Trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc thực hiện các biện pháp quản lý rủi ro tài chính là gì?Bài viết giải thích chi tiết, cung cấp ví dụ thực tế, những vướng mắc và căn cứ pháp lý để tham khảo.
1) Trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc thực hiện các biện pháp quản lý rủi ro tài chính là gì?
Trong môi trường kinh doanh hiện đại, rủi ro tài chính là một trong những thách thức lớn mà doanh nghiệp phải đối mặt. Trách nhiệm của doanh nghiệp không chỉ là phát triển kinh doanh mà còn cần bảo vệ tài sản, duy trì ổn định tài chính, và đảm bảo lợi nhuận. Điều này đòi hỏi các doanh nghiệp phải thực hiện các biện pháp quản lý rủi ro tài chính một cách hiệu quả và toàn diện.
Xác định và đánh giá các rủi ro tài chính: Doanh nghiệp có trách nhiệm xác định tất cả các rủi ro tài chính có thể ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của mình, bao gồm các rủi ro về lãi suất, tỷ giá, rủi ro tín dụng, và rủi ro thanh khoản. Sau đó, doanh nghiệp cần đánh giá mức độ nghiêm trọng của các rủi ro này để đưa ra các biện pháp quản lý phù hợp.
Xây dựng và thực hiện các biện pháp phòng ngừa: Sau khi đã xác định các rủi ro tài chính, doanh nghiệp cần thiết lập các biện pháp phòng ngừa để giảm thiểu hoặc loại bỏ các rủi ro này. Điều này có thể bao gồm việc sử dụng các công cụ tài chính như hợp đồng tương lai, quyền chọn, bảo hiểm tài chính hoặc thỏa thuận hoán đổi để bảo vệ trước những biến động về lãi suất và tỷ giá.
Giám sát và kiểm soát các rủi ro tài chính: Doanh nghiệp cần thường xuyên giám sát các rủi ro tài chính trong hoạt động của mình để đảm bảo rằng các biện pháp quản lý đang được thực hiện đúng và hiệu quả. Việc này bao gồm theo dõi các biến động của thị trường tài chính và đánh giá lại chiến lược quản lý rủi ro khi cần thiết.
Đảm bảo minh bạch và báo cáo tài chính đúng hạn: Quản lý rủi ro tài chính còn liên quan đến việc đảm bảo rằng doanh nghiệp cung cấp các báo cáo tài chính minh bạch, chính xác và kịp thời. Doanh nghiệp có trách nhiệm báo cáo về các rủi ro tài chính trong các báo cáo thường niên và cung cấp thông tin rõ ràng cho các cổ đông, nhà đầu tư và cơ quan quản lý.
Xây dựng chiến lược dự phòng và quản lý khủng hoảng: Trong một số trường hợp, doanh nghiệp có thể không thể tránh được các rủi ro tài chính hoàn toàn. Vì vậy, việc xây dựng chiến lược dự phòng và quản lý khủng hoảng là trách nhiệm quan trọng để giảm thiểu thiệt hại và duy trì sự ổn định tài chính khi các rủi ro xảy ra.
2) Ví dụ minh họa
Tình huống: Công ty A là một doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản lớn. Do tính chất quốc tế của hoạt động kinh doanh, công ty A phải đối mặt với rủi ro về tỷ giá hối đoái, do giá trị đồng ngoại tệ mà họ nhận được có thể biến động so với đồng nội tệ (VNĐ). Điều này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến doanh thu của công ty nếu tỷ giá thay đổi đột ngột theo hướng bất lợi.
Giải pháp: Công ty A đã xác định đây là một rủi ro tài chính chính cần được quản lý. Để bảo vệ mình, công ty quyết định sử dụng hợp đồng quyền chọn ngoại tệ. Bằng cách này, công ty có thể bảo đảm rằng họ sẽ mua hoặc bán ngoại tệ ở một tỷ giá cố định trong tương lai, bất kể thị trường thay đổi như thế nào. Điều này giúp công ty ổn định doanh thu và giảm thiểu rủi ro từ biến động tỷ giá hối đoái.
Nếu không thực hiện các biện pháp quản lý rủi ro tài chính này, công ty A có thể phải đối mặt với tình huống bị thua lỗ lớn do đồng tiền ngoại tệ giảm giá, ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận.
3) Những vướng mắc thực tế
Mặc dù quản lý rủi ro tài chính là rất quan trọng, nhiều doanh nghiệp vẫn gặp phải các vướng mắc trong quá trình thực hiện các biện pháp quản lý này:
Thiếu kiến thức về rủi ro tài chính: Nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa, không có đủ kiến thức hoặc đội ngũ chuyên gia để xác định và đánh giá đúng các rủi ro tài chính mà họ phải đối mặt. Điều này dẫn đến việc doanh nghiệp không thể đưa ra các biện pháp phòng ngừa hiệu quả.
