Trách nhiệm của các bên liên quan khi công ty cổ phần phá sản là gì?Trách nhiệm của các bên liên quan khi công ty cổ phần phá sản bao gồm nghĩa vụ của cổ đông, Hội đồng quản trị, và các chủ nợ theo quy định pháp luật.
1. Trách nhiệm của các bên liên quan khi công ty cổ phần phá sản là gì?
Phá sản là tình trạng một công ty không còn khả năng thanh toán các khoản nợ đến hạn khi các chủ nợ yêu cầu. Khi một công ty cổ phần tuyên bố phá sản, nhiều bên liên quan sẽ bị ảnh hưởng, và họ đều có các trách nhiệm pháp lý và nghĩa vụ phải thực hiện theo quy định. Vậy, trách nhiệm của các bên liên quan khi công ty cổ phần phá sản là gì?
2. Trách nhiệm của Hội đồng quản trị và Ban giám đốc
a. Trách nhiệm quản lý và điều hành trước khi phá sản
Hội đồng quản trị và Ban giám đốc của công ty có trách nhiệm điều hành và quản lý các hoạt động của công ty theo quy định pháp luật. Khi công ty gặp khó khăn về tài chính, trách nhiệm của họ là thông báo kịp thời cho các bên liên quan, đồng thời cố gắng thực hiện các biện pháp cần thiết để khắc phục tình hình tài chính. Nếu không thể giải quyết được các vấn đề tài chính và công ty rơi vào tình trạng mất khả năng thanh toán, Hội đồng quản trị và Ban giám đốc phải tiến hành các thủ tục nộp đơn yêu cầu tuyên bố phá sản.
Theo Luật Phá sản năm 2014, việc không thực hiện nộp đơn phá sản đúng quy định có thể dẫn đến trách nhiệm pháp lý đối với người quản lý doanh nghiệp, bao gồm trách nhiệm về dân sự, thậm chí là trách nhiệm hình sự trong các trường hợp vi phạm nghiêm trọng.
b. Trách nhiệm quản lý tài sản và hồ sơ
Khi công ty tuyên bố phá sản, Hội đồng quản trị và Ban giám đốc phải chịu trách nhiệm bảo quản tài sản của công ty, đảm bảo rằng tài sản không bị tẩu tán, hư hỏng hoặc mất mát trước khi được phân chia theo quy trình phá sản. Đồng thời, họ cũng phải cung cấp đầy đủ các tài liệu và thông tin liên quan đến tài sản, khoản nợ và các nghĩa vụ tài chính của công ty cho cơ quan có thẩm quyền để tiến hành thủ tục phá sản.
3. Trách nhiệm của cổ đông
a. Trách nhiệm về vốn góp
Cổ đông của công ty cổ phần chỉ chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản của công ty trong phạm vi số vốn đã góp. Khi công ty tuyên bố phá sản, cổ đông sẽ không phải chịu trách nhiệm vượt quá số vốn đã đầu tư, ngay cả khi công ty có các khoản nợ lớn.
Tuy nhiên, trong một số trường hợp, nếu cổ đông hoặc các thành viên quản lý công ty bị phát hiện có hành vi vi phạm pháp luật hoặc lợi dụng việc quản lý công ty để trục lợi cá nhân, họ có thể phải chịu trách nhiệm pháp lý và bồi thường cho các chủ nợ hoặc đối tác bị thiệt hại.
b. Quyền và nghĩa vụ trong quá trình phá sản
Cổ đông có quyền tham gia vào quá trình phá sản của công ty, bao gồm việc theo dõi tiến trình thanh lý tài sản, phân chia tài sản sau khi công ty phá sản, và tham gia các cuộc họp của các bên liên quan trong quy trình phá sản. Tuy nhiên, họ không có quyền ưu tiên nhận lại tài sản trước các chủ nợ khi công ty phá sản. Sau khi thanh toán hết các khoản nợ cho chủ nợ, nếu còn tài sản, cổ đông mới có quyền nhận lại phần vốn góp còn lại.
4. Trách nhiệm của chủ nợ
a. Quyền yêu cầu phá sản
Chủ nợ là bên có quyền yêu cầu tòa án tuyên bố phá sản đối với công ty nếu công ty không thanh toán được các khoản nợ đến hạn. Quyền này được thực hiện khi công ty mất khả năng thanh toán và không có dấu hiệu phục hồi tài chính.
Chủ nợ cần nộp đơn yêu cầu phá sản lên tòa án và cung cấp đầy đủ bằng chứng về các khoản nợ mà công ty chưa thanh toán. Sau khi đơn yêu cầu được chấp nhận, tòa án sẽ mở thủ tục phá sản để xử lý các nghĩa vụ tài chính của công ty.
b. Quyền và trách nhiệm trong quá trình thanh lý tài sản
Khi công ty bị tuyên bố phá sản, chủ nợ sẽ có quyền được nhận phần thanh toán từ việc bán tài sản của công ty. Tuy nhiên, việc thanh toán sẽ được thực hiện theo thứ tự ưu tiên theo quy định pháp luật, bao gồm:
- Các khoản nợ có tài sản đảm bảo.
- Các khoản nợ không có tài sản đảm bảo.
- Các khoản nợ liên quan đến nghĩa vụ với người lao động và cơ quan thuế.
Chủ nợ cũng có trách nhiệm hợp tác với tòa án và quản tài viên để xác định các khoản nợ, giá trị tài sản và tham gia vào quá trình thanh lý tài sản của công ty.
5. Trách nhiệm của quản tài viên và cơ quan pháp lý
a. Quản lý quá trình phá sản
Quản tài viên là người được chỉ định bởi tòa án để giám sát và thực hiện quá trình phá sản của công ty. Quản tài viên có trách nhiệm xác định giá trị tài sản, kiểm kê các khoản nợ và giám sát quá trình thanh lý tài sản. Quản tài viên cũng phải đảm bảo rằng các chủ nợ được thanh toán theo đúng quy định pháp luật và quyền lợi của các bên liên quan được bảo vệ.
b. Trách nhiệm của tòa án
Tòa án có trách nhiệm giám sát toàn bộ quá trình phá sản và ra các quyết định liên quan, bao gồm việc tuyên bố công ty phá sản, chỉ định quản tài viên và xét xử các tranh chấp phát sinh trong quá trình phá sản. Tòa án cũng chịu trách nhiệm đảm bảo rằng quá trình phá sản diễn ra minh bạch và công bằng, đảm bảo quyền lợi cho các bên liên quan.
6. Kết luận
Khi một công ty cổ phần tuyên bố phá sản, các bên liên quan như Hội đồng quản trị, cổ đông, chủ nợ, và cơ quan pháp lý đều có trách nhiệm phải thực hiện các nghĩa vụ theo quy định pháp luật. Quá trình phá sản được giám sát chặt chẽ để đảm bảo quyền lợi của các bên liên quan, đồng thời tuân thủ đúng các quy định pháp lý về phá sản.
Căn cứ pháp lý:
- Luật Phá sản năm 2014
- Luật Doanh nghiệp năm 2020
Liên kết nội bộ: Luật Doanh nghiệp
Liên kết ngoại: Báo Pháp Luật
