Trường hợp người lao động không đủ năm đóng BHXH thì có được nhận trợ cấp 1 lần không?

Trường hợp người lao động không đủ năm đóng BHXH thì có được nhận trợ cấp 1 lần không? Tìm hiểu chi tiết về điều kiện và quy định hưởng trợ cấp.

1. Trường hợp người lao động không đủ năm đóng BHXH thì có được nhận trợ cấp 1 lần không?

Trường hợp người lao động không đủ năm đóng BHXH thì có được nhận trợ cấp 1 lần không? Đây là một câu hỏi phổ biến đối với những người lao động đã tham gia bảo hiểm xã hội nhưng chưa đủ điều kiện để được hưởng lương hưu khi đến tuổi nghỉ hưu. Đối với những người lao động gặp phải tình trạng không đủ năm đóng BHXH, bảo hiểm xã hội có chính sách trợ cấp 1 lần để giúp họ có thể nhận lại một khoản tiền tương ứng với thời gian đã đóng, từ đó phần nào hỗ trợ cuộc sống sau khi ngừng lao động.

Điều kiện để nhận trợ cấp 1 lần

Theo quy định của Luật Bảo hiểm Xã hội năm 2014, người lao động không đủ điều kiện hưởng lương hưu (không đủ số năm đóng BHXH) có thể được nhận trợ cấp bảo hiểm xã hội 1 lần nếu đáp ứng một trong những điều kiện sau:

• Đã đóng BHXH dưới 20 năm và khi đến tuổi nghỉ hưu, không muốn tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội để đủ thời gian hưởng lương hưu. Trong trường hợp này, người lao động có thể yêu cầu rút BHXH một lần.
• Ra nước ngoài để định cư: Nếu người lao động đã đóng bảo hiểm xã hội nhưng có kế hoạch ra nước ngoài để định cư vĩnh viễn, họ có quyền yêu cầu nhận trợ cấp BHXH 1 lần.
• Mắc bệnh hiểm nghèo: Người lao động mắc phải các bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ trướng, phong, lao nặng, HIV đã chuyển sang AIDS và không có khả năng tiếp tục lao động cũng có thể yêu cầu hưởng BHXH một lần.
• Nam đủ 60 tuổi và nữ đủ 55 tuổi mà chưa đóng đủ 20 năm BHXH và không muốn tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội.
• Tham gia BHXH tự nguyện nhưng muốn rút bảo hiểm xã hội sau khi dừng đóng bảo hiểm từ 1 năm trở lên.

Mức hưởng trợ cấp BHXH 1 lần

Mức trợ cấp BHXH 1 lần được tính dựa trên số năm đã đóng BHXH và mức lương bình quân làm căn cứ đóng BHXH của người lao động. Cụ thể:

• Mỗi năm đóng BHXH trước năm 2014 được tính bằng 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng làm căn cứ đóng BHXH.
• Mỗi năm đóng BHXH từ năm 2014 trở đi được tính bằng 2 tháng mức bình quân tiền lương tháng làm căn cứ đóng BHXH.
• Trường hợp thời gian đóng BHXH dưới 1 năm, mức trợ cấp BHXH 1 lần sẽ bằng 22% của các mức tiền lương tháng đã đóng BHXH, và tối thiểu bằng 2 tháng mức lương cơ sở.

Việc nhận trợ cấp BHXH 1 lần là một giải pháp cho người lao động trong tình huống không thể hoặc không muốn tiếp tục tham gia BHXH để đủ điều kiện hưởng lương hưu. Tuy nhiên, người lao động cần cân nhắc kỹ vì việc rút BHXH 1 lần đồng nghĩa với việc từ bỏ các quyền lợi hưu trí sau này.

2. Ví dụ minh họa

Hãy cùng xem qua một ví dụ cụ thể để hiểu rõ hơn về việc nhận trợ cấp BHXH 1 lần khi không đủ năm đóng:

Chị Hoa làm việc tại một công ty sản xuất và đã đóng bảo hiểm xã hội được 12 năm. Khi đến tuổi 55, chị Hoa quyết định không muốn tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội và nghỉ hưu để tập trung chăm sóc gia đình. Vì chị Hoa chưa đóng đủ 20 năm để hưởng lương hưu, chị quyết định làm thủ tục nhận trợ cấp BHXH 1 lần.

