỏa thuận công bằng cho cả hai bên.
- Giám định giá trị tài sản: Để thỏa thuận phân chia tài sản diễn ra công bằng, cả hai bên cần có sự giám định độc lập về giá trị của các tài sản lớn như bất động sản, ô tô hoặc các khoản đầu tư. Việc này giúp tránh tranh chấp về giá trị tài sản và đảm bảo quyền lợi của cả hai bên.
- Tìm kiếm sự hỗ trợ pháp lý: Trong trường hợp vợ chồng gặp khó khăn trong việc thỏa thuận hoặc không hiểu rõ về quyền lợi và nghĩa vụ của mình, nên tìm kiếm sự hỗ trợ từ luật sư hoặc chuyên gia pháp lý. Họ sẽ giúp hai bên hiểu rõ hơn về các quy định pháp luật và đảm bảo thỏa thuận hợp pháp và công bằng.
Căn cứ pháp lý về việc tự thỏa thuận phân chia tài sản chung
Các quy định pháp lý liên quan đến việc tự thỏa thuận phân chia tài sản chung của vợ chồng bao gồm:
- Điều 38 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014: Quy định về quyền tự thỏa thuận phân chia tài sản trong thời kỳ hôn nhân và khi ly hôn.
- Điều 59 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014: Quy định về nguyên tắc chia tài sản của vợ chồng khi ly hôn.
- Nghị định 126/2014/NĐ-CP: Quy định chi tiết về việc phân chia tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn.
Liên kết nội bộ: Để tìm hiểu thêm về các quy định pháp luật liên quan đến hôn nhân và ly hôn, bạn có thể truy cập tại đây.
Liên kết ngoại: Bạn cũng có thể tham khảo các bài viết liên quan trên Báo Pháp Luật.
Kết luận: Vợ chồng hoàn toàn có thể tự thỏa thuận việc phân chia tài sản chung, miễn là thỏa thuận này đảm bảo công bằng và tuân thủ đúng quy định pháp luật. Thỏa thuận này cần được lập thành văn bản và có sự công chứng để tránh tranh chấp sau này. Nếu bạn gặp khó khăn trong việc thỏa thuận hoặc cần tư vấn pháp lý, hãy liên hệ với Luật PVL Group để được hỗ trợ.
