Trách nhiệm của nhà thầu trong việc bảo đảm an toàn khi tháo dỡ công trình xây dựng là gì?Nhà thầu phải tuân thủ quy định pháp luật về an toàn lao động, lập phương án tháo dỡ chi tiết và đảm bảo trang bị bảo hộ cho người lao động trong quá trình tháo dỡ công trình.
1. Trách nhiệm của nhà thầu trong việc bảo đảm an toàn khi tháo dỡ công trình xây dựng là gì?
Nhà thầu chịu trách nhiệm chính trong việc bảo đảm an toàn lao động và môi trường khi thực hiện tháo dỡ công trình xây dựng. Các công trình khi bị tháo dỡ tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây tai nạn lao động, ảnh hưởng đến sức khỏe người lao động và cộng đồng xung quanh. Do đó, nhà thầu phải đảm bảo tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật về an toàn lao động, môi trường và kỹ thuật trong suốt quá trình tháo dỡ.
Những trách nhiệm cụ thể của nhà thầu bao gồm:
- Lập phương án tháo dỡ an toàn: Trước khi bắt đầu tháo dỡ, nhà thầu phải lập một phương án chi tiết, bao gồm các biện pháp đảm bảo an toàn lao động, phòng ngừa tai nạn, và giảm thiểu tác động xấu đến môi trường. Phương án này phải được phê duyệt bởi cơ quan chức năng có thẩm quyền trước khi thực hiện.
- Trang bị phương tiện bảo hộ đầy đủ cho người lao động: Nhà thầu có trách nhiệm cung cấp đầy đủ các trang thiết bị bảo hộ cá nhân cho người lao động, bao gồm mũ bảo hộ, găng tay, giày bảo hộ, dây an toàn, và lưới bảo vệ. Đặc biệt, đối với những công trình cao tầng hoặc có nguy cơ tai nạn cao, các biện pháp bảo vệ như lưới chống rơi và dây đeo an toàn là bắt buộc.
- Sử dụng máy móc, thiết bị đảm bảo an toàn: Nhà thầu phải sử dụng các thiết bị, máy móc được kiểm định và bảo dưỡng thường xuyên để đảm bảo an toàn kỹ thuật. Các thiết bị như cần cẩu, máy xúc, và xe nâng phải được kiểm tra trước khi sử dụng để tránh sự cố xảy ra trong quá trình tháo dỡ.
- Bảo vệ công trình và khu vực lân cận: Trong trường hợp công trình cần tháo dỡ nằm gần các khu vực dân cư hoặc công trình khác, nhà thầu phải lắp đặt các biện pháp bảo vệ như lưới chắn bụi, biển cảnh báo và hàng rào bảo vệ để đảm bảo an toàn cho khu vực xung quanh.
- Giám sát quá trình tháo dỡ: Nhà thầu phải cử các cán bộ kỹ thuật có chuyên môn giám sát quá trình tháo dỡ để đảm bảo các biện pháp an toàn được thực hiện đầy đủ và đúng quy trình. Giám sát này cần được thực hiện liên tục, đặc biệt ở các giai đoạn tháo dỡ nguy hiểm như phá dỡ tường hoặc kết cấu chịu lực.
- Xử lý chất thải xây dựng và vật liệu nguy hiểm: Chất thải từ quá trình tháo dỡ cần được phân loại và xử lý đúng cách. Đặc biệt, các vật liệu chứa hóa chất, amiăng hoặc các chất gây hại cho môi trường phải được xử lý theo quy trình chuyên biệt để đảm bảo an toàn cho người lao động và môi trường.
Các biện pháp này giúp đảm bảo rằng quá trình tháo dỡ công trình diễn ra an toàn, không gây nguy hiểm cho người lao động và không ảnh hưởng xấu đến môi trường xung quanh.
2. Ví dụ minh họa
Một ví dụ minh họa cụ thể về trách nhiệm của nhà thầu trong việc bảo đảm an toàn khi tháo dỡ công trình xây dựng có thể được lấy từ trường hợp sau:
Năm 2020, tại quận 1, TP. HCM, một tòa nhà văn phòng cũ kỹ được yêu cầu tháo dỡ để nhường chỗ cho một công trình xây dựng mới. Nhà thầu thi công đã lập phương án tháo dỡ chi tiết, bao gồm việc lắp đặt lưới chắn bụi xung quanh công trình để tránh bụi lan ra khu vực dân cư, sử dụng các máy móc chuyên dụng đã được kiểm định an toàn kỹ thuật và thực hiện phân loại chất thải xây dựng ngay tại hiện trường.
Nhà thầu cũng cử các giám sát viên có chuyên môn kỹ thuật theo dõi chặt chẽ quá trình tháo dỡ, đặc biệt là ở các khu vực tường chịu lực để đảm bảo rằng việc phá dỡ diễn ra an toàn. Nhờ có các biện pháp này, quá trình tháo dỡ tòa nhà diễn ra an toàn, không gây ra tai nạn lao động hay ảnh hưởng đến khu vực dân cư xung quanh.
