Tiêu chuẩn quốc tế IEC 60950, IEC 61000 về an toàn và tương thích điện từ thiết bị điện. Xem hướng dẫn chi tiết trong bài viết sau.
1. Giới thiệu về tiêu chuẩn IEC 60950 và IEC 61000 đối với thiết bị điện
IEC 60950 và IEC 61000 là các tiêu chuẩn quốc tế do Ủy ban Kỹ thuật Điện Quốc tế (International Electrotechnical Commission – IEC) ban hành, nhằm thiết lập các yêu cầu kỹ thuật bắt buộc đối với sản phẩm thiết bị điện – điện tử.
IEC 60950 (sau này thay thế bởi IEC 62368-1): quy định các yêu cầu an toàn đối với thiết bị công nghệ thông tin, thiết bị viễn thông, thiết bị điện sử dụng trong môi trường dân dụng, công nghiệp.
IEC 61000: bộ tiêu chuẩn gồm nhiều phần quy định về tương thích điện từ (EMC) – nghĩa là khả năng thiết bị hoạt động không bị ảnh hưởng bởi nhiễu điện từ và cũng không gây nhiễu đến thiết bị khác.
Mục tiêu của các tiêu chuẩn
Đảm bảo an toàn cho người sử dụng và kỹ thuật viên khi tiếp xúc hoặc vận hành thiết bị.
Giảm thiểu rủi ro cháy nổ, chập điện, rò rỉ điện từ sản phẩm thiết bị điện.
Ngăn ngừa nhiễu điện từ phát sinh, gây ảnh hưởng đến các thiết bị khác trong cùng môi trường hoạt động.
Các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực:
Sản xuất thiết bị điện, điện tử;
Xuất khẩu thiết bị điện sang châu Âu, Bắc Mỹ, ASEAN;
Phân phối thiết bị viễn thông, máy tính, thiết bị công nghiệp tự động hóa.
Tại Việt Nam, việc áp dụng các tiêu chuẩn này là bắt buộc nếu doanh nghiệp muốn công bố hợp chuẩn, dán nhãn CE, chứng nhận hợp quy QCVN và lưu hành sản phẩm trên thị trường quốc tế.
2. Trình tự thủ tục áp dụng tiêu chuẩn IEC 60950 và IEC 61000
Bước 1: Đánh giá sản phẩm và phạm vi áp dụng tiêu chuẩn
Doanh nghiệp cần xác định rõ:
Thiết bị có thuộc nhóm yêu cầu áp dụng tiêu chuẩn an toàn (IEC 60950/IEC 62368-1) hay không;
Thiết bị có phát xạ hoặc chịu ảnh hưởng của nhiễu điện từ không (trường hợp áp dụng IEC 61000);
Đối tượng tiêu dùng cuối là dân dụng, công nghiệp hay viễn thông, vì mỗi nhóm có yêu cầu thử nghiệm khác nhau.
Bước 2: Chuẩn bị mẫu sản phẩm để thử nghiệm
Sản phẩm mẫu phải là sản phẩm hoàn thiện, giống với sản phẩm thương mại sắp bán ra thị trường. Cần chuẩn bị đầy đủ:
Thiết bị chính;
Phụ kiện đi kèm (adapter, dây nguồn…);
Hướng dẫn sử dụng, nhãn sản phẩm;
Bản mạch và sơ đồ điện (nếu có).
Bước 3: Gửi mẫu đến phòng thử nghiệm được công nhận
Các bài kiểm tra theo tiêu chuẩn sẽ được thực hiện tại phòng thử nghiệm đạt chuẩn ISO/IEC 17025, ví dụ như QUATEST, SGS, TUV SUD, UL, Bureau Veritas, Intertek…
Các thử nghiệm phổ biến:
Theo IEC 60950/62368-1:
Kiểm tra cách điện, chống rò rỉ điện, chịu dòng cao áp.
Kiểm tra giới hạn nhiệt độ vỏ thiết bị khi hoạt động.
Kiểm tra sự cố chập, ngắn mạch.
Thử nghiệm độ bền của vỏ thiết bị, ổ cắm, dây dẫn…
Theo IEC 61000 (tùy nhóm):
Thử phát xạ điện từ (radiated, conducted).
Thử miễn nhiễm điện từ (ESD, surge, EFT).
Kiểm tra nhiễu nguồn, nhiễu đường truyền tín hiệu.
Bước 4: Nhận báo cáo thử nghiệm và lập hồ sơ công bố
Sau khi vượt qua các bài kiểm tra, doanh nghiệp sẽ nhận được báo cáo thử nghiệm tiêu chuẩn IEC (Test Report), làm cơ sở để:
Công bố hợp chuẩn (nếu áp dụng tại Việt Nam);
Xin dán nhãn CE (châu Âu) hoặc FCC (Hoa Kỳ);
Xin cấp chứng nhận hợp quy theo QCVN tương ứng (ví dụ QCVN 101:2020/BTTTT cho thiết bị CNTT).
