Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 6773:2000 về nước cấp cho ăn uống. Vậy thủ tục áp dụng và công bố tiêu chuẩn này như thế nào để đảm bảo đúng luật?
1. Giới thiệu về tiêu chuẩn quốc gia TCVN 6773:2000 về nước cấp cho ăn uống
Trong các hoạt động sản xuất, kinh doanh nước đóng chai, nước đóng bình, nước tinh khiết và nước sử dụng trực tiếp cho ăn uống tại hộ gia đình, nhà máy, nhà hàng, trường học… vấn đề an toàn chất lượng nước là yếu tố then chốt, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng và quyền lợi người tiêu dùng.
Chính vì vậy, Việt Nam đã ban hành Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 6773:2000 – Nước cấp cho ăn uống, nhằm quy định rõ các chỉ tiêu cảm quan, hóa học, vi sinh và giới hạn tối đa cho phép đối với nước được sử dụng trực tiếp cho mục đích ăn uống.
TCVN 6773:2000 do Bộ Khoa học, Công nghệ và Môi trường (nay là Bộ KH&CN) ban hành, là cơ sở kỹ thuật bắt buộc phải áp dụng trong các ngành:
Sản xuất nước uống đóng chai, nước tinh khiết, nước khoáng thiên nhiên;
Hệ thống xử lý nước cho ăn uống tại các cơ sở y tế, trường học, khách sạn, cơ sở sản xuất thực phẩm;
Các hệ thống lọc nước đầu nguồn cấp cho các khu dân cư.
Các chỉ tiêu chính trong tiêu chuẩn này bao gồm:
Cảm quan: không màu, không mùi, không vị lạ, độ đục ≤ 2 NTU.
Hóa học: pH từ 6,5–8,5; Florua ≤ 1,0 mg/l; Nitrat ≤ 45 mg/l; Clorua ≤ 250 mg/l; Sắt ≤ 0,3 mg/l; Amoni ≤ 0,3 mg/l; Asen ≤ 0,01 mg/l…
Vi sinh: không có Coliforms và E. coli trong 100 ml mẫu nước.
TCVN 6773:2000 hiện nay vẫn được sử dụng song song với các quy chuẩn bắt buộc như QCVN 01:2009/BYT, đặc biệt trong lĩnh vực công bố hợp chuẩn. Việc đảm bảo sản phẩm đạt theo tiêu chuẩn này sẽ giúp:
Nâng cao uy tín doanh nghiệp, tạo lòng tin với người tiêu dùng;
Là cơ sở để xin giấy phép công bố sản phẩm, công bố hợp chuẩn, hợp quy;
Đáp ứng yêu cầu kiểm tra, giám sát của cơ quan quản lý nhà nước;
Góp phần bảo vệ sức khỏe người dân và môi trường sống.
2. Trình tự thủ tục áp dụng TCVN 6773:2000 trong hoạt động sản xuất, kinh doanh nước ăn uống
Việc áp dụng tiêu chuẩn quốc gia TCVN 6773:2000 không chỉ mang tính kỹ thuật mà còn là cơ sở pháp lý trong việc công bố chất lượng sản phẩm. Dưới đây là trình tự thủ tục cơ bản:
Bước 1: Kiểm tra hệ thống xử lý và xác định mục đích sử dụng
Doanh nghiệp cần xác định rõ:
Nước được sử dụng cho ăn uống trực tiếp (nước tinh khiết, nước đóng chai, nước uống tại vòi) hay cho sinh hoạt thông thường.
Quy trình xử lý nước hiện tại có đảm bảo các tiêu chí kỹ thuật không?
Thiết bị xử lý có đảm bảo loại bỏ hoàn toàn vi khuẩn, hóa chất độc hại?
Nếu xác định nước dùng trực tiếp để ăn uống, thì TCVN 6773:2000 là tiêu chuẩn bắt buộc phải áp dụng.
Bước 2: Lấy mẫu nước và gửi thử nghiệm tại đơn vị được công nhận
Doanh nghiệp tiến hành lấy mẫu nước sau xử lý và gửi phân tích tại phòng thử nghiệm đạt chuẩn ISO/IEC 17025, có năng lực phân tích các chỉ tiêu theo TCVN 6773:2000.
Các chỉ tiêu bắt buộc phân tích gồm:
Cảm quan: màu, mùi, vị, độ đục;
Vi sinh: E. coli, tổng Coliforms;
Hóa học: Amoni, Nitrat, Florua, Arsen, Chì, Thủy ngân, Cadimi, Sắt, Mangan, Clorua, v.v.
Bước 3: Lập hồ sơ công bố hợp chuẩn theo TCVN 6773:2000
Sau khi có kết quả phân tích đạt chuẩn, doanh nghiệp có thể thực hiện thủ tục công bố hợp chuẩn sản phẩm nước uống tại Sở Khoa học và Công nghệ địa phương.
