Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 6098:2004 cho sản xuất nước tinh khiết. Làm sao để áp dụng đúng TCVN 6098:2004 vào quy trình sản xuất nước tinh khiết một cách hiệu quả và tuân thủ pháp luật?
1. Giới thiệu về tiêu chuẩn TCVN 6098:2004 cho sản xuất nước tinh khiết
Trong ngành sản xuất nước tinh khiết, việc kiểm soát chất lượng vi sinh là yêu cầu bắt buộc để đảm bảo rằng sản phẩm không chứa các vi khuẩn gây bệnh hoặc ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng. Đó là lý do vì sao Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 6098:2004 – Nước uống đóng chai – Phương pháp thử vi sinh vật trở thành một trong những tiêu chuẩn kỹ thuật quan trọng nhất trong kiểm soát chất lượng nước đóng chai, đặc biệt là nước tinh khiết.
TCVN 6098:2004 được ban hành bởi Bộ Khoa học và Công nghệ, xây dựng trên cơ sở các phương pháp thử nghiệm vi sinh vật học quốc tế, quy định phương pháp lấy mẫu, xác định và đếm số lượng vi sinh vật có mặt trong nước uống đóng chai, bao gồm:
- Tổng số vi sinh vật hiếu khí 
- Coliforms 
- Escherichia coli (E. coli) 
- Streptococci fecal 
- Pseudomonas aeruginosa 
- Clostridium perfringens 
Tiêu chuẩn này không chỉ phục vụ mục đích kiểm nghiệm nội bộ, mà còn được sử dụng như căn cứ bắt buộc khi doanh nghiệp:
- Kiểm nghiệm sản phẩm định kỳ hoặc đột xuất 
- Chuẩn bị hồ sơ công bố hợp quy theo QCVN 6-1:2010/BYT 
- Xin cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm, HACCP, ISO 22000 
Việc áp dụng TCVN 6098:2004 đúng cách sẽ giúp doanh nghiệp:
- Chủ động kiểm soát rủi ro vi sinh 
- Tránh bị thu hồi sản phẩm hoặc xử phạt hành chính 
- Nâng cao uy tín thương hiệu, đáp ứng yêu cầu kiểm tra của đối tác và cơ quan chức năng 
2. Trình tự thủ tục áp dụng tiêu chuẩn TCVN 6098:2004 trong sản xuất nước tinh khiết
Việc áp dụng tiêu chuẩn cần tuân theo trình tự khoa học, đồng thời phải phù hợp với quy mô và điều kiện của từng doanh nghiệp sản xuất nước tinh khiết:
Bước 1: Hiểu rõ nội dung tiêu chuẩn
Doanh nghiệp cần nghiên cứu kỹ TCVN 6098:2004, cụ thể:
- Các loại vi sinh vật cần kiểm tra 
- Giới hạn cho phép (phù hợp với QCVN 6-1:2010/BYT) 
- Phương pháp lấy mẫu, bảo quản mẫu 
- Phương pháp thử nghiệm trong phòng thí nghiệm 
Bước 2: Thiết lập quy trình lấy mẫu và kiểm nghiệm
- Doanh nghiệp cần xây dựng quy trình nội bộ về lấy mẫu sản phẩm nước tinh khiết tại các công đoạn như: nước sau lọc, sau đóng chai, trong bảo quản… 
- Mẫu phải được gửi đến phòng kiểm nghiệm đạt chuẩn ISO 17025 hoặc được Bộ Y tế chỉ định 
- Kết quả thử nghiệm sẽ được đối chiếu với giới hạn cho phép về vi sinh để đánh giá mức độ an toàn 
Bước 3: Áp dụng kết quả vào hồ sơ pháp lý
Kết quả thử nghiệm vi sinh theo TCVN 6098:2004 được sử dụng trong:
- Công bố hợp quy sản phẩm nước tinh khiết 
- Hồ sơ xin cấp chứng nhận vệ sinh ATTP, HACCP, ISO 22000 
- Giám sát chất lượng định kỳ hoặc truy xuất khi có sự cố 
Bước 4: Duy trì kiểm nghiệm định kỳ
Doanh nghiệp cần thiết lập kế hoạch kiểm nghiệm vi sinh định kỳ như sau:
- Mỗi 3 – 6 tháng/lần 
- Sau mỗi đợt bảo trì, thay thế thiết bị lọc hoặc khử trùng 
- Khi có thay đổi về nguồn nước đầu vào 
Việc kiểm nghiệm định kỳ không chỉ là yêu cầu pháp lý, mà còn giúp đảm bảo chất lượng ổn định, nâng cao uy tín trên thị trường.
