Tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ được quy định như thế nào trong luật hình sự Việt Nam?

Tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ được quy định như thế nào trong luật hình sự Việt Nam?

An toàn giao thông là một vấn đề quan trọng, ảnh hưởng đến tính mạng và sức khỏe của người dân. Luật Hình sự Việt Nam quy định rất cụ thể về tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ, nhằm răn đe và xử lý các hành vi vi phạm có tính chất nguy hiểm, gây ra tai nạn giao thông nghiêm trọng. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết về tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ trong Luật Hình sự Việt Nam.

1. Quy định chung về tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ

Theo Bộ luật Hình sự Việt Nam năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ được quy định tại Điều 260. Đây là hành vi điều khiển phương tiện giao thông đường bộ mà vi phạm quy định an toàn giao thông, gây ra hậu quả nghiêm trọng như chết người, thương tích, hoặc thiệt hại lớn về tài sản.

Hành vi vi phạm có thể bao gồm: lái xe khi không có giấy phép, điều khiển xe khi đã uống rượu bia quá mức cho phép, chạy quá tốc độ quy định, không chấp hành tín hiệu giao thông, sử dụng điện thoại khi đang lái xe, và các hành vi vi phạm khác gây nguy hiểm cho người tham gia giao thông.

2. Các mức độ phạm tội và hình phạt đối với tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ

Hình phạt đối với tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ được chia thành các khung hình phạt khác nhau, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của hành vi và hậu quả gây ra:

• Khung 1: Phạt tiền từ 30 triệu đồng đến 100 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 1 đến 5 năm nếu gây thiệt hại về sức khỏe cho người khác với tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên, gây thiệt hại tài sản từ 100 triệu đồng đến dưới 500 triệu đồng, hoặc gây chết người.
• Khung 2: Phạt tù từ 3 đến 10 năm nếu phạm tội thuộc một trong các trường hợp: không có giấy phép lái xe, lái xe trong tình trạng có sử dụng rượu bia vượt mức cho phép, lái xe gây tai nạn rồi bỏ chạy để trốn tránh trách nhiệm, không cứu giúp nạn nhân hoặc gây chết từ 2 đến 3 người, gây tổn thương cơ thể cho 2 người với tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 122% đến dưới 200%, hoặc gây thiệt hại tài sản từ 500 triệu đồng đến dưới 1,5 tỷ đồng.
• Khung 3: Phạt tù từ 7 đến 15 năm nếu phạm tội thuộc một trong các trường hợp: gây chết 3 người trở lên, gây tổn thương cơ thể cho 3 người trở lên với tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 201% trở lên, hoặc gây thiệt hại tài sản từ 1,5 tỷ đồng trở lên.
• Khung 4: Phạt tù từ 12 đến 20 năm hoặc tù chung thân trong trường hợp phạm tội đặc biệt nghiêm trọng, gây ra hậu quả nghiêm trọng với nhiều người chết, thiệt hại lớn về sức khỏe và tài sản.

Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 đến 5 năm, cấm lái xe trong một khoảng thời gian nhất định.

3. Các tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự

Một số tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự có thể áp dụng đối với tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ bao gồm:

• Lái xe khi đã sử dụng rượu bia hoặc chất kích thích: Người điều khiển phương tiện mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn vượt quá mức quy định hoặc sử dụng các chất kích thích khác bị cấm.
• Không có giấy phép lái xe hợp lệ hoặc không đủ điều kiện điều khiển phương tiện: Điều khiển xe mà không có giấy phép lái xe hoặc không đủ điều kiện theo quy định pháp luật.
• Bỏ chạy sau khi gây tai nạn: Gây tai nạn và bỏ trốn để tránh trách nhiệm hoặc không cứu giúp người bị nạn.
• Lái xe quá tốc độ, lạng lách, đánh võng: Thực hiện các hành vi gây nguy hiểm cho người tham gia giao thông khác.

4. Các lưu ý khi xử lý vi phạm

Việc xử lý các tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của pháp luật, đồng thời phải xem xét đầy đủ các tình tiết tăng nặng và giảm nhẹ để đưa ra mức xử phạt phù hợp. Người điều khiển phương tiện cần nắm rõ các quy định giao thông, tuân thủ các quy định an toàn để tránh những hậu quả đáng tiếc.

5. Căn cứ pháp lý

Các quy định về tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ được căn cứ vào các văn bản pháp lý sau:

• Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017): Quy định chi tiết tại Điều 260 về tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ.
• Luật Giao thông đường bộ 2008: Quy định về an toàn giao thông và các quy tắc điều khiển phương tiện trên đường bộ.
• Nghị định 100/2019/NĐ-CP: Quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt.

Để tìm hiểu thêm về các quy định liên quan đến tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ, bạn có thể truy cập Luật PVL Group và tham khảo thêm thông tin từ Báo Pháp Luật.