Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 4991:2008 cho kiểm nghiệm vi sinh sản phẩm. TCVN 4991:2008 quy định phương pháp tổng số vi sinh vật hiếu khí – là căn cứ bắt buộc khi đánh giá chất lượng sản phẩm thực phẩm, mỹ phẩm, chất tẩy rửa.
1. Tiêu chuẩn TCVN 4991:2008 là gì và khi nào cần áp dụng?
TCVN 4991:2008 là tiêu chuẩn quốc gia của Việt Nam quy định phương pháp kiểm nghiệm vi sinh vật trong sản phẩm thực phẩm và nguyên liệu, nhằm phát hiện và định lượng tổng số vi sinh vật hiếu khí. Tiêu chuẩn này được ban hành bởi Bộ Khoa học và Công nghệ, là bản Việt hóa từ tiêu chuẩn quốc tế ISO 4833:2003, hiện đang được áp dụng rộng rãi trong lĩnh vực sản xuất, chế biến thực phẩm, mỹ phẩm, dược phẩm, bao bì thực phẩm…
Khi đăng ký công bố hợp quy/hợp chuẩn sản phẩm có liên quan đến thực phẩm, mỹ phẩm, dược phẩm.
Khi thực hiện kiểm nghiệm định kỳ hoặc theo yêu cầu của cơ quan chức năng.
Khi xuất khẩu sản phẩm sang thị trường yêu cầu hồ sơ kiểm nghiệm vi sinh đạt chuẩn.
Khi muốn đánh giá chất lượng, độ an toàn vệ sinh của lô sản phẩm trước khi đưa ra thị trường.
Việc tuân thủ TCVN 4991:2008 không chỉ là yêu cầu pháp lý, mà còn là yếu tố đảm bảo chất lượng sản phẩm, tạo dựng uy tín cho doanh nghiệp.
2. Trình tự thủ tục áp dụng kiểm nghiệm theo TCVN 4991:2008 như thế nào?
Quy trình kiểm nghiệm vi sinh theo TCVN 4991:2008 được thực hiện tại các phòng thí nghiệm được công nhận hoặc được chỉ định bởi Bộ Y tế, Bộ Công Thương hay các cơ quan nhà nước khác. Dưới đây là các bước cơ bản:
Bước 1: Chuẩn bị mẫu sản phẩm
Doanh nghiệp chuẩn bị mẫu sản phẩm theo quy định, có thể là dạng thô (nguyên liệu), bán thành phẩm hoặc thành phẩm. Mỗi mẫu cần đảm bảo:
Bao gói hợp vệ sinh, có nhãn rõ ràng.
Số lượng mẫu đủ để xét nghiệm.
Mẫu được bảo quản đúng điều kiện (nhiệt độ, thời gian).
Bước 2: Nộp hồ sơ yêu cầu kiểm nghiệm
Doanh nghiệp nộp hồ sơ và mẫu tại phòng kiểm nghiệm đạt tiêu chuẩn ISO/IEC 17025. Hồ sơ có thể nộp trực tiếp hoặc qua dịch vụ.
Bước 3: Thực hiện kiểm nghiệm vi sinh theo TCVN 4991:2008
Phòng thử nghiệm thực hiện các thao tác:
Pha loãng mẫu, chuẩn bị môi trường nuôi cấy.
Cấy mẫu vào môi trường agar, ủ mẫu trong điều kiện nhiệt độ và thời gian theo quy định.
Đếm số khuẩn lạc hiển thị (CFU) trên đĩa petri.
Tính toán tổng số vi sinh vật hiếu khí trong mẫu theo công thức chuẩn.
Bước 4: Nhận kết quả kiểm nghiệm
Sau khi kiểm nghiệm xong, doanh nghiệp sẽ nhận:
Phiếu kết quả kiểm nghiệm.
Bản phân tích số liệu.
Đánh giá mẫu đạt hay không đạt theo giới hạn cho phép.
Bước 5: Nộp kết quả cho cơ quan quản lý (nếu yêu cầu)
Nếu mục đích kiểm nghiệm phục vụ thủ tục công bố hợp quy, đăng ký lưu hành, cấp phép sản xuất… doanh nghiệp cần nộp bản kết quả cho các cơ quan nhà nước theo hướng dẫn.
