Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 4991:2008 cho sản xuất nước tinh khiết. Cùng PVL Group tìm hiểu quy trình áp dụng, hồ sơ và các lưu ý pháp lý.
1. Giới thiệu về tiêu chuẩn TCVN 4991:2008 trong sản xuất nước tinh khiết
TCVN 4991:2008 là Tiêu chuẩn quốc gia quy định phương pháp kiểm nghiệm vi sinh vật trong thực phẩm và nước uống, trong đó có sản phẩm nước tinh khiết đóng chai. Tiêu chuẩn này tương đương với ISO 4833:2003 và được sử dụng phổ biến để xác định tổng số vi sinh vật hiếu khí – một chỉ tiêu quan trọng phản ánh mức độ vệ sinh và an toàn của sản phẩm.
Trong sản xuất nước tinh khiết, việc áp dụng TCVN 4991:2008 giúp:
Đánh giá chất lượng vi sinh trong nước thành phẩm;
Xác định hiệu quả hệ thống xử lý và khử trùng nước (UV, ozone, lọc RO);
Là căn cứ bắt buộc trong kiểm nghiệm định kỳ, công bố chất lượng, xin giấy chứng nhận ATTP.
Vi sinh vật là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng và độ an toàn của nước uống. Chỉ số vi sinh cao có thể gây ra:
Tiêu chảy, ngộ độc, bệnh đường ruột;
Mất uy tín doanh nghiệp;
Thu hồi sản phẩm và bị xử phạt nặng theo quy định.
TCVN 4991:2008 là tiêu chuẩn bắt buộc phải áp dụng khi kiểm nghiệm nước tinh khiết, theo hướng dẫn của Bộ Y tế và các cơ quan quản lý chuyên ngành thực phẩm.
2. Trình tự thủ tục áp dụng TCVN 4991:2008 trong sản xuất nước tinh khiết
Bước 1: Xây dựng tiêu chuẩn áp dụng nội bộ (TCCS)
Doanh nghiệp cần nội địa hóa tiêu chuẩn quốc gia bằng cách xây dựng tiêu chuẩn cơ sở (TCCS). Trong TCCS của sản phẩm nước tinh khiết, chỉ tiêu “tổng số vi sinh vật hiếu khí” được kiểm tra theo TCVN 4991:2008.
Bước 2: Thu mẫu nước và gửi kiểm nghiệm
Doanh nghiệp tiến hành lấy mẫu nước tinh khiết thành phẩm theo hướng dẫn tại QCVN 6-1:2010/BYT, sau đó gửi kiểm nghiệm tại đơn vị kiểm định được Bộ Y tế công nhận, như:
Viện Vệ sinh Y tế công cộng;
Trung tâm Kỹ thuật Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng (Quatest 3);
Viện Pasteur;
Trung tâm kiểm nghiệm của tỉnh/thành phố.
Kiểm nghiệm bao gồm nhiều chỉ tiêu, trong đó tổng số vi sinh vật hiếu khí là một trong các chỉ số bắt buộc được đo theo phương pháp TCVN 4991:2008.
Bước 3: Tích hợp kết quả vào hồ sơ pháp lý
Kết quả kiểm nghiệm vi sinh vật theo TCVN 4991:2008 được sử dụng để:
Công bố chất lượng sản phẩm;
Xin cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm;
Công bố hợp quy theo QCVN 6-1:2010/BYT;
Là bằng chứng chứng minh chất lượng sản phẩm trong quá trình thanh tra, kiểm tra.
3. Thành phần hồ sơ áp dụng TCVN 4991:2008 cho nước tinh khiết
Khi thực hiện kiểm nghiệm và công bố chất lượng sản phẩm, doanh nghiệp cần chuẩn bị bộ hồ sơ bao gồm:
Bản công bố tiêu chuẩn áp dụng (TCCS) thể hiện có sử dụng TCVN 4991:2008;
Phiếu kết quả kiểm nghiệm mẫu sản phẩm nước tinh khiết, trong đó có:
Tổng số vi sinh vật hiếu khí (TCVN 4991:2008);
E.Coli, Coliforms, Clostridium perfringens… theo TCVN khác;
Sơ đồ quy trình công nghệ xử lý nước (lọc RO, UV, ozone…);
Biên bản kiểm tra điều kiện vệ sinh nhà xưởng, thiết bị;
Giấy đăng ký kinh doanh có ngành nghề sản xuất nước uống đóng chai;
Hồ sơ kiểm tra, bảo trì định kỳ hệ thống xử lý nước;
Bản mô tả hệ thống kiểm soát chất lượng đang áp dụng.