Đây là thủ tục bắt buộc nếu sản phẩm:
Được sản xuất hàng loạt để tiêu thụ trên thị trường;
Làm căn cứ để xin cấp các giấy phép khác như: giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm, giấy phép quảng cáo sản phẩm, giấy phép sản xuất nước đóng chai, v.v.
Bước 4: Duy trì và giám sát chất lượng nước theo tiêu chuẩn
Sau khi công bố hợp chuẩn, doanh nghiệp cần kiểm nghiệm định kỳ để duy trì chất lượng nước, tránh vi phạm trong quá trình vận hành và lưu thông sản phẩm.
Các mẫu nước phải được lấy thường xuyên theo quy định của Bộ Y tế và lưu giữ hồ sơ kiểm nghiệm để xuất trình khi có thanh tra.
3. Thành phần hồ sơ áp dụng và công bố TCVN 6773:2000
Hồ sơ công bố hợp chuẩn sản phẩm nước ăn uống theo TCVN 6773:2000 bao gồm các tài liệu sau:
Bản công bố hợp chuẩn theo mẫu quy định;
Kết quả thử nghiệm nước đạt TCVN 6773:2000, do phòng thử nghiệm được công nhận cấp;
Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh của tổ chức công bố;
Báo cáo mô tả quy trình sản xuất, xử lý nước;
Hợp đồng thuê tổ chức thử nghiệm (nếu có);
Hồ sơ hệ thống quản lý chất lượng (nếu có): ISO 9001, ISO 22000…
Bản cam kết duy trì chất lượng sản phẩm phù hợp với tiêu chuẩn công bố;
Mẫu nhãn sản phẩm (nếu áp dụng cho nước đóng chai, đóng bình).
Việc chuẩn bị hồ sơ đầy đủ, đúng biểu mẫu và nộp tại đúng cơ quan có thẩm quyền là điều kiện tiên quyết để được xác nhận hợp chuẩn.
4. Những lưu ý quan trọng khi áp dụng tiêu chuẩn TCVN 6773:2000
Lưu ý về phạm vi áp dụng
TCVN 6773:2000 chỉ áp dụng cho nước dùng trực tiếp trong ăn uống, không áp dụng cho nước sinh hoạt, nước phục vụ sản xuất hoặc nước công nghiệp. Do đó, cần xác định rõ mục đích sử dụng trước khi áp dụng tiêu chuẩn.
Nếu nước chỉ dùng để tắm giặt, vệ sinh… thì nên áp dụng TCVN 5502:2003 hoặc QCVN 01:2009/BYT.
Lưu ý về phòng thử nghiệm
Chỉ sử dụng phòng thử nghiệm được Bộ Y tế hoặc Văn phòng công nhận chất lượng (BoA) cấp chứng nhận ISO/IEC 17025. Việc sử dụng đơn vị không đủ năng lực sẽ khiến kết quả không hợp lệ và bị trả hồ sơ.
Lưu ý về trách nhiệm sau công bố
Sau khi công bố hợp chuẩn, doanh nghiệp phải:
Duy trì kết quả thử nghiệm định kỳ (thường là 6 tháng/lần).
Gắn thông tin công bố lên nhãn sản phẩm (nếu sản phẩm lưu thông).
Lưu trữ hồ sơ công bố, báo cáo định kỳ theo quy định.
Nếu phát hiện nước không đạt chuẩn nhưng vẫn lưu thông, doanh nghiệp có thể bị:
Xử phạt hành chính lên đến 70 triệu đồng;
Thu hồi sản phẩm, đình chỉ sản xuất;
Truy cứu trách nhiệm hình sự nếu gây hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe người tiêu dùng.
Lưu ý về hỗ trợ pháp lý và chuyên môn
Quy trình áp dụng và công bố tiêu chuẩn TCVN 6773:2000 đòi hỏi kiến thức chuyên sâu về:
Phân tích hóa học – vi sinh vật;
Luật an toàn thực phẩm, tiêu chuẩn kỹ thuật;
Thủ tục hành chính và các quy định công bố.
Để đảm bảo thực hiện đúng pháp luật và tiết kiệm thời gian, nhiều doanh nghiệp đã lựa chọn hợp tác với đơn vị pháp lý chuyên nghiệp như Luật PVL Group để được hỗ trợ từ đầu đến cuối quy trình.
Luật PVL Group cung cấp dịch vụ:
Tư vấn lựa chọn tiêu chuẩn phù hợp (TCVN, QCVN…);
Hướng dẫn lấy mẫu và gửi đi thử nghiệm đúng quy định;
Soạn hồ sơ công bố hợp chuẩn hoàn chỉnh;
Đại diện làm việc với cơ quan nhà nước, theo dõi kết quả, xử lý các tình huống phát sinh.
Hãy liên hệ ngay với Luật PVL Group – đối tác pháp lý chuyên sâu trong lĩnh vực tiêu chuẩn nước, an toàn thực phẩm và thủ tục công bố chất lượng sản phẩm.
Tham khảo thêm nhiều thủ tục liên quan tại: https://luatpvlgroup.com/category/doanh-nghiep/