3. Thành phần hồ sơ áp dụng tiêu chuẩn IEC 60950, IEC 61000
Hồ sơ kỹ thuật sản phẩm
Tài liệu kỹ thuật (datasheet);
Bản mô tả sản phẩm và chức năng;
Hướng dẫn sử dụng, lắp đặt;
Bản vẽ sơ đồ nguyên lý, sơ đồ đấu nối;
Bản vẽ thiết kế cơ khí (nếu có).
Hồ sơ thử nghiệm
Báo cáo thử nghiệm từ phòng thử nghiệm được công nhận quốc tế;
Kết quả đo lường: điện áp rò, dòng rò, khả năng miễn nhiễm điện từ, phát xạ…
Hồ sơ công bố hợp chuẩn/hợp quy (tùy mục đích)
Bản công bố hợp chuẩn (theo mẫu nhà nước ban hành);
Giấy đăng ký kinh doanh của doanh nghiệp;
Tài liệu xác minh sản phẩm phù hợp mục tiêu sử dụng (nếu xuất khẩu);
Giấy chứng nhận quản lý chất lượng ISO 9001 (khuyến khích bổ sung).
4. Những lưu ý quan trọng khi áp dụng tiêu chuẩn IEC 60950, IEC 61000
Không đạt chuẩn sẽ không được cấp phép lưu hành quốc tế
Các nước EU, Mỹ, Nhật Bản… chỉ cho phép lưu hành thiết bị điện có dán nhãn CE/FCC, được cấp dựa trên tiêu chuẩn IEC tương ứng. Thiếu tiêu chuẩn này đồng nghĩa với việc không đủ điều kiện xuất khẩu.
IEC 60950 đã được thay thế bởi IEC 62368-1
Từ năm 2020, tiêu chuẩn IEC 60950 đã bị thay thế chính thức bởi IEC 62368-1, quy định chặt chẽ hơn về các khía cạnh an toàn năng lượng, cháy nổ và nhiễm điện. Doanh nghiệp cần cập nhật bộ tiêu chuẩn mới khi làm kiểm định hoặc xin giấy phép mới.
Không sử dụng đúng phòng thử nghiệm sẽ khiến kết quả vô hiệu
Chỉ sử dụng các phòng thử nghiệm được công nhận theo ISO/IEC 17025, đặc biệt nếu muốn công bố CE hoặc hợp quy tại Việt Nam. Báo cáo từ phòng thử nghiệm không được công nhận sẽ không có giá trị pháp lý.
Nên kết hợp tiêu chuẩn IEC với chứng nhận CE, RoHS, ISO
Doanh nghiệp sản xuất thiết bị điện nên xây dựng hệ thống tiêu chuẩn đồng bộ để:
Tiện mở rộng thị trường xuất khẩu;
Tăng uy tín, chất lượng sản phẩm;
Giảm chi phí kiểm nghiệm lặp lại tại mỗi thị trường.
5. PVL Group – Hỗ trợ áp dụng tiêu chuẩn quốc tế cho thiết bị điện một cách trọn gói và chuyên nghiệp
Công ty Luật PVL Group chuyên cung cấp dịch vụ tư vấn pháp lý, tiêu chuẩn kỹ thuật và chứng nhận sản phẩm cho các doanh nghiệp sản xuất thiết bị điện, điện tử tại Việt Nam.
Chúng tôi hỗ trợ áp dụng tiêu chuẩn IEC 60950, IEC 61000 và các bộ tiêu chuẩn quốc tế như CE, FCC, RoHS thông qua:
Tư vấn xác định phạm vi tiêu chuẩn phù hợp sản phẩm;
Hỗ trợ chuẩn bị hồ sơ, mẫu và đăng ký thử nghiệm tại phòng lab đạt chuẩn quốc tế;
Đại diện doanh nghiệp trong quá trình làm việc với các cơ quan nhà nước hoặc tổ chức chứng nhận quốc tế;
Đồng hành trong quá trình công bố hợp chuẩn, hợp quy, xuất khẩu sản phẩm;
Hướng dẫn xây dựng hệ thống ISO, kiểm soát chất lượng để đáp ứng tiêu chuẩn lâu dài.
Liên hệ ngay với PVL Group để được tư vấn nhanh chóng, chuyên sâu và uy tín!
👉 Xem thêm các bài viết pháp lý dành cho doanh nghiệp tại:
https://luatpvlgroup.com/category/doanh-nghiep/
