Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 4991:2008 cho kiểm nghiệm vi sinh sản phẩm bao bì. Quy trình thực hiện, thành phần hồ sơ và lưu ý quan trọng khi áp dụng trong ngành sản xuất bao bì thực phẩm.’
1. Giới thiệu về tiêu chuẩn quốc gia TCVN 4991:2008 cho kiểm nghiệm vi sinh sản phẩm bao bì
Bao bì, đặc biệt là bao bì tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm, dược phẩm và mỹ phẩm, không chỉ cần đạt các chỉ tiêu về cơ lý (chịu lực, chịu nhiệt, chống thấm…) mà còn phải đáp ứng nghiêm ngặt về an toàn vi sinh học. Nếu bao bì nhiễm vi khuẩn, nấm mốc hay vi sinh vật gây bệnh, có thể làm hỏng sản phẩm bên trong hoặc gây nguy cơ cho người tiêu dùng.
Để kiểm soát vấn đề này, các cơ sở sản xuất bao bì cần tiến hành kiểm nghiệm vi sinh định kỳ cho thành phẩm trước khi đưa ra thị trường hoặc xuất khẩu. Một trong những tiêu chuẩn quan trọng được áp dụng phổ biến là TCVN 4991:2008.
Vậy TCVN 4991:2008 là gì?
TCVN 4991:2008 là tiêu chuẩn quốc gia được ban hành bởi Bộ Khoa học và Công nghệ, quy định phương pháp xác định tổng số vi sinh vật hiếu khí trong các sản phẩm thực phẩm, nguyên liệu và các sản phẩm có liên quan – trong đó bao gồm cả bao bì thực phẩm.
Mục tiêu của tiêu chuẩn này là giúp doanh nghiệp xác định số lượng vi sinh vật hiếu khí tồn tại trên bề mặt bao bì nhằm đánh giá mức độ vệ sinh – an toàn – nguy cơ vi sinh ảnh hưởng đến sản phẩm.
Tiêu chuẩn này áp dụng cho:
Bao bì nhựa, bao bì giấy tiếp xúc trực tiếp thực phẩm.
Bao bì tổ hợp dùng cho thực phẩm, mỹ phẩm, dược phẩm.
Bao bì in ấn, có sử dụng keo, dung môi hoặc lớp chống thấm, kháng khuẩn.
Việc kiểm tra vi sinh theo TCVN 4991:2008 là một phần bắt buộc trong:
Công bố hợp quy bao bì thực phẩm theo QCVN 12-1:2011/BYT.
Xin chứng nhận BRC, ISO 22000, HACCP, hoặc audit từ các đối tác quốc tế.
Luật PVL Group hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất bao bì thực hiện kiểm nghiệm vi sinh đúng tiêu chuẩn, xây dựng hồ sơ đạt yêu cầu pháp luật và tiêu chuẩn xuất khẩu.
2. Trình tự thủ tục kiểm nghiệm vi sinh theo TCVN 4991:2008 cho sản phẩm bao bì
Quy trình kiểm nghiệm vi sinh bao bì theo TCVN 4991:2008 gồm các bước sau:
Bước 1: Lựa chọn sản phẩm bao bì cần kiểm nghiệm
Doanh nghiệp cần xác định:
Loại bao bì cần kiểm tra: bao bì nhựa, bao bì giấy, bao bì tổ hợp…
Bao bì này có tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm, dược phẩm không?
Sản phẩm đã hoàn thiện hay là bán thành phẩm?
Lưu ý: Chỉ những sản phẩm bao bì tiếp xúc trực tiếp mới cần kiểm nghiệm vi sinh theo TCVN 4991:2008.
Bước 2: Chuẩn bị mẫu sản phẩm để gửi kiểm nghiệm
Lấy mẫu đúng quy cách, đại diện cho toàn bộ lô sản xuất.
Bảo quản mẫu trong điều kiện sạch sẽ, khô ráo, không để nhiễm tạp.
Số lượng mẫu tùy thuộc vào yêu cầu của trung tâm kiểm nghiệm (thường từ 3 – 5 chiếc/mẫu).
Bước 3: Lựa chọn trung tâm kiểm nghiệm uy tín
Doanh nghiệp nên gửi mẫu đến các trung tâm có năng lực kiểm tra vi sinh, được Bộ Y tế, Bộ Khoa học và Công nghệ hoặc Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng công nhận, ví dụ:
Quatest 1, Quatest 3
Viện Pasteur, Viện Vệ sinh dịch tễ
VinaCert, Intertek, SGS, Eurofins, Bureau Veritas…
Bước 4: Thực hiện kiểm nghiệm theo TCVN 4991:2008
Trung tâm kiểm nghiệm sẽ áp dụng quy trình như sau:
Ủ mẫu trong môi trường nuôi cấy vi sinh hiếu khí.
Đếm số lượng vi sinh vật phát triển sau thời gian ủ.
Tính toán tổng số vi sinh vật hiếu khí trên 1 đơn vị diện tích hoặc mẫu.
So sánh kết quả với giới hạn cho phép theo yêu cầu từng ngành.
