Trách nhiệm của ban giám sát trong việc theo dõi việc lập báo cáo tài chính là gì? Tìm hiểu vai trò, cách thực hiện và căn cứ pháp luật liên quan đến việc giám sát báo cáo tài chính.
1) Trách nhiệm của ban giám sát trong việc theo dõi việc lập báo cáo tài chính là gì?
Ban giám sát có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo rằng quá trình lập báo cáo tài chính của doanh nghiệp được thực hiện đúng quy định pháp luật và các chuẩn mực kế toán. Trách nhiệm của ban giám sát là theo dõi, kiểm tra và đánh giá quá trình lập báo cáo tài chính để đảm bảo tính minh bạch, chính xác và trung thực trong các thông tin tài chính mà doanh nghiệp công bố.
Ban giám sát không chỉ kiểm tra tính hợp lý của các con số trong báo cáo mà còn đánh giá toàn bộ quy trình lập báo cáo từ khâu thu thập dữ liệu, ghi nhận tài chính cho đến việc báo cáo cho các cơ quan có thẩm quyền. Bên cạnh đó, ban giám sát có trách nhiệm phát hiện những sai sót hoặc bất thường trong báo cáo tài chính và yêu cầu điều chỉnh kịp thời.
2) Cách thực hiện việc giám sát lập báo cáo tài chính
Để thực hiện tốt trách nhiệm giám sát việc lập báo cáo tài chính, ban giám sát cần tuân thủ các bước sau:
- Kiểm tra quy trình lập báo cáo tài chính: Ban giám sát cần kiểm tra từ khâu thu thập dữ liệu tài chính đến việc lập báo cáo để đảm bảo các bước đều được thực hiện theo đúng quy định và chuẩn mực kế toán.
- Đối chiếu số liệu: Ban giám sát cần đối chiếu số liệu trong báo cáo tài chính với các sổ sách kế toán và các dữ liệu thực tế để đảm bảo rằng không có sai lệch hoặc gian lận.
- Đánh giá tính hợp lý của các khoản mục: Ban giám sát cần kiểm tra các khoản mục trọng yếu trong báo cáo tài chính, như doanh thu, chi phí, lợi nhuận, tài sản và nợ phải trả. Các khoản mục này phải được ghi nhận và trình bày theo đúng quy định.
- Phối hợp với kiểm toán viên: Trong trường hợp báo cáo tài chính cần được kiểm toán độc lập, ban giám sát cần phối hợp với kiểm toán viên để đảm bảo quá trình kiểm toán được thực hiện khách quan và chính xác.
- Lập báo cáo đánh giá: Sau khi thực hiện giám sát, ban giám sát cần lập báo cáo đánh giá về tình hình lập báo cáo tài chính, nêu rõ những sai sót (nếu có) và đề xuất các biện pháp cải thiện.
3) Những vướng mắc thực tế trong quá trình giám sát lập báo cáo tài chính
Trong quá trình giám sát việc lập báo cáo tài chính, ban giám sát thường gặp phải một số vướng mắc như sau:
- Thiếu quyền hạn hoặc thông tin: Một số ban giám sát không được trao đủ quyền hạn hoặc không được cung cấp đầy đủ thông tin, tài liệu liên quan đến việc lập báo cáo tài chính, dẫn đến việc không thể thực hiện giám sát đầy đủ.
- Hạn chế về chuyên môn kế toán: Nếu thành viên trong ban giám sát thiếu kiến thức chuyên môn về kế toán và tài chính, họ sẽ gặp khó khăn trong việc phát hiện những sai sót hoặc gian lận trong báo cáo tài chính.
- Áp lực từ doanh nghiệp: Trong một số trường hợp, ban giám sát có thể chịu áp lực từ phía ban giám đốc hoặc các bên liên quan để bỏ qua những sai sót nhỏ hoặc không phản ánh đúng tình hình tài chính của doanh nghiệp.