Chi phí của các biện pháp quản lý rủi ro cao: Các công cụ tài chính như hợp đồng tương lai, quyền chọn hoặc bảo hiểm tài chính thường yêu cầu chi phí cao. Đối với những doanh nghiệp có nguồn lực hạn chế, việc chi trả cho các biện pháp quản lý rủi ro này có thể trở thành gánh nặng tài chính.
Khó khăn trong việc giám sát rủi ro liên tục: Thị trường tài chính thay đổi liên tục, và doanh nghiệp cần phải thường xuyên giám sát các rủi ro tài chính. Tuy nhiên, không phải doanh nghiệp nào cũng có đủ nguồn lực để giám sát liên tục các biến động của thị trường và điều chỉnh chiến lược quản lý rủi ro kịp thời.
Thiếu sự minh bạch trong báo cáo tài chính: Một số doanh nghiệp không minh bạch trong việc báo cáo về các rủi ro tài chính và cách thức quản lý chúng. Điều này không chỉ gây mất lòng tin từ phía nhà đầu tư và cổ đông, mà còn có thể dẫn đến các vấn đề pháp lý nếu doanh nghiệp không tuân thủ các quy định về báo cáo tài chính.
4) Những lưu ý quan trọng
Xây dựng đội ngũ chuyên gia quản lý rủi ro: Doanh nghiệp cần có đội ngũ chuyên gia có kiến thức sâu về tài chính và rủi ro để có thể đánh giá đúng các rủi ro và xây dựng các biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Nếu doanh nghiệp không có khả năng tuyển dụng đội ngũ chuyên gia, họ có thể tìm kiếm sự hỗ trợ từ các công ty tư vấn chuyên nghiệp.
Lựa chọn các công cụ tài chính phù hợp với khả năng tài chính của doanh nghiệp: Doanh nghiệp cần xem xét kỹ các công cụ quản lý rủi ro tài chính và lựa chọn những công cụ phù hợp với khả năng tài chính của mình. Không nên chi tiêu quá mức cho các biện pháp bảo hiểm tài chính hoặc các công cụ phòng ngừa rủi ro khác nếu chúng không thực sự cần thiết cho doanh nghiệp.
Giám sát và đánh giá lại các biện pháp quản lý rủi ro định kỳ: Thị trường tài chính thay đổi nhanh chóng, và các rủi ro mới có thể xuất hiện. Doanh nghiệp cần định kỳ đánh giá lại chiến lược quản lý rủi ro của mình để đảm bảo rằng các biện pháp phòng ngừa vẫn còn phù hợp và hiệu quả.
Tăng cường tính minh bạch trong báo cáo tài chính: Để xây dựng lòng tin với các cổ đông, nhà đầu tư và đối tác, doanh nghiệp cần đảm bảo tính minh bạch trong các báo cáo tài chính. Cần báo cáo đầy đủ về các rủi ro tài chính và các biện pháp đã thực hiện để quản lý chúng.
Xây dựng kế hoạch dự phòng: Dù quản lý rủi ro tốt đến đâu, doanh nghiệp vẫn cần có kế hoạch dự phòng cho các tình huống khẩn cấp. Điều này giúp doanh nghiệp sẵn sàng đối phó với các khủng hoảng tài chính bất ngờ mà không ảnh hưởng quá nhiều đến hoạt động kinh doanh.
5) Căn cứ pháp lý
Căn cứ pháp lý liên quan đến quản lý rủi ro tài chính của doanh nghiệp được quy định trong Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2022 và các văn bản hướng dẫn liên quan. Theo quy định này, doanh nghiệp có trách nhiệm thực hiện các biện pháp bảo vệ tài sản và tài chính của mình thông qua các công cụ bảo hiểm và các biện pháp quản lý rủi ro khác.
Ngoài ra, Thông tư số 39/2016/TT-NHNN do Ngân hàng Nhà nước ban hành cũng quy định về việc quản lý rủi ro tài chính trong các hoạt động kinh doanh, đặc biệt là đối với các doanh nghiệp có liên quan đến giao dịch tài chính và ngân hàng. Các doanh nghiệp phải tuân thủ các quy định này để đảm bảo hoạt động kinh doanh an toàn và bền vững.
Việc không tuân thủ các quy định pháp luật liên quan đến quản lý rủi ro tài chính có thể dẫn đến các hậu quả pháp lý nghiêm trọng và làm giảm uy tín của doanh nghiệp trên thị trường.
Liên kết nội bộ: https://luatpvlgroup.com/category/doanh-nghiep/
Liên kết ngoại: https://baophapluat.vn/ban-doc/