Thời gian kiểm nghiệm: thường từ 3 – 7 ngày làm việc.
Bước 5: Nhận kết quả và sử dụng trong hồ sơ pháp lý
Nếu kết quả đạt → được cấp phiếu kết quả kiểm nghiệm (COA).
Doanh nghiệp sử dụng để công bố hợp quy, xin chứng nhận ISO/HACCP, hoặc gửi kèm hồ sơ xuất khẩu bao bì.
3. Thành phần hồ sơ cần có khi kiểm nghiệm vi sinh theo TCVN 4991:2008
Khi gửi mẫu đi kiểm nghiệm vi sinh theo tiêu chuẩn TCVN 4991:2008, doanh nghiệp cần chuẩn bị một bộ hồ sơ bao gồm:
Thông tin về doanh nghiệp
Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.
Thông tin liên hệ, địa chỉ cơ sở sản xuất.
Mẫu sản phẩm
Mẫu sản phẩm bao bì hoàn chỉnh.
Mô tả chi tiết loại bao bì: vật liệu, ứng dụng, kích thước.
Hồ sơ kỹ thuật sản phẩm
Tài liệu về thành phần nguyên liệu.
Tài liệu mô tả quy trình sản xuất và đóng gói.
Tiêu chuẩn cơ sở (nếu có).
Phiếu đăng ký kiểm nghiệm
Đơn đề nghị kiểm nghiệm theo mẫu của trung tâm kiểm nghiệm.
Ghi rõ yêu cầu kiểm nghiệm: “Tổng số vi sinh vật hiếu khí – TCVN 4991:2008”.
Luật PVL Group sẽ thay mặt doanh nghiệp soạn thảo, hoàn chỉnh hồ sơ, đại diện gửi mẫu kiểm nghiệm và nhận kết quả hợp lệ, đảm bảo hồ sơ sử dụng được cho các mục đích pháp lý và thương mại.
4. Những lưu ý quan trọng khi kiểm nghiệm vi sinh sản phẩm bao bì theo TCVN 4991:2008
Kiểm nghiệm vi sinh là bắt buộc với bao bì thực phẩm, dược phẩm
Nếu bao bì dùng để chứa thực phẩm tươi sống, bánh kẹo, dược phẩm,… → kiểm nghiệm vi sinh là bắt buộc.
Kết quả kiểm nghiệm là cơ sở để công bố hợp quy hoặc xin giấy phép lưu hành sản phẩm bao bì trên thị trường.
Chỉ được sử dụng kết quả kiểm nghiệm của đơn vị được công nhận
Phiếu kết quả từ trung tâm không đạt ISO/IEC 17025 sẽ không được chấp nhận trong hồ sơ pháp lý.
Nên chọn trung tâm kiểm nghiệm có mã ILAC hoặc công nhận của Tổng cục TĐC.
Kiểm nghiệm phải lặp lại khi có thay đổi nguyên liệu hoặc quy trình
Nếu doanh nghiệp thay đổi loại nhựa, keo dán, công nghệ ghép màng, in UV…, cần kiểm nghiệm lại để đảm bảo sản phẩm không bị nhiễm vi sinh.
Có thể kết hợp kiểm nghiệm vi sinh với các chỉ tiêu hóa lý khác
Ngoài kiểm tra vi sinh theo TCVN 4991:2008, doanh nghiệp nên kết hợp:
Chỉ tiêu kim loại nặng, thôi nhiễm hóa chất → theo QCVN 12-1:2011/BYT.
Chỉ tiêu độ bền, độ chịu nhiệt, khả năng chống thấm → theo TCVN 6312:2007.
Điều này giúp tối ưu chi phí và làm hồ sơ pháp lý hoàn chỉnh.
5. Luật PVL Group – Đơn vị tư vấn kiểm nghiệm vi sinh sản phẩm bao bì theo TCVN 4991:2008 uy tín và chuyên nghiệp
Với kinh nghiệm chuyên sâu trong lĩnh vực pháp lý và tiêu chuẩn ngành bao bì, Luật PVL Group là đối tác tin cậy của nhiều doanh nghiệp trong việc:
✅ Tư vấn áp dụng TCVN 4991:2008 đúng quy định
✅ Hướng dẫn lấy mẫu, gửi mẫu kiểm nghiệm đúng kỹ thuật
✅ Soạn thảo hồ sơ gửi kiểm nghiệm và hồ sơ pháp lý đi kèm
✅ Kết hợp kiểm nghiệm vi sinh, hóa lý, hợp quy và các chứng chỉ quốc tế
✅ Cam kết kết quả được chấp nhận khi làm thủ tục công bố, xuất khẩu hoặc audit nhà máy
Hãy liên hệ ngay với Luật PVL Group để được tư vấn miễn phí và thực hiện kiểm nghiệm vi sinh sản phẩm bao bì đúng tiêu chuẩn, nhanh chóng và tiết kiệm.
🔗 Tham khảo thêm các bài viết tại: https://luatpvlgroup.com/category/doanh-nghiep/
