Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 5908:2008 cho sản xuất bánh kẹo. Bài viết hướng dẫn áp dụng tiêu chuẩn trong sản xuất và thủ tục đánh giá phù hợp.
1. Giới thiệu về tiêu chuẩn TCVN 5908:2008 cho sản xuất bánh kẹo
Ngành bánh kẹo là một trong những lĩnh vực sản xuất thực phẩm phát triển mạnh tại Việt Nam, phục vụ nhu cầu tiêu dùng nội địa lẫn xuất khẩu. Tuy nhiên, do đặc điểm sản phẩm chứa nhiều đường, chất béo, chất tạo hương, phụ gia… nên nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng nếu không kiểm soát đúng quy trình sản xuất là rất cao. Chính vì vậy, các tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia như TCVN 5908:2008 đóng vai trò quan trọng trong việc thiết lập giới hạn chất lượng và an toàn.
TCVN 5908:2008 – Bánh kẹo – Yêu cầu kỹ thuật là tiêu chuẩn quốc gia quy định các chỉ tiêu cảm quan, lý – hóa, vi sinh và an toàn thực phẩm áp dụng cho sản phẩm bánh kẹo. Tiêu chuẩn này được ban hành bởi Bộ Khoa học và Công nghệ theo Quyết định số 27/2008/QĐ-BKHCN và là căn cứ quan trọng trong quá trình kiểm nghiệm, công bố sản phẩm, cấp giấy phép an toàn thực phẩm và xuất khẩu.
Vậy TCVN 5908:2008 có vai trò gì trong sản xuất bánh kẹo? Đây là chuẩn mực giúp:
Xác định yêu cầu kỹ thuật tối thiểu đối với từng loại bánh, kẹo theo quy định nhà nước.
Là cơ sở để tiến hành kiểm nghiệm sản phẩm trước khi công bố chất lượng.
Hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng quy trình kiểm soát chất lượng nội bộ phù hợp.
Tạo lợi thế trong đấu thầu, phân phối vào siêu thị, và tiếp cận thị trường quốc tế.
Mặc dù TCVN 5908:2008 không bắt buộc doanh nghiệp phải chứng nhận, nhưng nếu không tuân thủ sẽ không thể công bố sản phẩm hợp quy – điều kiện tiên quyết để được phép lưu hành trên thị trường.
2. Trình tự thủ tục áp dụng TCVN 5908:2008 trong sản xuất bánh kẹo
Để đảm bảo sản phẩm bánh kẹo phù hợp với TCVN 5908:2008, doanh nghiệp cần thực hiện một loạt các bước đánh giá, kiểm nghiệm và xây dựng quy trình kiểm soát chất lượng. Vậy quy trình áp dụng TCVN 5908:2008 cho cơ sở sản xuất bánh kẹo gồm những bước nào?
Bước 1: Rà soát danh mục sản phẩm sản xuất
Doanh nghiệp cần phân loại các sản phẩm đang sản xuất (ví dụ: bánh quy, kẹo cứng, kẹo mềm, kẹo cao su, bánh nướng…) và đối chiếu với từng phần của TCVN 5908:2008 để xác định chỉ tiêu kỹ thuật áp dụng.
Bước 2: Lập quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn
Doanh nghiệp tiến hành xây dựng hoặc điều chỉnh quy trình sản xuất để đáp ứng yêu cầu của tiêu chuẩn:
Kiểm soát nguyên liệu đầu vào.
Quy trình chế biến, phối trộn, đóng gói.
Điều kiện nhiệt độ, độ ẩm trong bảo quản.
Biện pháp ngăn ngừa nhiễm khuẩn và chất lạ.
Bước 3: Gửi mẫu kiểm nghiệm sản phẩm
Lấy mẫu ngẫu nhiên của từng loại bánh kẹo và gửi đến trung tâm kiểm nghiệm được Bộ Y tế chỉ định để phân tích các chỉ tiêu theo TCVN 5908:2008, bao gồm:
Chỉ tiêu cảm quan: màu sắc, mùi vị, hình dạng, kết cấu…
Chỉ tiêu hóa lý: độ ẩm, hàm lượng đường, chất béo, tro…
Chỉ tiêu vi sinh: tổng số vi khuẩn hiếu khí, Coliform, Salmonella…
Chỉ tiêu an toàn: kim loại nặng, phụ gia, phẩm màu tổng hợp…
Bước 4: Đánh giá sự phù hợp và lưu trữ hồ sơ
Kết quả kiểm nghiệm sẽ được so sánh với mức giới hạn trong TCVN 5908:2008. Nếu đạt, doanh nghiệp có thể lập hồ sơ công bố chất lượng sản phẩm hoặc sử dụng làm bằng chứng trong các đợt thanh tra.
Bước 5: Đăng ký công bố sản phẩm (tự công bố hoặc công bố hợp quy)
Căn cứ theo Nghị định 15/2018/NĐ-CP, doanh nghiệp sử dụng kết quả kiểm nghiệm theo TCVN 5908:2008 để làm căn cứ pháp lý trong hồ sơ tự công bố hoặc đăng ký bản công bố sản phẩm.
