Tiêu chuẩn quốc tế ISO 9001 cho sản xuất thực phẩm. Hướng dẫn thủ tục, hồ sơ và các lưu ý quan trọng.
1. Giới thiệu về chứng nhận ISO 9001 cho sản xuất thực phẩm
ISO 9001 là tiêu chuẩn quốc tế về hệ thống quản lý chất lượng (QMS) do Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO) ban hành, hiện hành phiên bản mới nhất là ISO 9001:2015. Đây là tiêu chuẩn phổ biến nhất toàn cầu, được áp dụng cho mọi lĩnh vực sản xuất, trong đó có ngành thực phẩm, nhằm đảm bảo chất lượng sản phẩm đầu ra luôn ổn định, đáp ứng yêu cầu khách hàng và pháp luật.
Đối với doanh nghiệp thực phẩm, ISO 9001 là nền tảng quan trọng để kiểm soát chất lượng, quản lý quy trình và nâng cao uy tín với người tiêu dùng, đối tác, cơ quan chức năng.
Lợi ích của ISO 9001 trong sản xuất thực phẩm
Tăng cường hiệu quả quản lý chất lượng: Các quy trình được chuẩn hóa, có tài liệu hướng dẫn, dễ kiểm soát lỗi.
Tăng lòng tin người tiêu dùng và đối tác: Giấy chứng nhận ISO 9001 là bằng chứng về cam kết chất lượng.
Đáp ứng yêu cầu nhà phân phối: Nhiều hệ thống siêu thị, nhà bán lẻ, đơn vị xuất khẩu yêu cầu chứng nhận ISO.
Giảm lãng phí, sai lỗi trong sản xuất: Nhờ cơ chế cải tiến liên tục (PDCA – Plan Do Check Act).
Cơ sở pháp lý và tiêu chuẩn liên quan
Tiêu chuẩn quốc tế ISO 9001:2015
Luật An toàn thực phẩm 2010
Thông tư 19/2012/TT-BKHCN về đánh giá và chứng nhận hệ thống quản lý chất lượng
ISO/TS 22002, ISO 22000 (liên quan tới tích hợp hệ thống thực phẩm – có thể kết hợp ISO 9001 để tăng hiệu quả)
2. Trình tự thủ tục xin chứng nhận ISO 9001 cho cơ sở sản xuất thực phẩm
Bước 1: Khảo sát hiện trạng và cam kết của lãnh đạo
Trước khi bắt đầu triển khai ISO 9001, doanh nghiệp cần đánh giá mức độ đáp ứng hiện tại, cam kết từ lãnh đạo cao nhất và phân công nhóm phụ trách ISO.
Bước 2: Xây dựng hệ thống tài liệu quản lý chất lượng
Doanh nghiệp cần xây dựng:
Chính sách chất lượng
Mục tiêu chất lượng
Sơ đồ tổ chức và phân công trách nhiệm
Quy trình kiểm soát tài liệu, hồ sơ, sản xuất, khiếu nại, không phù hợp, hành động khắc phục…
Các quy trình này phải được thực thi thực tế và lưu hồ sơ chứng minh.
Bước 3: Đào tạo nhân sự về ISO 9001
Đào tạo toàn bộ cán bộ, công nhân viên trong nhà máy hiểu rõ về các yêu cầu của ISO 9001, cách tuân thủ và vai trò của họ trong hệ thống quản lý chất lượng.
Bước 4: Áp dụng hệ thống quản lý chất lượng tối thiểu 2 tháng
Doanh nghiệp cần vận hành hệ thống theo ISO 9001 ít nhất 2 – 3 tháng, lưu đầy đủ hồ sơ sản xuất, kiểm tra chất lượng, đánh giá nội bộ, họp xem xét lãnh đạo…
Bước 5: Đăng ký chứng nhận với tổ chức chứng nhận
Liên hệ với các tổ chức chứng nhận ISO 9001 được công nhận tại Việt Nam như:
QUACERT
SGS
Bureau Veritas
BSI
VINACERT…
Tổ chức chứng nhận sẽ đánh giá và cấp chứng nhận nếu đạt yêu cầu.
Bước 6: Đánh giá chứng nhận chính thức
Gồm hai giai đoạn:
Giai đoạn 1: Kiểm tra tài liệu, quy trình, mức độ sẵn sàng.
