Vợ chồng có quyền yêu cầu tòa án chia tài sản chung khi không còn chung sống không?

Vợ chồng có quyền yêu cầu tòa án chia tài sản chung khi không còn chung sống không?

1. Trả lời chi tiết câu hỏi:

Câu hỏi về việc vợ chồng có quyền yêu cầu tòa án chia tài sản chung khi không còn chung sống không có thể được trả lời một cách chi tiết và rõ ràng theo quy định của Luật Hôn nhân và Gia đình 2014. Cụ thể, vợ chồng có quyền yêu cầu tòa án phân chia tài sản chung ngay cả khi họ chưa chính thức ly hôn nhưng không còn sống chung hoặc muốn giải quyết tranh chấp về quyền sở hữu tài sản.

Điều 29 và Điều 38 của Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 quy định rõ ràng rằng trong thời kỳ hôn nhân, nếu vợ chồng không còn sống chung, họ có quyền yêu cầu tòa án phân chia tài sản chung. Việc này thường xảy ra khi mối quan hệ hôn nhân gặp trục trặc, hai bên đã ly thân hoặc không có ý định tiếp tục chung sống, nhưng chưa hoàn thành thủ tục ly hôn.

Pháp luật Việt Nam công nhận rằng tài sản được hình thành trong thời kỳ hôn nhân là tài sản chung, và cả hai vợ chồng đều có quyền bình đẳng trong việc sử dụng, quản lý và định đoạt tài sản này. Tuy nhiên, khi không còn chung sống, một trong hai hoặc cả hai bên có thể muốn bảo vệ quyền lợi của mình đối với tài sản chung hoặc ngăn chặn tình trạng một bên có hành vi không minh bạch trong việc sử dụng tài sản.

Vì vậy, yêu cầu tòa án chia tài sản chung khi không còn chung sống là một quyền hợp pháp, giúp các bên giải quyết tranh chấp và bảo đảm quyền lợi tài sản của mình. Việc này có thể bao gồm tài sản hiện hữu như bất động sản, tiền tiết kiệm, cổ phiếu, hoặc các khoản nợ chung nếu có.

Điều kiện để yêu cầu tòa án phân chia tài sản khi không còn chung sống:

• Cả hai bên phải xác định rằng họ không còn có ý định tiếp tục chung sống hoặc không còn khả năng đoàn tụ.
• Tài sản cần phân chia phải là tài sản chung được hình thành trong thời kỳ hôn nhân.
• Các bên cần chứng minh rằng việc phân chia tài sản là cần thiết để bảo vệ quyền lợi của mình.

2. Ví dụ minh họa:

Anh T và chị H kết hôn được 12 năm và có với nhau hai con chung. Sau một thời gian dài sống chung, họ quyết định ly thân do mâu thuẫn trong hôn nhân. Mặc dù chưa ly hôn chính thức, cả hai không còn chung sống cùng nhau. Trong thời gian này, chị H lo ngại rằng anh T sẽ bán căn nhà chung mà không có sự đồng ý của chị, vì tài sản này đứng tên cả hai người.

Chị H quyết định yêu cầu tòa án phân chia tài sản chung, bao gồm căn nhà và các tài sản khác, nhằm bảo vệ quyền lợi của mình. Tòa án xem xét yêu cầu của chị H và quyết định phân chia tài sản dựa trên các yếu tố như đóng góp tài chính của mỗi bên và quyền lợi của con cái.

Kết quả là căn nhà được chia đôi giữa anh T và chị H, trong khi các khoản nợ và tiền tiết kiệm được chia theo tỷ lệ đóng góp. Quyết định này giúp bảo vệ quyền lợi tài chính của chị H trong thời gian họ chưa hoàn thành thủ tục ly hôn.