Toàn bộ tài liệu này cần được lập thành 01 bộ đầy đủ và lưu trữ tại doanh nghiệp, đồng thời nộp kèm khi làm thủ tục pháp lý liên quan đến sản phẩm nước tinh khiết.
4. Những lưu ý quan trọng khi áp dụng TCVN 4991:2008
Chỉ tiêu vi sinh là chỉ tiêu bắt buộc
Doanh nghiệp không thể bỏ qua chỉ tiêu vi sinh khi sản xuất và kiểm nghiệm nước uống đóng chai. TCVN 4991:2008 là cơ sở pháp lý để xác định vi phạm hay không, do đó phải:
Kiểm nghiệm định kỳ ít nhất 6 tháng/lần;
Lưu kết quả kiểm nghiệm ít nhất 2 năm;
Xuất trình ngay khi có thanh tra từ Bộ Y tế, Chi cục ATVSTP.
Không áp dụng sai phương pháp
Việc kiểm tra tổng số vi sinh vật mà không đúng phương pháp của TCVN 4991:2008 có thể khiến hồ sơ bị từ chối hoặc không được công nhận trong các thủ tục như công bố hợp quy, xin ATTP.
Doanh nghiệp nên làm việc với phòng kiểm nghiệm được công nhận ISO 17025 và ghi rõ tên phương pháp trong phiếu kết quả.
TCVN 4991:2008 hỗ trợ triển khai ISO 22000, HACCP
Khi doanh nghiệp áp dụng ISO 22000, FSSC hoặc HACCP, các chỉ tiêu vi sinh cũng được xem là mối nguy sinh học trọng yếu cần kiểm soát chặt. Việc kiểm nghiệm theo TCVN 4991:2008 là bằng chứng hỗ trợ quá trình xây dựng và duy trì hệ thống quản lý chất lượng quốc tế.
Kết hợp với các tiêu chuẩn khác để đảm bảo hiệu quả toàn diện
TCVN 6097:2004 – Yêu cầu kỹ thuật đối với nước uống tinh khiết;
QCVN 6-1:2010/BYT – Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia bắt buộc;
TCVN 4992:2005 – Phân tích E.Coli, Coliforms;
TCVN 1078:2008 – Các chỉ tiêu hóa lý trong nước.
PVL Group có thể tư vấn kết hợp áp dụng toàn bộ hệ thống tiêu chuẩn này một cách đồng bộ.
5. PVL Group – Đơn vị hỗ trợ áp dụng tiêu chuẩn TCVN 4991:2008 chuyên nghiệp
Với kinh nghiệm đồng hành cùng hàng trăm doanh nghiệp sản xuất thực phẩm và nước uống, Công ty Luật PVL Group cung cấp dịch vụ tư vấn – triển khai – công bố tiêu chuẩn kỹ thuật trọn gói, trong đó bao gồm:
Tư vấn áp dụng TCVN 4991:2008 phù hợp với công nghệ xử lý nước của doanh nghiệp;
Xây dựng tiêu chuẩn cơ sở (TCCS) và hồ sơ công bố chất lượng;
Đại diện làm việc với cơ quan chức năng, phòng kiểm nghiệm;
Hướng dẫn kiểm nghiệm đúng chuẩn – đúng phương pháp – đúng cơ quan;
Hỗ trợ trọn gói các thủ tục pháp lý liên quan như ATTP, công bố hợp quy, ISO, HACCP…
Cam kết từ PVL Group:
✅ Hồ sơ đầy đủ – chính xác – đúng chuẩn quy định
✅ Xử lý nhanh – linh hoạt – bảo mật
✅ Chi phí hợp lý – hỗ trợ tận nơi trên toàn quốc
👉 Xem thêm các thủ tục pháp lý liên quan tại:
https://luatpvlgroup.com/category/doanh-nghiep/