3. Hồ sơ cần chuẩn bị để kiểm nghiệm theo TCVN 4991:2008 gồm những gì?
Khi thực hiện kiểm nghiệm vi sinh theo tiêu chuẩn này, doanh nghiệp cần chuẩn bị bộ hồ sơ sau:
Hồ sơ doanh nghiệp
Giấy đăng ký kinh doanh có ngành nghề phù hợp.
Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP (nếu có).
Hợp đồng hoặc đơn yêu cầu kiểm nghiệm (theo mẫu phòng kiểm nghiệm).
Thông tin mẫu sản phẩm
Tên sản phẩm, thành phần, ngày sản xuất, hạn sử dụng.
Quy cách bao gói, nhiệt độ bảo quản.
Số lượng mẫu gửi xét nghiệm (thường từ 3 – 5 đơn vị mẫu).
Tài liệu bổ sung (nếu kiểm nghiệm để đăng ký hoặc công bố)
Hồ sơ kỹ thuật của sản phẩm.
Dự thảo công bố chất lượng hoặc hợp quy.
Phiếu kết quả kiểm nghiệm cũ (nếu có, để đối chiếu).
Trong quá trình chuẩn bị, nếu doanh nghiệp không có kinh nghiệm, nên tìm đến đơn vị tư vấn pháp lý và kiểm nghiệm chuyên nghiệp như PVL Group để đảm bảo mọi thủ tục diễn ra suôn sẻ, chính xác và đúng pháp luật.
4. Những lưu ý quan trọng khi áp dụng TCVN 4991:2008 trong kiểm nghiệm vi sinh
Áp dụng tiêu chuẩn vi sinh đúng cách sẽ đảm bảo kết quả kiểm nghiệm có giá trị pháp lý và khoa học. Dưới đây là những điểm cần đặc biệt chú ý:
Chọn đúng phòng thử nghiệm đạt chuẩn
Chỉ nên thực hiện kiểm nghiệm tại các phòng thử nghiệm được công nhận theo ISO/IEC 17025.
Nếu mục đích là đăng ký sản phẩm hay công bố hợp quy, cần chọn phòng kiểm nghiệm được chỉ định bởi Bộ Y tế, Bộ Công Thương, Bộ NN&PTNT….
Không để mẫu bị nhiễm chéo
Việc vận chuyển, bảo quản mẫu phải tuân thủ yêu cầu nghiêm ngặt để tránh sai số trong kiểm nghiệm.
Không sử dụng mẫu quá hạn hoặc có dấu hiệu biến đổi vật lý.
Kết quả chỉ đúng tại thời điểm kiểm nghiệm
Kiểm nghiệm vi sinh là một trong những chỉ tiêu có thể thay đổi theo thời gian bảo quản, vì vậy chỉ có giá trị trong thời gian ngắn (thường 6 tháng đến 1 năm).
Doanh nghiệp sản xuất theo lô nên kiểm nghiệm lại định kỳ.
Phải hiểu rõ giới hạn cho phép
Tùy theo nhóm sản phẩm (thực phẩm, mỹ phẩm, bao bì, dược phẩm), giới hạn tổng số vi sinh vật hiếu khí sẽ khác nhau.
Cần tham khảo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia (QCVN) liên quan để xác định mức cho phép phù hợp.
5. Luật PVL Group – Đơn vị tư vấn thủ tục kiểm nghiệm chuyên nghiệp
Với kinh nghiệm thực hiện kiểm nghiệm và thủ tục công bố sản phẩm cho hàng trăm doanh nghiệp trong và ngoài nước, Công ty Luật PVL Group cam kết:
Tư vấn miễn phí hồ sơ và phương pháp kiểm nghiệm phù hợp.
Hỗ trợ chuẩn bị đầy đủ hồ sơ gửi phòng kiểm nghiệm.
Liên hệ phòng kiểm nghiệm uy tín để đảm bảo kết quả nhanh, chính xác.
Đồng hành toàn diện trong thủ tục công bố, đăng ký, xin cấp phép liên quan.
👉 Xem thêm các dịch vụ doanh nghiệp liên quan tại:
https://luatpvlgroup.com/category/doanh-nghiep/