3. Những vướng mắc thực tế:

Trong thực tế, quá trình phân chia tài sản khi vợ chồng không còn chung sống có thể gặp phải nhiều vướng mắc, bao gồm:

• Xác định tài sản chung và tài sản riêng: Một trong những vấn đề phổ biến nhất là việc phân định tài sản nào là tài sản chung của vợ chồng, tài sản nào là tài sản riêng của từng người. Nhiều trường hợp, tài sản có thể được hình thành từ trước khi kết hôn hoặc qua thừa kế riêng, nhưng sử dụng trong thời kỳ hôn nhân, gây tranh cãi về quyền sở hữu.
• Tranh chấp về quyền quản lý tài sản: Khi không còn chung sống, một bên có thể tự ý sử dụng hoặc định đoạt tài sản chung mà không có sự đồng ý của bên kia. Điều này dẫn đến các tranh chấp về quyền quản lý và sử dụng tài sản, đặc biệt là đối với những tài sản có giá trị lớn như nhà đất, xe hơi, hay các khoản tiền gửi tiết kiệm.
• Nợ chung phát sinh trong thời kỳ hôn nhân: Nếu vợ chồng có các khoản nợ chung, việc xác định ai sẽ chịu trách nhiệm thanh toán khoản nợ này sau khi không còn chung sống cũng là một vấn đề phức tạp. Điều này thường dẫn đến tranh cãi và có thể kéo dài quá trình giải quyết tranh chấp.
• Tác động lên quyền lợi của con cái: Trong trường hợp vợ chồng có con chung, tranh chấp về tài sản thường ảnh hưởng đến quyền lợi của con cái. Việc phân chia tài sản, đặc biệt là nhà ở, cần đảm bảo rằng quyền lợi của con cái được bảo vệ đầy đủ và phù hợp.

4. Những lưu ý cần thiết:

Để tránh các tranh chấp phức tạp và bảo vệ quyền lợi khi yêu cầu tòa án phân chia tài sản chung, vợ chồng cần lưu ý một số điểm quan trọng:

• Lập biên bản thỏa thuận về tài sản chung và riêng: Trước khi xảy ra mâu thuẫn, việc lập biên bản thỏa thuận rõ ràng về tài sản chung và tài sản riêng là rất cần thiết. Biên bản này cần được công chứng để đảm bảo tính pháp lý, tránh tranh chấp phát sinh sau này.
• Thống nhất về quản lý tài sản chung: Nếu không còn chung sống, vợ chồng nên thống nhất về cách thức quản lý tài sản chung, đặc biệt là các tài sản có giá trị lớn như bất động sản hay tài sản kinh doanh. Điều này giúp tránh việc một bên tự ý sử dụng hoặc bán tài sản mà không có sự đồng thuận của bên kia.
• Chia sẻ thông tin về tài chính minh bạch: Vợ chồng cần có sự minh bạch về các khoản nợ, thu nhập và tài sản chung. Việc che giấu tài sản hoặc thông tin tài chính thường dẫn đến các tranh chấp và có thể bị xử lý theo pháp luật.
• Tham khảo ý kiến luật sư: Nếu gặp khó khăn trong việc giải quyết tranh chấp tài sản, việc tham khảo ý kiến luật sư là rất quan trọng. Luật sư có thể tư vấn về các quy định pháp luật, giúp bảo vệ quyền lợi của cả hai bên và đảm bảo quá trình phân chia tài sản diễn ra thuận lợi.

5. Căn cứ pháp lý:

• Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, đặc biệt là Điều 29 và Điều 38, quy định về quyền yêu cầu phân chia tài sản chung của vợ chồng khi không còn chung sống.
• Bộ luật Dân sự 2015, quy định về quyền sở hữu và các tranh chấp liên quan đến tài sản.
• Nghị định 126/2014/NĐ-CP hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Hôn nhân và Gia đình liên quan đến phân chia tài sản chung.

Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc tư vấn về việc yêu cầu tòa án chia tài sản chung khi không còn chung sống, Luật PVL Group sẵn sàng hỗ trợ bạn với đội ngũ luật sư chuyên nghiệp trong lĩnh vực hôn nhân và gia đình.

Liên kết nội bộ: Luật Hôn nhân gia đình – Luật PVL Group
Liên kết ngoại: Bạn đọc – Báo Pháp luật Việt Nam