- Gian lận và che giấu thông tin: Doanh nghiệp có thể cố tình che giấu thông tin hoặc tạo ra các báo cáo tài chính sai lệch để che đậy tình hình tài chính thực sự, làm khó khăn cho ban giám sát trong việc phát hiện sai phạm.
4) Những lưu ý cần thiết khi giám sát lập báo cáo tài chính
Để đảm bảo quá trình giám sát báo cáo tài chính được thực hiện một cách hiệu quả, ban giám sát cần lưu ý các điểm sau:
- Duy trì tính độc lập và khách quan: Ban giám sát cần duy trì tính độc lập, khách quan trong quá trình giám sát, không để bị ảnh hưởng bởi các yếu tố bên ngoài hoặc áp lực từ doanh nghiệp.
- Nắm vững kiến thức về chuẩn mực kế toán: Các thành viên trong ban giám sát cần được đào tạo đầy đủ về các chuẩn mực kế toán và quy định pháp luật liên quan đến lập báo cáo tài chính để có thể phát hiện và xử lý các sai phạm kịp thời.
- Thường xuyên kiểm tra và giám sát: Việc giám sát không nên chỉ diễn ra vào cuối năm mà cần được thực hiện thường xuyên trong suốt quá trình lập báo cáo tài chính, giúp phát hiện sớm các sai sót và ngăn chặn các gian lận.
- Phối hợp chặt chẽ với các bộ phận liên quan: Ban giám sát cần phối hợp với các bộ phận kế toán, kiểm toán và ban giám đốc để đảm bảo rằng quá trình lập báo cáo tài chính được thực hiện đúng quy trình và không có sự bỏ sót.
5) Ví dụ minh họa
Công ty Y là một công ty niêm yết trên sàn chứng khoán và có trách nhiệm lập báo cáo tài chính hàng năm. Ban giám sát của công ty này đã phát hiện rằng trong quá trình lập báo cáo tài chính, có một số khoản nợ phải trả chưa được ghi nhận đúng cách. Sau khi tiến hành kiểm tra kỹ lưỡng, ban giám sát đã yêu cầu bộ phận kế toán điều chỉnh lại các khoản mục này trước khi báo cáo tài chính được công bố ra công chúng. Nhờ việc phát hiện và điều chỉnh kịp thời, công ty Y đã tránh được các rủi ro pháp lý và giữ được uy tín với các nhà đầu tư.
6) Căn cứ pháp luật
- Luật Doanh nghiệp 2020: Điều 170 của Luật Doanh nghiệp quy định trách nhiệm của ban kiểm soát (ban giám sát) trong việc giám sát các hoạt động của doanh nghiệp, bao gồm cả quá trình lập báo cáo tài chính.
- Luật Kế toán 2015: Điều 13 của Luật Kế toán quy định rằng doanh nghiệp phải lập báo cáo tài chính trung thực và tuân thủ các chuẩn mực kế toán. Ban giám sát có trách nhiệm theo dõi và đảm bảo rằng báo cáo tài chính được lập đúng quy định.
- Chuẩn mực kiểm toán quốc tế (ISA) và Chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS): Các chuẩn mực này đưa ra các hướng dẫn chi tiết về cách lập, trình bày và kiểm toán báo cáo tài chính, từ đó giúp ban giám sát có cơ sở pháp lý để thực hiện nhiệm vụ giám sát.
7) Kết luận
Trách nhiệm của ban giám sát trong việc theo dõi việc lập báo cáo tài chính là rất quan trọng để đảm bảo rằng báo cáo tài chính của doanh nghiệp phản ánh chính xác tình hình tài chính. Ban giám sát cần thực hiện các quy trình kiểm tra và đối chiếu kỹ lưỡng, giữ tính độc lập trong suốt quá trình giám sát, và đưa ra các khuyến nghị kịp thời để doanh nghiệp có thể cải thiện. Luật PVL Group cam kết hỗ trợ các doanh nghiệp và ban giám sát trong việc tuân thủ và thực hiện đầy đủ trách nhiệm pháp lý liên quan đến giám sát báo cáo tài chính.
Liên kết nội bộ:
Doanh nghiệp tại Luật PVL Group