Với mức lương bình quân làm căn cứ đóng BHXH của chị Hoa là 10 triệu đồng/tháng, số tiền trợ cấp BHXH 1 lần mà chị Hoa nhận được sẽ được tính như sau:

• Thời gian đóng BHXH trước năm 2014 (4 năm): 4 x 1,5 tháng x 10 triệu = 60 triệu đồng.
• Thời gian đóng BHXH từ năm 2014 đến năm 2024 (8 năm): 8 x 2 tháng x 10 triệu = 160 triệu đồng.

Tổng cộng, chị Hoa sẽ nhận được 220 triệu đồng trợ cấp BHXH 1 lần.

Khoản tiền này giúp chị Hoa có thể sử dụng cho các nhu cầu tài chính của mình trong tương lai, đặc biệt là trong giai đoạn chị không còn tham gia lao động.

3. Những vướng mắc thực tế

Trong quá trình xin hưởng trợ cấp BHXH 1 lần, người lao động có thể gặp phải một số vướng mắc thực tế như:

• Chưa hiểu rõ về quyền lợi: Nhiều người lao động không nắm rõ các quyền lợi và điều kiện để nhận trợ cấp BHXH 1 lần, dẫn đến việc không làm thủ tục hoặc làm thủ tục không đúng, gây chậm trễ trong việc nhận trợ cấp.
• Thủ tục hành chính phức tạp: Việc chuẩn bị hồ sơ để xin trợ cấp BHXH 1 lần đôi khi phức tạp và mất thời gian, đặc biệt đối với những người lao động đã chuyển chỗ ở hoặc không có đầy đủ giấy tờ cần thiết.
• Không cân nhắc kỹ khi rút BHXH 1 lần: Việc nhận trợ cấp BHXH 1 lần đồng nghĩa với việc từ bỏ quyền lợi lương hưu và các chế độ an sinh xã hội khác trong tương lai. Một số người lao động không cân nhắc kỹ và quyết định rút BHXH 1 lần, dẫn đến tình trạng thiếu hụt tài chính khi về già.

4. Những lưu ý cần thiết

Để đảm bảo quyền lợi khi nhận trợ cấp BHXH 1 lần, người lao động cần lưu ý:

• Tìm hiểu kỹ các quy định về trợ cấp BHXH 1 lần: Người lao động cần hiểu rõ các điều kiện và mức hưởng trợ cấp BHXH 1 lần để đảm bảo mình đủ điều kiện và biết cách tính toán mức trợ cấp.
• Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ: Hồ sơ xin hưởng trợ cấp BHXH 1 lần cần được chuẩn bị đầy đủ, bao gồm đơn đề nghị hưởng trợ cấp BHXH 1 lần, sổ bảo hiểm xã hội, và giấy tờ tùy thân. Việc chuẩn bị đầy đủ hồ sơ giúp quá trình giải quyết diễn ra thuận lợi và nhanh chóng hơn.
• Cân nhắc kỹ trước khi quyết định rút BHXH 1 lần: Việc rút BHXH 1 lần có thể giải quyết nhu cầu tài chính tạm thời, nhưng cũng đồng nghĩa với việc từ bỏ quyền lợi hưu trí sau này. Người lao động nên cân nhắc kỹ và chỉ nên chọn phương án này nếu thực sự cần thiết và không có lựa chọn khác.
• Liên hệ với cơ quan BHXH để được tư vấn: Nếu có thắc mắc hoặc khó khăn trong quá trình làm thủ tục, người lao động nên liên hệ với cơ quan BHXH hoặc các đơn vị tư vấn pháp lý để được hướng dẫn và hỗ trợ.

5. Căn cứ pháp lý

Các căn cứ pháp lý quy định về trợ cấp BHXH 1 lần bao gồm:

• Luật Bảo hiểm Xã hội năm 2014: Quy định về các chế độ bảo hiểm xã hội, trong đó có chế độ trợ cấp BHXH 1 lần.
• Nghị định 115/2015/NĐ-CP: Quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm Xã hội liên quan đến bảo hiểm xã hội bắt buộc.

Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH: Hướng dẫn chi tiết về thực hiện các chế độ bảo hiểm xã hội bắt buộc, bao gồm chế độ trợ cấp BHXH 1 lần.

Người lao động có thể tham khảo thêm thông tin tại Luật PVL Group để nắm rõ hơn về các quy định liên quan đến bảo hiểm xã hội và quyền lợi của mình. Để cập nhật thêm thông tin pháp lý mới nhất, vui lòng truy cập PLO – Pháp luật.