3. Những vướng mắc thực tế
Mặc dù các quy định về trách nhiệm bảo đảm an toàn của nhà thầu đã được nêu rõ trong pháp luật, nhưng thực tế quá trình tháo dỡ công trình vẫn gặp nhiều vướng mắc và khó khăn. Một số vấn đề phổ biến bao gồm:
- Thiếu kế hoạch tháo dỡ chi tiết: Một số nhà thầu không lập đầy đủ phương án tháo dỡ an toàn hoặc phương án chưa được phê duyệt trước khi thực hiện. Điều này dẫn đến việc tháo dỡ không tuân thủ đúng quy trình, gây nguy hiểm cho người lao động và công trình lân cận.
- Thiếu trang bị bảo hộ cho người lao động: Nhiều nhà thầu không cung cấp đầy đủ trang bị bảo hộ cho công nhân tham gia tháo dỡ. Các thiết bị như mũ bảo hộ, dây an toàn hoặc lưới bảo vệ thường bị bỏ qua, dẫn đến nguy cơ tai nạn lao động cao.
- Sử dụng thiết bị không đạt chuẩn: Một số nhà thầu sử dụng các thiết bị, máy móc không được kiểm định hoặc đã cũ, dẫn đến nguy cơ hỏng hóc và tai nạn trong quá trình tháo dỡ. Việc thiếu bảo dưỡng thiết bị cũng là một trong những nguyên nhân gây ra sự cố.
- Không có giám sát an toàn đầy đủ: Trong một số trường hợp, nhà thầu không cử đủ nhân lực hoặc không có cán bộ giám sát có chuyên môn theo dõi quá trình tháo dỡ. Điều này dẫn đến việc thi công không đúng quy trình và không tuân thủ các biện pháp an toàn đã được đề ra.
- Xử lý chất thải không đúng quy trình: Nhiều nhà thầu không phân loại và xử lý đúng quy trình các chất thải xây dựng và vật liệu nguy hiểm. Chất thải thường bị đổ bừa bãi, gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng.
4. Những lưu ý quan trọng
Để đảm bảo an toàn trong quá trình tháo dỡ công trình xây dựng, nhà thầu cần lưu ý một số điểm quan trọng sau đây:
- Lập phương án tháo dỡ chi tiết và tuân thủ quy trình an toàn: Nhà thầu cần lập một phương án tháo dỡ chi tiết, bao gồm các biện pháp an toàn lao động và môi trường. Phương án này phải được phê duyệt bởi cơ quan chức năng trước khi thực hiện.
- Trang bị đầy đủ bảo hộ lao động: Người lao động tham gia quá trình tháo dỡ phải được trang bị đầy đủ phương tiện bảo hộ cá nhân. Nhà thầu cần đảm bảo rằng mọi công nhân đều sử dụng đúng và đầy đủ trang bị bảo hộ trong suốt quá trình làm việc.
- Giám sát chặt chẽ quá trình tháo dỡ: Nhà thầu cần cử cán bộ giám sát có chuyên môn kỹ thuật theo dõi liên tục quá trình tháo dỡ để đảm bảo mọi công đoạn đều được thực hiện đúng quy trình an toàn.
- Bảo trì và kiểm định máy móc, thiết bị thường xuyên: Nhà thầu cần kiểm định và bảo dưỡng máy móc, thiết bị thường xuyên để đảm bảo chúng hoạt động tốt trong suốt quá trình tháo dỡ.
- Quản lý chất thải và vật liệu nguy hiểm: Chất thải từ quá trình tháo dỡ cần được phân loại và xử lý đúng cách, đặc biệt là các vật liệu chứa chất nguy hiểm. Nhà thầu phải đảm bảo rằng không có chất thải nguy hại bị đổ ra môi trường.
5. Căn cứ pháp lý
Trách nhiệm của nhà thầu trong việc bảo đảm an toàn khi tháo dỡ công trình xây dựng được quy định cụ thể tại các văn bản pháp luật sau đây:
- Luật An toàn vệ sinh lao động năm 2015: Luật này quy định trách nhiệm của nhà thầu trong việc bảo đảm an toàn cho người lao động trong quá trình thi công, bao gồm cả quá trình tháo dỡ công trình.
- Luật Xây dựng năm 2014 (sửa đổi, bổ sung năm 2020): Luật này quy định về trách nhiệm của nhà thầu trong việc bảo đảm an toàn kỹ thuật và môi trường khi thực hiện các công việc xây dựng và tháo dỡ công trình.
- Nghị định 44/2016/NĐ-CP: Nghị định này hướng dẫn chi tiết về việc thực hiện các biện pháp an toàn lao động trong thi công xây dựng, bao gồm cả việc tháo dỡ công trình xây dựng.
- Thông tư 04/2017/TT-BXD: Thông tư này quy định về quản lý an toàn trong thi công xây dựng, yêu cầu nhà thầu phải lập phương án tháo dỡ và tuân thủ các biện pháp an toàn lao động.
Các quy định này giúp đảm bảo rằng quá trình tháo dỡ công trình diễn ra an toàn, tuân thủ pháp luật và bảo vệ người lao động cũng như cộng đồng xung quanh. Luật PVL Group
Liên kết nội bộ: Quy định về Luật Xây dựng
Liên kết ngoại: Báo Pháp Luật