3. Thành phần hồ sơ cần thiết khi áp dụng TCVN 6098:2004
Việc áp dụng TCVN 6098:2004 không yêu cầu nộp hồ sơ trực tiếp lên cơ quan nhà nước, nhưng doanh nghiệp cần chuẩn bị đầy đủ tài liệu sau để phục vụ cho kiểm tra và thẩm định khi làm hồ sơ xin cấp phép khác:
- Bản sao TCVN 6098:2004 (bản in hoặc bản điện tử để tham chiếu) 
- Phiếu kết quả thử nghiệm vi sinh: - Do phòng kiểm nghiệm được công nhận cấp 
- Kết quả rõ ràng các chỉ tiêu: tổng vi sinh, E.Coli, Coliform, Pseudomonas… 
 
- Kế hoạch kiểm soát vi sinh vật trong quy trình sản xuất 
- Quy trình vệ sinh thiết bị, chai lọ, dây chuyền đóng gói 
- Sổ ghi chép nội bộ về vệ sinh và kiểm tra định kỳ 
- Hồ sơ đào tạo nhân viên về vệ sinh cá nhân và kiểm soát vi sinh 
Những tài liệu này thường được yêu cầu khi:
- Cơ sở được kiểm tra đột xuất 
- Nộp hồ sơ chứng nhận HACCP hoặc ISO 
- Đăng ký lưu hành sản phẩm trong hệ thống siêu thị hoặc xuất khẩu 
4. Những lưu ý quan trọng khi áp dụng tiêu chuẩn TCVN 6098:2004
Áp dụng đúng phương pháp và đơn vị kiểm nghiệm
Tiêu chuẩn TCVN 6098:2004 quy định cụ thể phương pháp thử vi sinh. Do đó, chỉ các phòng thí nghiệm có năng lực và được Bộ Y tế chỉ định mới được thực hiện kiểm nghiệm đạt yêu cầu pháp lý.
Việc sử dụng kết quả từ phòng kiểm nghiệm không đạt chuẩn có thể khiến hồ sơ công bố bị từ chối.
Không chỉ kiểm nghiệm một lần duy nhất
Việc kiểm tra vi sinh cần thực hiện liên tục và định kỳ, không chỉ khi làm hồ sơ ban đầu. Cơ quan chức năng có thể yêu cầu cung cấp hồ sơ kiểm nghiệm bất kỳ lúc nào trong quá trình hậu kiểm.
Gắn kết với các tiêu chuẩn khác
TCVN 6098:2004 thường được sử dụng kết hợp với TCVN 6096:2004 (yêu cầu kỹ thuật) và QCVN 6-1:2010/BYT (quy chuẩn bắt buộc) để tạo thành một bộ hồ sơ hoàn chỉnh phục vụ cho công bố hợp quy và chứng nhận chất lượng.
Kiểm soát vi sinh trong toàn bộ chuỗi sản xuất
Doanh nghiệp cần xây dựng hệ thống kiểm soát vi sinh từ đầu vào đến thành phẩm, bao gồm:
- Nguồn nước cấp 
- Thiết bị lọc, tiệt trùng 
- Dây chuyền đóng chai, nắp, bao bì 
- Môi trường nhà xưởng, nhân sự 
Chỉ khi kiểm soát chặt chẽ toàn bộ chuỗi, kết quả kiểm nghiệm vi sinh mới có giá trị ổn định và phản ánh đúng thực tế sản phẩm.
5. PVL Group – Đơn vị tư vấn áp dụng tiêu chuẩn TCVN 6098:2004 uy tín cho sản xuất nước tinh khiết
Với kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực tư vấn pháp lý, kiểm nghiệm và quản lý chất lượng ngành thực phẩm – đồ uống, Công ty Luật PVL Group tự hào là đơn vị hàng đầu hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất nước tinh khiết trong việc:
- Tư vấn áp dụng TCVN 6098:2004 vào kiểm soát vi sinh vật học 
- Hướng dẫn lập hồ sơ kiểm nghiệm và công bố hợp quy 
- Kết nối phòng thử nghiệm đạt chuẩn để lấy mẫu, kiểm nghiệm nhanh 
- Soạn thảo hồ sơ xin giấy phép ATTP, HACCP, ISO 22000 
- Đại diện làm việc với cơ quan chức năng khi hậu kiểm 
Hãy để PVL Group đồng hành cùng bạn xây dựng nhà máy nước tinh khiết đạt tiêu chuẩn – an toàn – bền vững.
👉 Tham khảo thêm các bài viết chuyên sâu tại: https://luatpvlgroup.com/category/doanh-nghiep/



 
 