Giai đoạn 2: Đánh giá thực tế tại cơ sở sản xuất, phỏng vấn nhân sự, kiểm tra hồ sơ, quan sát quy trình.
Nếu phát hiện điểm không phù hợp, doanh nghiệp cần khắc phục và nộp minh chứng.
Bước 7: Cấp chứng nhận và giám sát hàng năm
Sau khi đạt yêu cầu, tổ chức chứng nhận sẽ cấp giấy chứng nhận ISO 9001 có giá trị 3 năm, với điều kiện giám sát định kỳ hàng năm.
3. Thành phần hồ sơ xin chứng nhận ISO 9001 cho doanh nghiệp thực phẩm
Hồ sơ gồm các loại tài liệu bắt buộc và chứng cứ thực tế:
Đơn đăng ký chứng nhận ISO 9001 (theo mẫu tổ chức chứng nhận)
Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh
Danh mục sản phẩm sản xuất
Chính sách và mục tiêu chất lượng
Sổ tay chất lượng
Hệ thống tài liệu ISO 9001:
Quy trình kiểm soát tài liệu
Quy trình sản xuất
Quy trình đánh giá nội bộ
Quy trình hành động khắc phục
Biểu mẫu kiểm tra, phiếu kiểm nghiệm, báo cáo khiếu nại, sửa chữa, cải tiến…
Hồ sơ vận hành thực tế như:
Báo cáo đánh giá nội bộ
Biên bản họp xem xét lãnh đạo
Hồ sơ sản xuất 2–3 tháng gần nhất
Toàn bộ hồ sơ cần đồng bộ thông tin và lưu trữ logic, thể hiện được khả năng kiểm soát chất lượng từ đầu vào đến đầu ra.
4. Những lưu ý quan trọng khi xin chứng nhận ISO 9001 cho sản xuất thực phẩm
ISO 9001 không thay thế các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm
ISO 9001 tập trung vào quản lý chất lượng tổng thể, không trực tiếp đề cập đến kiểm soát vi sinh, hóa học, HACCP… Vì vậy, nhiều doanh nghiệp nên tích hợp thêm ISO 22000, FSSC 22000 hoặc HACCP nếu có kế hoạch xuất khẩu hoặc cung cấp cho kênh chuyên biệt.
Hệ thống phải “sống”, không làm đối phó
Nhiều doanh nghiệp chỉ tạo hồ sơ ISO trên giấy, không triển khai thực tế. Tổ chức chứng nhận sẽ đánh giá kỹ bằng cách:
Phỏng vấn công nhân, nhân viên
Kiểm tra ngẫu nhiên hồ sơ sản xuất
Kiểm tra độ trùng khớp giữa sổ sách và hiện trường
Giám sát định kỳ hàng năm
Sau khi được cấp chứng nhận, doanh nghiệp vẫn phải duy trì và cải tiến hệ thống, sẵn sàng cho đợt giám sát định kỳ. Nếu không duy trì tốt, chứng nhận sẽ bị thu hồi.
Lựa chọn tổ chức chứng nhận có uy tín
Tổ chức chứng nhận phải có dấu công nhận của BoA (Văn phòng công nhận chất lượng Việt Nam) hoặc quốc tế như UKAS (Anh), JAS-ANZ (Úc – NZ), ANAB (Mỹ) để chứng nhận được chấp nhận rộng rãi.
5. PVL Group – Hỗ trợ chứng nhận ISO 9001 chuyên nghiệp cho doanh nghiệp thực phẩm
PVL Group là đơn vị tư vấn pháp lý và tiêu chuẩn hóa doanh nghiệp uy tín, đã đồng hành với hàng trăm cơ sở sản xuất thực phẩm trên toàn quốc đạt chứng nhận ISO 9001 một cách nhanh chóng và tiết kiệm.
Chúng tôi cung cấp trọn gói:
Tư vấn thiết lập hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001 từ đầu
Soạn thảo toàn bộ tài liệu hệ thống chuẩn ISO
Đào tạo đội ngũ nhân sự nội bộ
Hỗ trợ đánh giá nội bộ – xem xét lãnh đạo
Đăng ký và làm việc với tổ chức chứng nhận thay doanh nghiệp
Cam kết cấp chứng nhận trong 7–10 ngày làm việc nếu doanh nghiệp hợp tác đầy đủ
👉 Tham khảo thêm các dịch vụ pháp lý và tiêu chuẩn hóa tại: https://luatpvlgroup.com/category/doanh-nghiep/