3. Thành phần hồ sơ áp dụng TCVN 5908:2008 trong sản xuất bánh kẹo
Dù TCVN 5908:2008 là tiêu chuẩn kỹ thuật không yêu cầu bắt buộc nộp hồ sơ riêng biệt, nhưng để chứng minh sản phẩm phù hợp và phục vụ công bố, thanh tra, doanh nghiệp cần lưu trữ một số tài liệu sau:
Tài liệu kỹ thuật
Bản sao tiêu chuẩn TCVN 5908:2008 (có thể mua từ Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng).
Bảng đối chiếu chỉ tiêu kỹ thuật của sản phẩm với tiêu chuẩn TCVN 5908.
Quy trình sản xuất, chế biến sản phẩm từng loại bánh kẹo.
Kế hoạch kiểm soát chất lượng tại các công đoạn sản xuất.
Hồ sơ kiểm nghiệm
Phiếu kết quả kiểm nghiệm sản phẩm do trung tâm được công nhận cấp, phân tích theo chỉ tiêu của TCVN 5908:2008.
Phiếu kiểm nghiệm nguyên liệu đầu vào (nếu có).
Hồ sơ truy xuất nguồn gốc nguyên liệu, phụ gia.
Hồ sơ pháp lý
Giấy đăng ký kinh doanh.
Giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm.
Bản tự công bố hoặc bản công bố hợp quy sản phẩm.
Tài liệu quản lý chất lượng nội bộ
Biên bản đánh giá nội bộ chất lượng.
Sổ theo dõi chất lượng theo lô sản phẩm.
Tài liệu đào tạo nhân sự về an toàn thực phẩm và kiểm soát chất lượng.
4. Những lưu ý quan trọng khi áp dụng tiêu chuẩn TCVN 5908:2008
Trong quá trình áp dụng TCVN 5908:2008, nhiều doanh nghiệp sản xuất bánh kẹo gặp phải tình trạng hiểu sai hoặc áp dụng không đồng bộ. Dưới đây là những lưu ý quan trọng giúp doanh nghiệp triển khai tiêu chuẩn hiệu quả:
Không áp dụng tiêu chuẩn một cách máy móc
Doanh nghiệp cần hiểu rõ bản chất của từng chỉ tiêu kỹ thuật trong tiêu chuẩn. Ví dụ, độ ẩm quá cao có thể làm sản phẩm bị mốc, kẹo dính; ngược lại độ ẩm quá thấp khiến bánh bị khô, vỡ…
Không dùng mẫu kiểm nghiệm cũ để công bố
Phiếu kiểm nghiệm phải có thời hạn không quá 12 tháng kể từ ngày kiểm nghiệm đến ngày công bố. Nếu vượt thời gian, phải kiểm nghiệm lại.
Phải áp dụng toàn bộ chứ không chọn lọc từng phần tiêu chuẩn
Không nên chỉ kiểm nghiệm một số chỉ tiêu cảm quan hoặc hóa lý mà bỏ qua vi sinh và kim loại nặng. Thanh tra chuyên ngành sẽ căn cứ trên toàn bộ nội dung tiêu chuẩn để kiểm tra.
Tập trung kiểm soát nguyên liệu đầu vào
Chất lượng bánh kẹo phụ thuộc nhiều vào chất lượng bột, đường, hương liệu, chất tạo màu… Các nguyên liệu này cần có nguồn gốc rõ ràng và phù hợp với quy định về phụ gia thực phẩm.
Đảm bảo điều kiện bảo quản sau sản xuất
Tiêu chuẩn yêu cầu rõ về độ ẩm, nhiệt độ bảo quản sản phẩm. Doanh nghiệp cần bố trí kho lạnh (nếu cần), kiểm soát độ ẩm để duy trì chất lượng đến tay người tiêu dùng.
5. Dịch vụ tư vấn áp dụng TCVN 5908:2008 tại Luật PVL Group
Để doanh nghiệp sản xuất bánh kẹo có thể đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn TCVN 5908:2008 một cách chính xác, nhanh chóng và tiết kiệm chi phí, Luật PVL Group cung cấp dịch vụ tư vấn triển khai, đánh giá và xây dựng hồ sơ áp dụng tiêu chuẩn TCVN 5908:2008 với các nội dung:
Tư vấn xác định chỉ tiêu kỹ thuật cần kiểm soát với từng dòng bánh kẹo.
Hướng dẫn hoặc trực tiếp gửi mẫu kiểm nghiệm tại trung tâm được công nhận.
Soạn thảo hồ sơ công bố sản phẩm phù hợp tiêu chuẩn.
Đại diện làm việc với cơ quan nhà nước nếu có thanh tra, hậu kiểm.
Hướng dẫn doanh nghiệp tích hợp TCVN 5908 vào hệ thống ISO 22000, HACCP.
👉 Tham khảo các dịch vụ pháp lý ngành thực phẩm tại:
https://luatpvlgroup.com/category/doanh-nghiep/
